Báo chí cẩn trọng khi đặt title bài, không để gây hiểu nhầm trong bạn đọc

Cà phê tối - VŨ HÙNG

Suốt từ chiều tối qua (15/9) đến khi tôi viết những dòng này, trên nhiều trang mạng xã hội (MXH), xuất hiện nhan nhản những statut chê trách, chế giễu, thậm chí là lợi dụng để nói xấu không chỉ cá nhân một vị lãnh đạo TP Hà Nội, mà là cả tập thể lãnh đạo chính quyền thành phố.

Những statut trên Faceboook đó bám lấy cái title đăng trên một số tờ báo chính thống xuất bản chiều tối qua, khi mà vài báo đã sử dụng một câu trích phát biểu của Chủ tịch UBND TP Hà Nội để làm title.

Sự thực thì câu phát biểu ấy có nguồn gốc và đầy đủ trọn vẹn là thế này.

"Trưa qua 15/9, hơn 2 ngày sau khi xảy ra vụ việc, sau khi rút ngắn chuyến công tác tại châu Âu và về đến sân bay Nội Bài, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã đến thẳng Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn để thăm hỏi các nạn nhân vụ cháy chung cư mini ở quận Thanh Xuân.

Cũng ngay chiều hôm qua, sau khi từ Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn về, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã chủ trì Hội nghị trực tuyến triển khai Công điện số 796/CĐ-TTg ngày 13/9/2023 của Thủ tướng Chính phủ.

Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Trần Sỹ Thanh nhắc vụ cháy chung cư mini ở Thanh Xuân là vụ việc có hậu quả nặng nề nhất của thành phố từ trước đến nay. Ông nói rõ: “Chúng ta đừng để sự mất mát của 56 gia đình nạn nhân vụ cháy chung cư mini trở thành vô nghĩa mà phải trở thành điều làm thay đổi nhận thức cấp ủy, chính quyền các cấp, kể cả thành phố đến quận huyện, phường xã về phòng cháy chữa cháy. Cần phát huy vai trò của cả hệ thống chính trị và đặc biệt là của người dân. Nếu người dân không ủng hộ chỉ thành công một nửa".

Báo chí cần cẩn trọng khi đặt title bài, không để gây hiểu nhầm trong bạn đọc
Báo chí đưa tin về sự kiện Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh chủ trì Hội nghị trực tuyến triển khai Công điện số 796/CĐ-TTg ngày 13/9/2023 của Thủ tướng Chính phủ vào ngày 15/9. Ảnh: dangcongsan.vn

Sau đó, khi đưa tin bài về Hội nghị trên, một số báo trích câu phát biểu sau đây của ông Thanh để đặt title cho tin bài của bản báo: “Chúng ta đừng để sự mất mát của 56 gia đình nạn nhân vụ cháy chung cư mini trở thành vô nghĩa”.

Bất cứ ai học tiếng Việt cũng hiểu rằng, trong một câu phức hợp của tiếng Việt, luôn có mệnh đề chính và mệnh đề phụ và mệnh đề chính thường đứng sau mệnh đề phụ. Nó có nhiệm vụ truyền tải nội dung chính yếu, cơ bản của câu, ở trường hợp cụ thể đây là câu phát biểu của Chủ tịch UNND TP Hà Nội.

Đáng lẽ ra, báo chí nên sử dụng mệnh đề chính của câu phát biểu, không nhất thiết cắt cúp câu nói và chỉ đưa ra mệnh đề phụ; chỉ sử dụng một vế đầu của câu phát biểu trên để đặt làm title bài, hoặc đặt title tin bài về Hội nghị này bằng những câu ở vế sau câu nói của ông Thanh, cũng là mệnh đề chính của câu phát biểu. Ví dụ như: “Phải chuyển biến nhận thức của chúng ta, của người dân", “Vụ cháy phải trở thành điều làm thay đổi nhận thức cấp uỷ, chính quyền các cấp về phòng, chữa cháy”, hay là “Nếu người dân không ủng hộ chỉ thành công một nửa”, thì khi đó, ý tứ của title các bài viết sẽ rõ ràng, cụ thể, trọn nghĩa hơn rất nhiều, sẽ đúng với bản chất lời phát biểu của Chủ tịch Trần Sỹ Thanh hơn nhiều.

Và khi đó thì khó có ai trong số bạn đọc có thể hiểu nhầm ý của câu phát biểu của ông Chủ tịch Hà Nội.

