Thứ sáu 29/03/2024 12:59

Những quyền lợi mà người lao động cần biết khi ký hợp đồng lao động

Người lao động - TẤN MÂN

Do tâm lý cần có việc làm để sống mà không ít người lao động (NLĐ) đã bị chủ doanh nghiệp (DN) xâm phạm một số quyền lợi hợp pháp. Phóng viên Tạp chí Lao động và Công đoàn dựa trên Bộ Luật Lao động 2019 đã sửa đổi, có hiệu lực từ ngày 1/1/2021 nêu ra một số quyền lợi hợp pháp của NLĐ, thường bị xâm phạm nhiều nhất để cảnh báo bạn đọc chú ý nhằm bảo vệ quyền lợi cho mình.
Những quyền lợi mà người lao động cần biết khi ký hợp đồng lao động
Người lao động cần nắm chắc các điều luật để bảo vệ quyền lợi cho mình. Ảnh chụp trước khi có dịch Covid -19

Bị lạm dụng thời gian thử việc

Đây là vi phạm khá phổ biến của chủ DN, nhập nhằng trong việc ký HĐLĐ, thời hạn HĐ, thời gian thử việc, rồi kéo dài thời gian thử việc hoặc có nhiều DN đỗ lỗi cho NLĐ không hoàn thành nhiệm vụ thì chuyển từ HĐ có thời hạn sang thử việc…..Do vậy, NLĐ cần hiểu biết pháp luật để yêu cầu chủ DN thực hiện đúng, bảo đảm công bằng và hợp tác lâu dài cả hai bên. Điều 24 Bộ luật Lao động ghi, Người sử dụng lao động (NSDLĐ) và NLĐ có thể thỏa thuận nội dung thử việc trong HĐLĐ hoặc giao kết hợp đồng thử việc nhưng không được thử việc đối với NLĐ giao kết HĐLĐ có thời hạn dưới 01 tháng.

Điều 25, thời gian thử việc do hai bên thỏa thuận căn cứ vào tính chất và mức độ phức tạp của công việc nhưng chỉ được thử việc một lần đối với một công việc, và bảo đảm điều kiện sau đây: Không quá 180 ngày đối với công việc của người quản lý doanh nghiệp (DN). Không quá 60 ngày đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật từ cao đẳng trở lên; Không quá 30 ngày đối với công việc có chức danh nghề nghiệp cần trình độ chuyên môn, kỹ thuật trung cấp, công nhân kỹ thuật, nhân viên nghiệp vụ; Không quá 06 ngày làm việc đối với công việc khác.

Điều 26 quy định tiền lương của NLĐ trong thời gian thử việc do hai bên thỏa thuận nhưng ít nhất phải bằng 85% mức lương của công việc đó.

Điều 27, khi kết thúc thời gian thử việc, NSDLĐ phải thông báo kết quả thử việc cho NLĐ, nếu đạt yêu cầu thì tiếp tục thực hiện HĐLĐ đã giao kết, còn nếu không đạt yêu cầu thì chấm dứt HĐ. Trong thời gian thử việc, mỗi bên có quyền hủy bỏ HĐ thử việc hoặc HĐLĐ đã giao kết mà không cần báo trước và không phải bồi thường.

Những quyền lợi mà người lao động cần biết khi ký hợp đồng lao động
Người lao động sẽ chịu nhiều thiệt thòi nếu không nắm rõ luật. Ảnh H.Lan chụp trước khi có dịch Covid -19

Làm quá giờ

Đây cũng là vấn đề mà NSDLĐ thường nhập nhèm, xâm phạm làm thiệt thòi NLĐ. Điều 105 Bộ luật Lao động 2019 quy định, thời giờ làm việc bình thường không quá 08 giờ trong 01 ngày và không quá 48 giờ trong 01 tuần. NSDLĐ có quyền quy định thời giờ làm việc theo ngày hoặc tuần nhưng phải thông báo cho NLĐ biết, nếu làm theo tuần thì giờ làm việc bình thường không quá 10 giờ trong 01 ngày và không quá 48 giờ trong 01 tuần.

Điều 106, giờ làm việc ban đêm được tính từ 22 giờ đến 06 giờ sáng ngày hôm sau.

