Kiểm toán khai thác khoáng sản và "kê đơn" trách nhiệm

Kinh tế - Chính sách - PHẠM XUÂN DŨNG

Phạm Xuân Dũng

Phạm Xuân Dũng

Nhà báo
Trong báo cáo của Kiểm toán Nhà nước chuyên đề về quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản giai đoạn 2017-2021 vừa gửi đến Quốc hội, nhiều địa phương, doanh nghiệp liên quan đến khai thác khoáng sản đã bị điểm danh và "kê đơn" trách nhiệm. Nhiều địa phương đã bị nêu tên như Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Phú Thọ, Yên Bái, Thái Bình, Thừa Thiên - Huế, Bình Định, Bình Phước...và các doanh nghiệp kể cả những doanh nghiệp đầu ngành "quả đấm thép" như Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) cũng bị "thổi còi". Báo cáo cũng đề nghị tổ chức kiểm điểm làm rõ những vi phạm và xử lý trách nhiệm các đơn vị, cá nhân liên quan.

Nếu đi vào tìm hiểu cụ thể thì sẽ thấy những vi phạm về khai thác khoáng sản thể hiện ở rất nhiều mặt như: khai thác khi chưa được cấp phép, xác định trữ lượng không đúng quy định, ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường xảy ra sai sót, nợ thuế kéo dài, trốn thuế, công tác kiểm tra không đúng quy định, ...

Qua tìm hiểu và nhận định sẽ thấy các địa phương xảy ra sai phạm liên quan khai thác khoáng sản thì nhiều vẻ, nhiều nơi lặp lại nhưng vẫn chưa phải dày đặc nhưng với TKV thì phải nói là vi phạm rất nhiều và có thể nói là có hệ thống. Phân tích nguyên nhân sẽ thấy có ba lý do cơ bản dẫn đến vi phạm: quản lý tài chính, kế toán; quản lý đầu tư mua sắm tài sản, hàng hóa; sữa chữa tài sản cố định, thuê dịch vụ.

Nhưng nguyên nhân của mọi nguyên nhân vẫn là vấn đề con người trong công tác khai thác khoáng sản. Có thể thấy do những nguyên nhân như: năng lực lãnh đạo yếu kém, thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý, chưa coi trọng kỷ cương phép nước, công tác kiểm tra, thanh tra chưa tương xứng với việc xử lý trách nhiệm, đặc biệt là trách nhiệm cá nhân ... Việc kiện toàn bộ máy quản lý chưa kịp thời và kiên quyết. Việc quy trách nhiệm chưa thật cụ thể, khách quan, xử lý vi phạm kéo dài, chưa kiên quyết đúng mức, hoặc có khi chưa có chế tài đủ mạnh. Ở nơi này, nơi khác đã chưa đủ nghiêm khắc để răn đe, phòng ngừa sai phạm.

Từ đó, người viết bài này đề xuất một số ý kiến về khai thác khoáng sản như sau:

Về pháp lý, Luật Khoáng sản cần được vận dụng đúng, đủ, kịp thời, nếu thấy chưa đầy đủ thì phải bổ sung, thống nhất cao với các luật khác như Luật Hình sự, Luật Phòng chống tham nhũng.

Về quy hoạch, cần có quy hoạch tổng thể về khai thác tài nguyên khoáng sản ở tầm vĩ mô của quốc gia, ngành chức năng để làm định hướng cho các bộ, ngành và địa phương, cơ quan, đơn vị nào làm sai thì dựa vào đó để chấn chỉnh, quy rõ trách nhiệm để có cơ sở xử lý.

Đối với các địa phương, cần lập quy hoạch dài hạn và ngắn hạn trong khai thác khoáng sản, kèm theo kế hoạch, tầm nhìn, dự kiến sát hợp. Với một kế hoạch đã thành văn bản pháp quy thì ngay cả cơ quan Trung ương muốn có kế hoạch khai thác ở địa phương cũng phải tuân thủ quy hoạch này và không thể tùy tiện can thiệp vào kế hoạch, quy hoạch này, làm ảnh hưởng kế hoạch của địa phương.

Đặc biệt, cần tăng cường hơn nữa việc phân định trách nhiệm cá nhân, nhất là với người đứng đầu bộ, ngành, địa phương. Khi xử lý trách nhiệm về khai thác khoáng sản thì cần phải rõ ràng, đúng mức, không né tránh.