Càng không có cơ hội để cho những ai bóp méo nội dung đầy đủ, ý nghĩa thực sự của câu phát biểu, khiến cho dư luận bị “dắt mũi”, bị đánh lửa, như “đổ thêm dầu vào lửa” với những bức xúc, đau đớn, hoang mang sau vụ cháy kinh hoàng đêm 12/9 ở Khương Hạ, Thanh Xuân, Hà Nội.

Trường hợp trích dẫn lời nói của lãnh đạo để đặt thành một cái title bài gây khó hiểu, gây phản cảm, để một số người lợi dụng như trường hợp tôi nói ở bài viết này, tuy không thường xuyên, nhưng thi thoảng vẫn lọt lưới biên tập và duyệt bài ở các báo chính thống, để rồi hiện ra trước mắt công chúng, gây bất lợi, mất uy tín của lãnh đạo và chính quyền các cấp.

Tôi thấy một số người giờ đọc báo hơi vội vã, nhiều khi hình như chỉ đọc cái title bài rồi đã nhanh chóng bày tỏ quan điểm của mình lên MXH một cách rất phiến diện.

Tất nhiên lỗi đầu tiên là thuộc về một vài tờ báo đã đặt title khiến bạn đọc bị “mất định hướng”, nhưng đây cũng là điều cần rút kinh nghiệm cho người đọc chúng ta.

Mong các phóng viên, nhà báo, các toà soạn báo hãy coi câu chuyện đặt title mà tôi đề cập ở bài viết này như môt kinh nghiệm cho nghiệp vụ báo chí và ý thức chính trị của chính mình.

Mong lắm thay!

VŨ HÙNG

Nếu đồng tình với góc nhận định trong bài viết, bạn có thể mời tác giả Vũ Hùng một "ly cà phê" thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR.

"Buy me a coffee"

Báo chí cần cẩn trọng khi đặt title bài, không để gây hiểu nhầm trong bạn đọc

Hoặc bạn cũng có thể tặng "ly cà phê" cho tác giả Vũ Hùng bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội.

Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: "Tặng cà phê cho tác giả Vũ Hùng".

Đọc cà phê tối, tặng "cà phê" là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục Cà phê tối, nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một "ly cà phê". Mỗi "ly cà phê" trị giá 23.000 đồng (1 USD).

Chia sẻ
In bài viết

Tin cùng chuyên mục

Chuyện giao thông hôm nay và câu ngạn ngữ xưa "gieo gì gặt nấy"

Cà phê tối -

Chuyện giao thông hôm nay và câu ngạn ngữ xưa "gieo gì gặt nấy"

Những ngày này, nhiều người trên mạng xã hội, trong câu chuyện trao đổi với nhau ở gia đình hay ngoài phố, đang trách oan Nghị định 168.

Dùng kiếm “nói chuyện”

Cà phê tối -

Dùng kiếm “nói chuyện”

Một người đàn ông ở Nha Trang sau khi tranh cãi với nhân viên môi trường đã bất ngờ rút kiếm từ cốp xe để "nói chuyện".

Thay kỳ thi bằng “đánh giá năng lực”

Cà phê tối -

Thay kỳ thi bằng “đánh giá năng lực”

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố bỏ hoàn toàn kỳ thi lớp 6 ở tất cả các trường trên hệ thống giáo dục toàn quốc. Thay vào đó, Bộ vẫn để ngỏ phương án “đánh giá năng lực” cho các trường chất lượng cao.

Madam Pang và câu chuyện hòa khí bóng đá

Cà phê tối -

Madam Pang và câu chuyện hòa khí bóng đá

Giữa những tranh cãi không hồi kết về trận chung kết đã kết thúc 3 ngày trước giữa cổ động viên hai đội, cách hành xử của bà Pang - Chủ tịch Hiệp hội Bóng đá Thái Lan - khiến các bên đều nể phục.

Việt Nam vô địch lẫm liệt và đàng hoàng

Cà phê tối -

Việt Nam vô địch lẫm liệt và đàng hoàng

Đội tuyển Việt Nam đã đả bại kỳ phùng địch thủ Thái Lan 3-2 ngay trên sân Rajamangala. Qua đó, giành chiến thắng chung cuộc 5-3 và mang cúp vô địch ASEAN Champions về Hà Nội.