Điều 107, thời gian làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc ngoài thời giờ làm việc bình thường và phải đáp ứng đầy đủ các yêu cầu sau đây: a) Phải được sự đồng ý của NLĐ; b) Bảo đảm số giờ làm thêm của NLĐ không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 01 ngày; tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong 01 ngày, không quá 40 giờ trong 01 tháng, không quá 200 giờ trong 01 năm, trừ trường hợp quy định đặc biệt như sản xuất, gia công xuất khẩu sản phẩm hàng dệt, may, da, giày, điện, điện tử, chế biến nông, lâm, diêm nghiệp, thủy sản; sản xuất, cung cấp điện, viễn thông, lọc dầu; cấp, thoát nước...(Chiều 23/3/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa thông qua Dự thảo Nghị quyết về thời giờ làm thêm. Trong đó, thời giờ làm thêm trong một tháng từ không quá 40 giờ lên không quá 60 giờ; từ không quá 200 giờ lên không quá 300 giờ trong một năm).

Điều 109, NLĐ làm việc từ 06 giờ trở lên trong một ngày thì được nghỉ giữa giờ ít nhất 30 phút liên tục, làm việc ban đêm thì được nghỉ giữa giờ ít nhất 45 phút liên tục. Trường hợp NLĐ làm việc theo ca liên tục từ 06 giờ trở lên thì thời gian nghỉ giữa giờ được tính vào giờ làm việc.

Điều 110 quy định, NLĐ làm việc theo ca được nghỉ ít nhất 12 giờ trước khi vào ca làm việc khác.

Điều 111, mỗi tuần, NLĐ được nghỉ ít nhất 24 giờ liên tục. Trong trường hợp đặc biệt... do chu kỳ lao động không thể nghỉ hằng tuần thì được nghỉ tính bình quân 01 tháng ít nhất 04 ngày. NSDLĐ có quyền quyết định sắp xếp ngày nghỉ hằng tuần nhưng phải ghi vào nội quy lao động. Nếu ngày nghỉ hằng tuần trùng với ngày nghỉ lễ, tết thì NLĐ được nghỉ bù vào ngày làm việc kế tiếp.

Điều 112 quy định, NLĐ được nghỉ làm việc, hưởng nguyên lương trong những ngày lễ, Tết gồm: 1 ngày Tết Dương lịch, 5 ngày Tết Âm lịch, 1 ngày 30/4, 1 ngày 1/5 dương lịch, 2 ngày Quốc khánh 2/9 DL, 1 ngày giỗ Tổ Hùng Vương 10/3 Âm lịch. Nếu LĐ là người nước ngoài thì được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền dân tộc và 01 ngày Quốc khánh của nước họ…

Điều 113 quy định, NLĐ làm việc đủ 12 tháng thì được nghỉ hằng năm, hưởng nguyên lương theo HĐLĐ như sau: 12 ngày làm việc đối với người làm công việc trong điều kiện bình thường; 14 ngày đối với NLĐ chưa thành niên, lao động là người khuyết tật, người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; 16 ngày làm việc đối với người làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Nếu NLĐ làm việc chưa đủ 12 tháng thì số ngày nghỉ hằng năm tỷ lệ tương ứng với số tháng làm việc. Trường hợp do thôi việc, bị mất việc làm mà chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì NLĐ được thanh toán tiền lương cho những ngày chưa nghỉ.

Những quyền lợi mà người lao động cần biết khi ký hợp đồng lao động
Doanh nghiệp cần trả lương người lao động đầy đủ, đúng hạn. Ảnh H.Lan chụp trước khi có dịch Covid -19

NSDLĐ phải trả lương trực tiếp, đầy đủ, đúng hạn

Bộ luật Lao động 2019 tại Điều 94 cũng đã quy định NSDLĐ phải trả lương trực tiếp, đầy đủ, đúng hạn cho NLĐ, hoặc cho người được NLĐ ủy quyền hợp pháp. NSDLĐ không được ép buộc NLĐ chi tiêu lương vào việc mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ của mình hoặc của đơn vị khác. Mỗi lần trả lương, NSDLĐ phải thông báo bảng kê trả lương cho NLĐ, trong đó ghi rõ tiền lương, tiền lương làm thêm giờ, tiền lương làm việc vào ban đêm, nội dung và số tiền bị khấu trừ (nếu có).

Điều 97, NLĐ hưởng lương theo giờ, ngày, tuần thì được trả lương sau giờ, ngày, tuần làm việc hoặc được trả gộp do hai bên thỏa thuận nhưng không quá 15 ngày phải được trả gộp một lần. Nếu hưởng lương theo tháng được trả một tháng một lần hoặc nửa tháng một lần, thời điểm trả lương do hai bên thỏa thuận và phải được ấn định vào một thời điểm có tính chu kỳ. NLĐ hưởng lương theo sản phẩm, theo khoán được trả lương theo thỏa thuận của hai bên; nếu công việc phải làm trong nhiều tháng thì hằng tháng được tạm ứng tiền lương theo khối lượng công việc đã làm trong tháng.