Khai thác khoáng sản là vấn đề quan trọng, nhạy cảm lại liên quan nhiều mặt của đời sống như tài nguyên, môi trường, dân sinh, ... ảnh hưởng trực tiếp và lâu dài đến các địa phương. Vì vậy, việc kiểm tra, kiểm soát cần được tăng cường và xử lý nghiêm túc để lập lại trật tự trong lĩnh vực này. Chống sai phạm là rất cần thiết và cấp bách nhưng phòng ngừa hiệu quả mới là phương sách lâu dài.

Nếu đồng tình với góc nhận định trong bài viết, bạn có thể mời tác giả Phạm Xuân Dũng một "ly cà phê" thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR.

“Buy me a coffee”

Hoặc bạn cũng có thể tặng "ly cà phê" cho tác giả Phạm Xuân Dũng bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội.

Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: "Tặng cà phê cho tác giả Phạm Xuân Dũng".

Đọc cà phê tối, tặng "cà phê" là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục Cà phê tối, nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một "ly cà phê". Mỗi "ly cà phê" trị giá 23.000 đồng (1 USD).

Chia sẻ
In bài viết

Tin cùng chuyên mục

Ước vọng đầu năm thời công nghệ

Cà phê tối -

Ước vọng đầu năm thời công nghệ

Năm mới, nhiều người có thói quen đặt ra những mục tiêu và nguyện ước. Song, kỷ nguyên công nghệ đã mở ra những hướng đi mới trong công việc tưởng chừng mộng mơ và nặng ý chí con người này.

Đằng sau công nghiệp “săn mây”

Cà phê tối -

Đằng sau công nghiệp “săn mây”

Hôm nay (30/12), UBND tỉnh Sơn La đã thông qua Đồ án Quy hoạch chung cho Khu du lịch Tà Xùa và các vùng lân cận thuộc huyện Bắc Yên, theo thông tin từ Văn phòng UBND tỉnh. Tà Xùa vẫn được giới trẻ biết đến là địa điểm nổi tiếng để “săn mây”.

Cơn sốt đội tuyển Việt Nam đã trở lại!

Cà phê tối -

Cơn sốt đội tuyển Việt Nam đã trở lại!

Cả ngàn người thức trắng đêm “đặt chỗ” đợi tới sáng mở bán vé trận lượt về bán kết ASEAN Championship giữa Việt Nam và Singapore. Nhiều nước mắt và nụ cười trong dòng người xô đẩy khi vé được bán ra sáng qua.

Sàng lọc tài khoản "ảo": Uốn tay bảy lần trước khi gõ phím

Cà phê tối -

Sàng lọc tài khoản "ảo": Uốn tay bảy lần trước khi gõ phím

Hôm nay (25/12), tất cả các tài khoản mạng xã hội phải thực hiện xác thực tài khoản trước khi viết bài, bình luận, chia sẻ, livestream. Việc “luật hóa” này để sàng lọc tài khoản ảo, vô trách nhiệm với phát ngôn, hay đưa thông tin thiếu kiểm chứng, tin giả.

Xem Nguyễn Xuân Son ngẫm cuộc vuông tròn

Cà phê tối -

Xem Nguyễn Xuân Son ngẫm cuộc vuông tròn

Nguyễn Xuân Son đã có màn trình diễn thượng hạng trong trận đấu giữa đội tuyển Việt Nam và Myanmar tại ASEAN Championship 2024. Nhưng đằng sau cơn phấn khích từ chiến thắng “out trình” ấy còn rất nhiều câu hỏi bỏ ngỏ với bóng đá Việt.

Uống nước nhớ nguồn

Cà phê tối -

Uống nước nhớ nguồn

“Chúng ta tưởng nhớ và tri ân sâu sắc Đại tướng Võ Nguyên Giáp, người chiến sĩ cách mạng kiên trung, người học trò xuất sắc và gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị Tổng Tư lệnh tài năng xuất chúng, người Anh Cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam; cùng các bậc tiền bối, các vị anh hùng mà tên tuổi gắn liền với những chiến thắng vẻ vang, rất đỗi tự hào của dân tộc ta”.