Không sợ Thái Lan và lời nguyền 3 thập kỷ

Cà phê tối -

Không sợ Thái Lan và lời nguyền 3 thập kỷ

Chiến thắng nức lòng của đội tuyển Việt Nam trước Thái Lan ở trận chung kết lượt đi tại Việt Trì (Phú Thọ) đã giúp đội nhà có lợi thế nhất định trong trận lượt về. Hơn thế, nó cũng giải “lời nguyền” đeo đẳng đội tuyển tới gần ba chục năm của đội nhà trước Thái Lan.

Kinh tế - Chính sách

Cổ phiếu VFS sau ngày đầu hứng khởi

Sau phiên đầu tràn đầy hứng khởi trên sàn Nasdaq, cổ phiếu VinFast (VFS) quay đầu giảm gần 19% trong ngày 16/8, giá trị công ty xuống dưới 70 tỷ đô so với 85 tỷ của ngày đầu tiên. Chuyện trên bình thường và chẳng có gì lạ trên thị trường chứng khoán quốc tế nhưng phần nào giúp chúng ta hiểu rằng sân chơi ấy không dễ chịu như nhiều người tưởng trong lúc phấn khích.
Mỹ Anh

Giữ quận Hoàn Kiếm và tinh thần của Hà Nội

Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng vừa chia sẻ quan điểm về việc sắp xếp các đơn vị hành chính. Theo đó, tinh thần của thành phố sẽ “giữ ổn định” quận Hoàn Kiếm
Hà Phan

Không thừa thế xông lên để “gậy ông đập lưng ông”

Giá gạo thế giới tăng, không ít doanh nghiệp đã “thừa thắng xông lên” đẩy nhanh xuất khẩu. Bộ trưởng Bộ Công thương khuyến cáo coi chừng “gậy ông đâp lưng ông”!
Quốc Thắng

Ba con số thiếu chủ ngữ

Giữa lúc đang thiếu giáo viên trầm trọng thì nhiều cử nhân sư phạm diện cử tuyển vẫn chưa được bố trí việc làm, hàng trăm sinh viên tốt nghiệp ngành sư phạm vẫn thất nghiệp và hàng nghìn giáo viên rời khỏi ngành.
Hà Phan

Khi công nhân “bàn luận” với Chủ tịch Quốc hội

Đời công nhân cạo mủ chúng em vất vả lắm! Dậy từ nửa đêm, lúc 1-2 giờ sáng, có khi sớm hơn. Cái mủ cao su lạ lắm, trời càng lạnh, càng có sương thì mủ càng ra nhiều. Cho nên người mình lạnh cỡ nào thì mình càng mừng cỡ đó. Sản phẩm nhiều thì được nhiều tiền công anh ạ! Nếu được phát biểu trước bác Huệ, em sẽ nói về đời công nhân cạo mủ cao su. Công việc cực nhọc nhưng lương thấp quá!

Văn hóa - Xã hội

Mỹ Anh

Mong ước đầu năm học

Một năm học mới bắt đầu với nhiều niềm tin kỳ vọng cùng bộn bề vấn đề đối với thầy cô, học sinh, phụ huynh và những người làm giáo dục.
Hà Phan

Tính cách của Nguyễn Thanh Long và số phận của ông Nguyễn Trường Sơn 1

Giữa tháng 9/2021, khi TP.HCM đã qua đỉnh dịch và chuẩn bị “mở cửa” thì bà con lại nháo nhác khi Nguyễn Thanh Long - Bộ trưởng Y tế lúc đó - người sắp ra tòa
An Vinh

Nghĩ về một ngày lễ lớn của lực lượng Công an Nhân dân

Hôm nay, 19/8/2023, kỷ niệm 78 năm Ngày truyền thống của lực lượng Công an Nhân dân Việt Nam. Trước hết, tôi xin trân trọng gửi tới toàn thể cán bộ, chiến sĩ đang và đã từng công tác trong lực lượng những lời chúc mừng chân thành, tốt đẹp nhất từ đáy lòng mình.
Mỹ Anh

Oppenheimer và cách kể một câu chuyện lịch sử

Bộ phim Oppenheimer thuộc thể loại tiểu sử, kể câu chuyện về một nhân vật lịch sử với những biến động của lịch sử nước Mỹ và thế giới.
Hà Phan

300 ngàn thí sinh và lựa chọn không vào đại học

Vừa tốt nghiệp THPT, Trung Hiếu tại Thái Bình lập tức nộp hồ sơ vào trường nghề công nghệ ô tô, bỏ xét tuyển đại học.

Môi trường - Sức khỏe

Quốc Thắng

Ai đã đặt tên cho dòng sông?