Trường hợp vì lý do bất khả kháng mà NSDLĐ đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng không thể trả lương đúng hạn thì không được chậm quá 30 ngày; nếu trả lương chậm từ 15 ngày trở lên thì phải đền bù cho NLĐ một khoản tiền ít nhất bằng số tiền lãi của số tiền trả chậm tính theo lãi suất huy động tiền gửi có kỳ hạn 01 tháng tại ngân hàng nơi NSDLĐ mở tài khoản trả lương cho NLĐ công bố tại thời điểm trả lương.

LĐ nữ có đặc quyền được nghỉ 30 phút trong ngày “đèn đỏ”

Nghị định 145/2020/NĐ-CP hướng dẫn Bộ luật Lao động 2019 đã quy định quyền này, nhưng thực tế nhiều lao động (LĐ) nữ vì lí do tế nhị mà bỏ qua, không đòi hỏi quyền lợi hợp pháp. Cụ thể, LĐ nữ trong thời gian hành kinh được nghỉ mỗi ngày 30 phút, tối thiểu trong 3 ngày/tháng, và vẫn được hưởng đủ tiền lương làm trọn ngày theo HĐLĐ. Nếu LĐ nữ đó chủ động không nghỉ và được NSDLĐ đồng ý, thì ngoài tiền lương được hưởng theo HĐLĐ, NLĐ được trả thêm tiền lương theo công việc mà NLĐ đã làm trong thời gian được nghỉ.

Thời gian gần đây còn có tình trạng không ít chủ DN đã tạm giữ giấy chứng minh nhân dân, văn bằng chứng chỉ gốc của NLĐ... nhất là với một số việc làm đòi hỏi trình độ chuyên môn cao để ràng buộc, giữ chân, thậm chí bắt ép NLĐ làm việc với thu nhập thấp, bị thiệt hại quyền lợi... Điều 17 Bộ luật Lao động 2019 ghi rõ: NSDLĐ không được giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của NLĐ. Không được yêu cầu NLĐ phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện HĐLĐ. Không được buộc NLĐ thực hiện HĐLĐ để trả nợ cho NSDLĐ.

Lâm Đồng: Chính quyền, công đoàn đồng hành với doanh nghiệp tuyển dụng lao động Lâm Đồng: Chính quyền, công đoàn đồng hành với doanh nghiệp tuyển dụng lao động

Những ngày qua, dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, số ca mắc Covid-19 gia tăng nên nguồn lao động trong các doanh nghiệp thiếu ...

“Viết nhạc phẩm cho người lao động cần có sự thấu hiểu, sẻ chia” “Viết nhạc phẩm cho người lao động cần có sự thấu hiểu, sẻ chia”

Hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật đã hơn 20 năm, anh Nguyễn Đồng Long - Phó Chủ tịch Công đoàn Tổng Công ty Dịch ...

Người lao động Công ty Vienergy đi làm trở lại khi quyền lợi đảm bảo Người lao động Công ty Vienergy đi làm trở lại khi quyền lợi đảm bảo

Sau 2 ngày ngừng việc tập thể, hơn 5.000 công nhân Công ty TNHH Vienergy (Công ty Vienergy) đã đồng ý đi làm trở lại ...

Chia sẻ
In bài viết

Tin cùng chuyên mục

Vùng than xanh nắng mùa sau

Người lao động -

Vùng than xanh nắng mùa sau

Tôi đến Quảng Ninh nhiều lần, xem phim, phóng sự tư liệu về vùng than khá nhiều, nhưng đây lần đầu tiên được sống cùng thợ lò. Tôi từng nghe bài hát “Tôi là người thợ lò” qua giọng hát của NSND Quang Thọ - một nghệ sỹ gốc Quảng Ninh không biết bao nhiêu lần. Thế nhưng, khi được tiếp xúc người thợ mỏ từ dưới hầm lò lên nghỉ ca, chỉ có duy nhất hàm răng màu trắng, cảm xúc thật khác biệt.

Chàng trai 14 năm tình nguyện vá đường

Đời sống -

Chàng trai 14 năm tình nguyện vá đường

Làm việc tốt có nhiều cách nhưng chọn cách đi vá đường như Phạm Văn Hiếu chắc không nhiều. 14 năm qua cứ gặp đoạn đường nào bị hỏng là Hiếu vá đường để người tham gia giao thông đi lại được an toàn.