Kinh tế - Chính sách

Cổ phiếu VFS sau ngày đầu hứng khởi

Sau phiên đầu tràn đầy hứng khởi trên sàn Nasdaq, cổ phiếu VinFast (VFS) quay đầu giảm gần 19% trong ngày 16/8, giá trị công ty xuống dưới 70 tỷ đô so với 85 tỷ của ngày đầu tiên. Chuyện trên bình thường và chẳng có gì lạ trên thị trường chứng khoán quốc tế nhưng phần nào giúp chúng ta hiểu rằng sân chơi ấy không dễ chịu như nhiều người tưởng trong lúc phấn khích.
Mỹ Anh

Giữ quận Hoàn Kiếm và tinh thần của Hà Nội

Bí thư Hà Nội Đinh Tiến Dũng vừa chia sẻ quan điểm về việc sắp xếp các đơn vị hành chính. Theo đó, tinh thần của thành phố sẽ “giữ ổn định” quận Hoàn Kiếm
Hà Phan

Không thừa thế xông lên để “gậy ông đập lưng ông”

Giá gạo thế giới tăng, không ít doanh nghiệp đã “thừa thắng xông lên” đẩy nhanh xuất khẩu. Bộ trưởng Bộ Công thương khuyến cáo coi chừng “gậy ông đâp lưng ông”!
Quốc Thắng

Ba con số thiếu chủ ngữ

Giữa lúc đang thiếu giáo viên trầm trọng thì nhiều cử nhân sư phạm diện cử tuyển vẫn chưa được bố trí việc làm, hàng trăm sinh viên tốt nghiệp ngành sư phạm vẫn thất nghiệp và hàng nghìn giáo viên rời khỏi ngành.
Hà Phan

Khi công nhân “bàn luận” với Chủ tịch Quốc hội

Đời công nhân cạo mủ chúng em vất vả lắm! Dậy từ nửa đêm, lúc 1-2 giờ sáng, có khi sớm hơn. Cái mủ cao su lạ lắm, trời càng lạnh, càng có sương thì mủ càng ra nhiều. Cho nên người mình lạnh cỡ nào thì mình càng mừng cỡ đó. Sản phẩm nhiều thì được nhiều tiền công anh ạ! Nếu được phát biểu trước bác Huệ, em sẽ nói về đời công nhân cạo mủ cao su. Công việc cực nhọc nhưng lương thấp quá!

Văn hóa - Xã hội

Mỹ Anh

Mong ước đầu năm học

Một năm học mới bắt đầu với nhiều niềm tin kỳ vọng cùng bộn bề vấn đề đối với thầy cô, học sinh, phụ huynh và những người làm giáo dục.
Hà Phan

Tính cách của Nguyễn Thanh Long và số phận của ông Nguyễn Trường Sơn 1

Giữa tháng 9/2021, khi TP.HCM đã qua đỉnh dịch và chuẩn bị “mở cửa” thì bà con lại nháo nhác khi Nguyễn Thanh Long - Bộ trưởng Y tế lúc đó - người sắp ra tòa
An Vinh

Nghĩ về một ngày lễ lớn của lực lượng Công an Nhân dân

Hôm nay, 19/8/2023, kỷ niệm 78 năm Ngày truyền thống của lực lượng Công an Nhân dân Việt Nam. Trước hết, tôi xin trân trọng gửi tới toàn thể cán bộ, chiến sĩ đang và đã từng công tác trong lực lượng những lời chúc mừng chân thành, tốt đẹp nhất từ đáy lòng mình.
Mỹ Anh

Oppenheimer và cách kể một câu chuyện lịch sử

Bộ phim Oppenheimer thuộc thể loại tiểu sử, kể câu chuyện về một nhân vật lịch sử với những biến động của lịch sử nước Mỹ và thế giới.
Hà Phan

300 ngàn thí sinh và lựa chọn không vào đại học

Vừa tốt nghiệp THPT, Trung Hiếu tại Thái Bình lập tức nộp hồ sơ vào trường nghề công nghệ ô tô, bỏ xét tuyển đại học.

Môi trường - Sức khỏe

Quốc Thắng

Ai đã đặt tên cho dòng sông?