Tin dồn dập về dòng Mekong sạt lở mấy ngày qua khiến cho bất cứ ai quan tâm đến môi trường đều cảm thấy lo ngại. Lo ngại vì nguyên nhân được phân tích
Mỹ Anh

Vụ bắt cóc 20 giây

Một vụ bắt cóc trẻ em diễn ra giữa ban ngày, tại khu đô thị Việt Hưng (Hà Nội) vừa diễn ra hôm qua. Sáng nay, con tin đã được giải cứu an toàn, nghi phạm đã bị lực lượng cảnh sát bắt. Tuy nhiên, các clip ghi lại tình tiết gây án khiến người xem không khỏi lạnh gáy.
Mỹ Anh

Tang thương Phố Núi

Tai nạn thảm khốc đã gây chấn động với giới bóng đá và tạo nên một không khí tang thương Phố Núi - khi những nạn nhân vắn số đều là gương mặt thân quen của làng bóng đá.
Quốc Thắng

Bằng chứng F

Trên khắp đất nước Việt Nam này, có biết bao nhiêu mảnh đất, bao nhiêu con người mang nỗi đau chất độc màu da cam. Nhưng bằng chứng về mối liên hệ vẫn là thứ đi
Mỹ Anh

Vụ sạt lở do… “nhân tai”

Trong khi câu chuyện về vụ sạt lở ở vườn sầu riêng tại Lâm Đồng vẫn còn nóng hổi, một vụ sạt nhỏ, với dòng nước nhấn chìm hàng loạt xế sang đã xảy ra ở Sóc Sơn (Hà Nội). Sau vụ việc, hình ảnh trên các mặt báo được chụp tại địa bàn mới thấy, hàng loạt homestay mọc lên như nấm, ngay giữa rừng phòng hộ.
Dùng kiếm “nói chuyện” Cà phê tối

Dùng kiếm “nói chuyện”

Một người đàn ông ở Nha Trang sau khi tranh cãi với nhân viên môi trường đã bất ngờ rút kiếm từ cốp xe để "nói chuyện".

Madam Pang và câu chuyện hòa khí bóng đá Cà phê tối

Madam Pang và câu chuyện hòa khí bóng đá

Talk Công đoàn: Ấm tình Tết thợ mỏ Talk Công đoàn

Talk Công đoàn: Ấm tình Tết thợ mỏ

Đồng chí Nguyễn Thị Minh, Phó Chủ tịch Công đoàn Than Khoáng sản Việt Nam chia sẻ về chăm lo Tết dành cho những người thợ mỏ.

8 điểm mới của Luật Công đoàn (sửa đổi) Infographic

8 điểm mới của Luật Công đoàn (sửa đổi)

Trong chương trình kỳ họp thứ 8 Quốc hội khoá XV, Quốc hội chính thức thông qua Luật Công đoàn (sửa đổi) gồm 6 chương với 37 điều, tăng 4 điều so với luật hiện hành.
Muôn nẻo yêu thương số 10: Nữ điều dưỡng kém may mắn và tổ ấm mang dấu ấn Công đoàn Muôn nẻo yêu thương

Muôn nẻo yêu thương số 10: Nữ điều dưỡng kém may mắn và tổ ấm mang dấu ấn Công đoàn

Nữ điều dưỡng kém may mắn Phùng Thị Kim Thúy thuộc Trung tâm Chăm sóc và Phục hồi chức năng Người tâm thần số 1 Hà Nội đã được công đoàn các cấp chung tay giúp chị có được mái nhà kiên cố che nắng, che mưa mang tên “Mái ấm Công đoàn”. Tổ ấm mới giúp chị “an cư lạc nghiệp”, yên tâm công tác và nuôi dạy con gái, vượt lên mọi vất vả khó khăn trong cuộc sống, vững tin hướng tới tương lai ngày càng tươi sáng hơn…

Công nhân Hải Hậu (Nam Định) vui Tết Công đoàn Video

Công nhân Hải Hậu (Nam Định) vui Tết Công đoàn

Xuân đang về trên mọi miền Tổ quốc. Tại huyện Hải Hậu, Nam Định, không khí càng thêm rộn ràng khi hàng trăm người lao động lần đầu tiên tham gia chương trình 'Tết sum vầy - Xuân ơn Đảng' do LĐLĐ huyện Hải Hậu tổ chức.