Công đoàn giám sát chất lượng bữa ăn ca cho người lao động

Người lao động -

Công đoàn giám sát chất lượng bữa ăn ca cho người lao động

Tại Công ty SCAVI Huế, công đoàn và chuyên môn cùng giám sát an toàn, vệ sinh thực phẩm, đảm bảo bữa ăn ca an toàn, bổ dưỡng.

Tăng lương tối thiểu 200.000 - 280.000 đồng để đảm bảo mức sống tối thiểu

Đời sống -

Tăng lương tối thiểu 200.000 - 280.000 đồng để đảm bảo mức sống tối thiểu

Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đề xuất điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng 6% so với mức hiện hành để áp dụng từ ngày 01/7/2024.

Cần đảm bảo công bằng khi tăng lương hưu

Đời sống -

Cần đảm bảo công bằng khi tăng lương hưu

Với mức đề xuất tăng lương hưu 8% từ 1/7/2024 của ngành Bảo hiểm xã hội, cán bộ hưu trí bày tỏ nhiều tâm tư, mong muốn có một mức tăng thỏa đáng để cho họ đỡ thiệt thòi.

Công bố giải thưởng tuần 1 cuộc thi video clip "Chuyện đời tôi"

Đời sống -

Công bố giải thưởng tuần 1 cuộc thi video clip "Chuyện đời tôi"

Video chủ đề bữa cơm gia đình của TikToker Trâm Mốc thu hút hơn 63 nghìn lượt xem, nhận giải thưởng tuần 1 cuộc thi "Chuyện đời tôi".

Bản tin công nhân: Hàng hoá đua nhau tăng giá trước tăng lương Bản tin công nhân

Bản tin công nhân: Hàng hoá đua nhau tăng giá trước tăng lương

Bản tin công nhân ngày 28/3/2024 gồm những nội dung chính sau: Hàng hoá đua nhau tăng giá trước tăng lương; Nhà trọ công nhân - người ưu tiên giá rẻ, người chọn an ninh; Hòa Bình: Thêm khu công nghiệp, cơ hội việc làm cho hành nghìn người...

Đề xuất hai phương án mới nhất về rút bảo hiểm xã hội một lần Tôi công nhân

Đề xuất hai phương án mới nhất về rút bảo hiểm xã hội một lần

Thường trực Ủy ban Xã hội của Quốc hội đã có báo cáo một số vấn đề lớn trong tiếp thu, giải trình, chỉnh lý Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) (sửa đổi), sẽ cho ý kiến tại hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách. Trong đó đưa ra 2 phương án về rút BHXH một lần.

Talk Công đoàn: Kêu gọi nguồn lực chăm lo đoàn viên thì không có gì ngại Talk Công đoàn

Talk Công đoàn: Kêu gọi nguồn lực chăm lo đoàn viên thì không có gì ngại

Đồng chí Vàng A Lả - Chủ tịch Liên đoàn Lao động tỉnh Sơn La chia sẻ trên Talk Công đoàn về việc kêu gọi các nguồn lực để chăm lo cho đoàn viên và người lao động.

Thể lệ cuộc thi về Fanpage công đoàn cơ sở ngành Dệt May Việt Nam Infographic

Thể lệ cuộc thi về Fanpage công đoàn cơ sở ngành Dệt May Việt Nam

Công đoàn Dệt May Việt Nam vừa ban hành Kế hoạch tổ chức Cuộc thi xây dựng và quản trị Fanpage Công đoàn cơ sở năm 2024.
Bản tin công nhân: Hà Nội dừng giải quyết bảo hiểm thất nghiệp trực tiếp tại 13 sàn vệ tinh Bản tin công nhân

Bản tin công nhân: Hà Nội dừng giải quyết bảo hiểm thất nghiệp trực tiếp tại 13 sàn vệ tinh

Bản tin công nhân ngày 27/3 gồm những nội dung chính sau: Hà Nội dừng giải quyết bảo hiểm thất nghiệp trực tiếp tại 13 sàn vệ tinh; Vì sao thẻ BHYT mẫu mới không ghi ngày hết hạn sử dụng? Trả lương “chín chữ số” mỗi tháng, doanh nghiệp vẫn “đỏ mắt” tìm nhân lực...

Tổng LĐLĐ Việt Nam và Tổng Công đoàn Mông Cổ thúc đẩy hợp tác vì người lao động Video

Tổng LĐLĐ Việt Nam và Tổng Công đoàn Mông Cổ thúc đẩy hợp tác vì người lao động

Chiều ngày (19/3), tại trụ sở Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam, đã diễn ra Hội đàm giữa Tổng LĐLĐ Việt Nam và Tổng Công đoàn Mông Cổ nhằm thúc đẩy hợp tác vì người lao động.