Tin dồn dập về dòng Mekong sạt lở mấy ngày qua khiến cho bất cứ ai quan tâm đến môi trường đều cảm thấy lo ngại. Lo ngại vì nguyên nhân được phân tích
Mỹ Anh

Vụ bắt cóc 20 giây

Một vụ bắt cóc trẻ em diễn ra giữa ban ngày, tại khu đô thị Việt Hưng (Hà Nội) vừa diễn ra hôm qua. Sáng nay, con tin đã được giải cứu an toàn, nghi phạm đã bị lực lượng cảnh sát bắt. Tuy nhiên, các clip ghi lại tình tiết gây án khiến người xem không khỏi lạnh gáy.
Mỹ Anh

Tang thương Phố Núi

Tai nạn thảm khốc đã gây chấn động với giới bóng đá và tạo nên một không khí tang thương Phố Núi - khi những nạn nhân vắn số đều là gương mặt thân quen của làng bóng đá.
Quốc Thắng

Bằng chứng F

Trên khắp đất nước Việt Nam này, có biết bao nhiêu mảnh đất, bao nhiêu con người mang nỗi đau chất độc màu da cam. Nhưng bằng chứng về mối liên hệ vẫn là thứ đi
Mỹ Anh

Vụ sạt lở do… “nhân tai”

Trong khi câu chuyện về vụ sạt lở ở vườn sầu riêng tại Lâm Đồng vẫn còn nóng hổi, một vụ sạt nhỏ, với dòng nước nhấn chìm hàng loạt xế sang đã xảy ra ở Sóc Sơn (Hà Nội). Sau vụ việc, hình ảnh trên các mặt báo được chụp tại địa bàn mới thấy, hàng loạt homestay mọc lên như nấm, ngay giữa rừng phòng hộ.
62 bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo được hưởng 100% BHYT từ năm 2025 Video

62 bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo được hưởng 100% BHYT từ năm 2025

Ước vọng đầu năm thời công nghệ Cà phê tối

Ước vọng đầu năm thời công nghệ

Năm mới, nhiều người có thói quen đặt ra những mục tiêu và nguyện ước. Song, kỷ nguyên công nghệ đã mở ra những hướng đi mới trong công việc tưởng chừng mộng mơ và nặng ý chí con người này.

Talk Công đoàn: Phát triển đoàn viên: tập trung các nguồn lực chăm lo tốt cho người lao động Talk Công đoàn

Talk Công đoàn: Phát triển đoàn viên: tập trung các nguồn lực chăm lo tốt cho người lao động

Đồng chí Trương Thị Minh Dung, Chủ tịch LĐLĐ Quận 1, TP HCM chia sẻ kinh nghiệm phát triển đoàn viên trong Talk Công đoàn.

8 điểm mới của Luật Công đoàn (sửa đổi) Infographic

8 điểm mới của Luật Công đoàn (sửa đổi)

Trong chương trình kỳ họp thứ 8 Quốc hội khoá XV, Quốc hội chính thức thông qua Luật Công đoàn (sửa đổi) gồm 6 chương với 37 điều, tăng 4 điều so với luật hiện hành.
Muôn nẻo yêu thương số 10: Nữ điều dưỡng kém may mắn và tổ ấm mang dấu ấn Công đoàn Muôn nẻo yêu thương

Muôn nẻo yêu thương số 10: Nữ điều dưỡng kém may mắn và tổ ấm mang dấu ấn Công đoàn

Nữ điều dưỡng kém may mắn Phùng Thị Kim Thúy thuộc Trung tâm Chăm sóc và Phục hồi chức năng Người tâm thần số 1 Hà Nội đã được công đoàn các cấp chung tay giúp chị có được mái nhà kiên cố che nắng, che mưa mang tên “Mái ấm Công đoàn”. Tổ ấm mới giúp chị “an cư lạc nghiệp”, yên tâm công tác và nuôi dạy con gái, vượt lên mọi vất vả khó khăn trong cuộc sống, vững tin hướng tới tương lai ngày càng tươi sáng hơn…

62 bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo được hưởng 100% BHYT từ năm 2025 Video

62 bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo được hưởng 100% BHYT từ năm 2025

Đọc thêm

“Công nghệ VAR” khi tham gia giao thông

Cà phê tối -

“Công nghệ VAR” khi tham gia giao thông

Trong 2 ngày qua (16-17/12), hai đối tượng gây ra hai vụ việc ẩu đả trên đường khi tham gia giao thông đã bị bắt. Các vụ việc đều nóng trên mạng bởi những chiếc camera hành trình.

