Khi mà cái gốc của những “tham nhũng vặt” để rồi dẫn đến các đại án là tiền lương đủ sống vẫn trông chờ ở tương lại thì cải cách tiền lương được mong đợi như điểm xuất phát cần có. Điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,8 triệu đồng lên 2,34 triệu đồng/tháng từ hôm nay có thể chưa được như kì vọng và còn nhiều tranh luận nhưng đó là tín hiệu tốt. Cơ chế lương mới sẽ sát hơn với công sức của người lao động ở khu vực công. Bảng lương mới cũng chú ý tới khác biệt giữa các cấp và chuyên môn của người lao động.
Đây được xem là bước đầu trong cải cách tiền lương gắn với năng lực, hiệu quả công việc, tạo động lực để người tài, có năng lực cống hiến, đồng thời thu hút người có trình độ, giảm thiểu "chảy máu chất xám" trong khu vực công.
Tuy nhiên việc trả lương theo vị trí việc làm chưa đề cập tới cơ chế đánh giá kết quả làm việc, vấn đề trao quyền, phân quyền trong tuyển dụng và quản lý, sử dụng cán bộ. Những bất cập khiến cơ chế trả lương hiện hành chưa đạt đúng tính chất của nguyên tắc "làm theo năng lực, hưởng theo lao động" rồi sẽ còn phải cải cách nhiều để lấp dần những khoảng trống.
Cho dù lương chỉ là một trong những động lực chính, không phải là tất cả mục đích mà người lao động nào cũng nhắm đến nhưng thực tế đã cho thấy chẳng mấy ai muốn căng sức ra làm hay cống hiến khi được trả không tương xứng. Một khi lương bổng hay thu nhập không bù lại sức lao động hoặc tỉ lệ nghịch với những gì người lao động bỏ ra thì mầm mống của nhũng nhiễu, lơ là, thiếu trách nhiệm hay tìm nguồn khác bất minh bù vào sẽ xuất hiện. Lúc đó ngân sách sẽ “gián tiếp” thiệt hại nhiều hơn và người dân thật ra “tốn kém” thêm rất nhiều.
Cùng với những bước đi ban đầu thì nhiều chính sách bảo hiểm xã hội, trợ cấp xã hội dễ thở, nhân văn, có lợi hơn cho không chỉ người lao động bắt đầu thực thi cho thấy xã hội đang tiến đến văn minh hơn. Khắt khe và thắt chặt chuyện rút bảo hiểm xã hội 1 lần mới nhìn sẽ khó khăn cho người lao động khi cần kíp nhưng về lâu dài có lợi cho số đông. Chẳng riêng gì Việt Nam mà khá nhiều quốc gia không khuyến khích rút bảo hiểm xã hội 1 lần sớm trước tuổi hưu. Gánh nặng an sinh vài chục năm khi tuổi đã cao, sức lao động không còn vừa đè nặng lên ngân khố nước nhà lẫn túi tiền, hoàn cảnh của từng gia đình.
Không có khoản lương hưu sau mấy chục năm làm việc ròng rã để rồi chờ trợ cấp xã hội sau 75 tuổi chực chờ khá nhiều rủi ro cùng những khoản tiền khó trang trải nhu cầu tối thiểu. 15 năm đóng đủ bảo hiểm xã hội để đến tuổi hưu có khoản lương cùng những chế độ khác có thể còn thấp, chưa đáp ứng đủ nhưng sẽ là khoản an sinh cần thiết lúc tuổi già. Tranh cãi nhiều, tranh luận không ít và cả những bức xúc nhất thời nhưng chẳng phải số đông không có lý khi đa số cho rằng hạn chế nhận một lần rồi để khoảng trống mênh mông mất lương hưu về già là nguy cơ lớn cho quốc gia, dân chúng.
Chính sách và nhất là cải cách khó có thể vừa lòng tất cả hay phát huy hiệu quả tức thời. Tuy nhiên “có đi mới thành đường” và chấp nhận khó khăn hiện thời để hướng về những điều tốt đẹp mai sau là điều cần được ủng hộ cũng nên nên làm!
HÀ PHAN
| Nếu đồng tình với góc nhận định trong bài viết "Chính sách hướng về tương lai", bạn có thể mời tác giả Hà Phan một "ly cà phê" thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR. "Buy me a coffee” Hoặc bạn cũng có thể tặng "ly cà phê" cho tác giả Hà Phan bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội. Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: "Tặng cà phê cho tác giả Hà Phan". Đọc cà phê tối, tặng "cà phê" là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục Cà phê tối, nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một "ly cà phê". Mỗi "ly cà phê" trị giá 23.000 đồng (1 USD). |