Đọc thêm

Ước vọng đầu năm thời công nghệ

Cà phê tối -

Ước vọng đầu năm thời công nghệ

Năm mới, nhiều người có thói quen đặt ra những mục tiêu và nguyện ước. Song, kỷ nguyên công nghệ đã mở ra những hướng đi mới trong công việc tưởng chừng mộng mơ và nặng ý chí con người này.

Đằng sau công nghiệp “săn mây”

Cà phê tối -

Đằng sau công nghiệp “săn mây”

Hôm nay (30/12), UBND tỉnh Sơn La đã thông qua Đồ án Quy hoạch chung cho Khu du lịch Tà Xùa và các vùng lân cận thuộc huyện Bắc Yên, theo thông tin từ Văn phòng UBND tỉnh. Tà Xùa vẫn được giới trẻ biết đến là địa điểm nổi tiếng để “săn mây”.

Cơn sốt đội tuyển Việt Nam đã trở lại!

Cà phê tối -

Cơn sốt đội tuyển Việt Nam đã trở lại!

Cả ngàn người thức trắng đêm “đặt chỗ” đợi tới sáng mở bán vé trận lượt về bán kết ASEAN Championship giữa Việt Nam và Singapore. Nhiều nước mắt và nụ cười trong dòng người xô đẩy khi vé được bán ra sáng qua.

Sàng lọc tài khoản "ảo": Uốn tay bảy lần trước khi gõ phím

Cà phê tối -

Sàng lọc tài khoản "ảo": Uốn tay bảy lần trước khi gõ phím

Hôm nay (25/12), tất cả các tài khoản mạng xã hội phải thực hiện xác thực tài khoản trước khi viết bài, bình luận, chia sẻ, livestream. Việc “luật hóa” này để sàng lọc tài khoản ảo, vô trách nhiệm với phát ngôn, hay đưa thông tin thiếu kiểm chứng, tin giả.

Xem Nguyễn Xuân Son ngẫm cuộc vuông tròn

Cà phê tối -

Xem Nguyễn Xuân Son ngẫm cuộc vuông tròn

Nguyễn Xuân Son đã có màn trình diễn thượng hạng trong trận đấu giữa đội tuyển Việt Nam và Myanmar tại ASEAN Championship 2024. Nhưng đằng sau cơn phấn khích từ chiến thắng “out trình” ấy còn rất nhiều câu hỏi bỏ ngỏ với bóng đá Việt.

Uống nước nhớ nguồn

Cà phê tối -

Uống nước nhớ nguồn

“Chúng ta tưởng nhớ và tri ân sâu sắc Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người chiến sĩ cách mạng kiên trung, người học trò xuất sắc và gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị Tổng Tư lệnh tài năng xuất chúng, người Anh Cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam; cùng các bậc tiền bối, các vị anh hùng mà tên tuổi gắn liền với những chiến thắng vẻ vang, rất đỗi tự hào của dân tộc ta”.

“Công nghệ VAR” khi tham gia giao thông

Cà phê tối -

“Công nghệ VAR” khi tham gia giao thông

Trong 2 ngày qua (16-17/12), hai đối tượng gây ra hai vụ việc ẩu đả trên đường khi tham gia giao thông đã bị bắt. Các vụ việc đều nóng trên mạng bởi những chiếc camera hành trình.

Kiểm định khí thải xe máy là đúng, nhưng...

Cà phê tối -

Kiểm định khí thải xe máy là đúng, nhưng...

Xe gắn máy, mô tô có trên 5 năm tuổi sẽ phải đi kiểm định khí thải tại trung tâm đăng kiểm. Thông tin trên từ Bộ Giao thông vận tải lập khiến dư luận quan tâm đặc biệt.

Xử phạt vợ chồng cãi vã, có gì đáng cười?

Cà phê tối -

Xử phạt vợ chồng cãi vã, có gì đáng cười?

Hai vợ chồng bà T.T.M.H. và ông N.T.S. đã cãi vã, và “tác động vật lý” tại nhà riêng. Cả hai vợ chồng sau đó đều bị xử phạt hành chính.

Tinh gọn bộ máy – một cuộc cách mạng để đất nước vươn mình

Cà phê tối -

Tinh gọn bộ máy – một cuộc cách mạng để đất nước vươn mình

Chỉ khoảng nửa năm nữa thôi, vào giữa năm 2025, công cuộc sắp xếp lại cho tinh gọn và hiệu quả hơn bộ máy Đảng, Chính phủ, Quốc hội và Báo chí sẽ phải được hoàn thành.