Kiểm định khí thải xe máy là đúng, nhưng...

Cà phê tối -

Kiểm định khí thải xe máy là đúng, nhưng...

Xe gắn máy, mô tô có trên 5 năm tuổi sẽ phải đi kiểm định khí thải tại trung tâm đăng kiểm. Thông tin trên từ Bộ Giao thông vận tải lập khiến dư luận quan tâm đặc biệt.

Xử phạt vợ chồng cãi vã, có gì đáng cười?

Cà phê tối -

Xử phạt vợ chồng cãi vã, có gì đáng cười?

Hai vợ chồng bà T.T.M.H. và ông N.T.S. đã cãi vã, và “tác động vật lý” tại nhà riêng. Cả hai vợ chồng sau đó đều bị xử phạt hành chính.

Tinh gọn bộ máy – một cuộc cách mạng để đất nước vươn mình

Cà phê tối -

Tinh gọn bộ máy – một cuộc cách mạng để đất nước vươn mình

Chỉ khoảng nửa năm nữa thôi, vào giữa năm 2025, công cuộc sắp xếp lại cho tinh gọn và hiệu quả hơn bộ máy Đảng, Chính phủ, Quốc hội và Báo chí sẽ phải được hoàn thành.

Vụ Phó Đức Nam - Mr Pips bị bắt: “Miếng phô mai” nhà đẹp, xe sang

Cà phê tối -

Vụ Phó Đức Nam - Mr Pips bị bắt: “Miếng phô mai” nhà đẹp, xe sang

Phó Đức Nam - có nickname TikTok Mr Pips, vừa bị bắt cùng đồng phạm vì cáo buộc lừa đảo chiếm đoạt tài sản, rửa tiền,... Trước khi bị bắt, chúng đều khoe trên các trang mạng xã hội về cuộc sống hào nhoáng với nhà đẹp, xe sang, mỹ nữ vây quanh để dẫn dụ “con mồi”.

Cầu thủ nhập tịch∶ “Phép thử” Xuân Son

Cà phê tối -

Cầu thủ nhập tịch∶ “Phép thử” Xuân Son

ASEAN Championship 2024 (vẫn được biết đến với tên gọi AFF Cup) đã khởi tranh hôm qua. Hôm nay, đội tuyển Việt Nam sẽ có trận đấu đầu tiên với đội tuyển Lào tại vòng bảng của giải đấu. Từ khóa của giải đấu lần này là "nhập tịch".

Khi TikToker “nhờn” biên bản

Cà phê tối -

Khi TikToker “nhờn” biên bản

TikToker Phạm Đức Tuấn (Nờ Ô Nô) lại một lần nữa gây bão dư luận với hành vi phản cảm. Và cũng như lần trước, lần này, Tuấn nhận một biên bản xử phạt 30 triệu đồng.

Đại lễ 80 năm, vắng bóng các anh

Cà phê tối -

Đại lễ 80 năm, vắng bóng các anh

Vụ việc xảy ra vào lúc 20 giờ 27 phút ngày 02/12/2024. Theo thống kê từ quân đội, đã có 12 quân nhân tử vong và mất tích do một khối thuốc nổ đã phát nổ trong quá trình vận chuyển ra thao trường, tại Trường bắn Quốc gia khu vực 3 (xã Xuân Tâm, huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai).

Đấu giá để không ai trúng

Cà phê tối -

Đấu giá để không ai trúng

Công an đã tạm giữ 5 đối tượng trong vụ việc đấu giá 30 tỷ đồng/ mét vuông đất tại Hà Nội. Các đối tượng này bị bắt với cáo buộc “Vi phạm quy định về hoạt động bán đấu giá tài sản”.

“Đám giỗ bên cồn”, có gì ồn?

Cà phê tối -

“Đám giỗ bên cồn”, có gì ồn?

Lê Tuấn Khang, nhà sáng tạo nội dung sinh năm 2002 tại miền Tây, vừa nhận giải Nhà Sáng tạo Nội dung Giải trí của Năm trong Tik Tok Award Việt Nam 2024. Sau đó, lượng người xem và theo dõi kênh của cậu đã và đang tăng chóng mặt.