Đọc thêm

Nếu lương hưu tăng 15%, cuộc sống của hưu trí có nhàn hơn?

Người lao động -

Nếu lương hưu tăng 15%, cuộc sống của hưu trí có nhàn hơn?

Đề xuất lương hưu tăng 15% từ ngày 1/7/2024 là thông tin đang được những người hưu trí đón nhận với nhiều tâm trạng khác nhau.

Doanh nghiệp dồi dào đơn hàng, người lao động phấn khởi tăng ca

Đời sống -

Doanh nghiệp dồi dào đơn hàng, người lao động phấn khởi tăng ca

Từ cuối năm 2023 đến nay, nhiều doanh nghiệp tại tỉnh Thừa Thiên Huế đã phục hồi đơn hàng, người lao động phấn khởi khi được tăng ca, cải thiện thu nhập.

Trợ cấp cho người có công với cách mạng sẽ tăng từ 1/7/2024

Đời sống -

Trợ cấp cho người có công với cách mạng sẽ tăng từ 1/7/2024

Người có công với cách mạng sẽ được tăng trợ cấp khi cải cách tiền lương thực hiện toàn diện từ ngày 1/7/2024.

Tăng lương hưu, trợ cấp BHXH: Bộ Tài chính đề nghị tính toán lại mức phù hợp

Người lao động -

Tăng lương hưu, trợ cấp BHXH: Bộ Tài chính đề nghị tính toán lại mức phù hợp

Bộ Tài chính đề nghị Bộ LĐ-TB&XH xem lại đề xuất tăng lương hưu, các khoản trợ cấp vì kinh phí tăng lên vượt khả năng cân đối của ngân sách.

Cô gái Khmer với hành trình “làm hoa rót mật cho đời”

Đời sống -

Cô gái Khmer với hành trình “làm hoa rót mật cho đời”

Cầm cố hết tài sản để mong có được “mật ngọt”, nhưng những gì chị Chal Thi nhận được lại là “quả đắng”. Trong lúc ấy, chị đã không buông xuôi, ngày ngày cần mẫn như con ong “làm hoa rót mật cho đời”.

Trà Vinh: Tạo điều kiện cho người đi lao động nước ngoài

Thị trường lao động -

Trà Vinh: Tạo điều kiện cho người đi lao động nước ngoài

Tỉnh Trà Vinh có nhiều chính sách hỗ trợ và tạo điều kiện tối đa cho những người đi lao động ở nước ngoài. Qua đó, không chỉ giải quyết công ăn việc cho người dân, mà còn giúp họ vươn lên khấm khá, xây dựng quê hương phát triển…

Giáo viên băn khoăn khi cải cách lương bỏ phụ cấp thâm niên

Đời sống -

Giáo viên băn khoăn khi cải cách lương bỏ phụ cấp thâm niên

Bắt đầu từ 01/7/2024, lương giáo viên sẽ thay đổi theo nguyên tắc cùng mức độ phức tạp công việc sẽ có mức lương như nhau, không còn chế độ phụ cấp thâm niên. Chính vì thế, không ít giáo viên bày tỏ những băn khoăn.

Nhọc nhằn nghề "bảo mẫu" cho những mảnh đời bất hạnh

Đời sống -

Nhọc nhằn nghề "bảo mẫu" cho những mảnh đời bất hạnh

Được ví như “bảo mẫu”, các nhân viên công tác xã hội Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh Lâm Đồng cần mẫn mỗi ngày, trao yêu thương cho những mảnh đời bất hạnh. Họ cũng rất mong có thêm chính sách ưu đãi xứng đáng.

Những lao động vất vả mưu sinh ở lò than

Đời sống -

Những lao động vất vả mưu sinh ở lò than

Người ta hay ví von rằng: “Những người phụ nữ làm than ở Xuân Hòa nổi lửa, mang sự ấm áp đến mọi nhà nhưng bản thân mình luôn lem luốc”.

Vụ ngừng việc tập thể ở Đồng Nai: Tất cả công nhân đã trở lại làm việc

Đời sống -

Vụ ngừng việc tập thể ở Đồng Nai: Tất cả công nhân đã trở lại làm việc

Hơn 1.700 công nhân Công ty TNHH Timber Industries đã trở lại làm việc bình thường sau ngừng việc tập thể.