Ăn Tết với... cà phê
Người lao động - 18/02/2024 07:11 ĐÌNH ĐỐI
Cà phê là “hàn thử biểu”
Có người nói, nếu như một số tỉnh đồng bằng Nam bộ hay Bắc bộ ăn Tết với cây lúa, thì với Tây Nguyên người dân ăn Tết với cà phê. Ngẫm điều đó có lý vì đời sống thường nhật mỗi vùng miền đều ít nhiều phụ thuộc vào sản phẩm mà người ta làm ra được để sống quanh năm. Dân ở xứ cao nguyên này cũng vậy, dễ nhận ra “cái lý” ấy qua mỗi niên vụ cà phê.
Giá cà phê lên thì đời sống lên và ngược lại, giá rớt kéo theo đời sống rớt theo. Nói cách khác, giá cà phê ở đây được xem như “hàn thử biểu” phản ánh chính xác sự lên xuống của đời sống người dân từng ngày. Với dịp Tết thì sự “lên xuống” kia càng thể hiện rõ và vô cùng sinh động, nhất là khi nhìn “dân cà” mua sắm đúng vào thời điểm kết thúc mùa vụ thu hoạch trong năm, tầm từ lễ Noel đến giáp Tết cổ truyền. Đồng tiền thu vào còn nóng hôi hổi nhờ bán được thứ “quả đắng” kia, lập tức chạy ngược ra phố mua về biết bao nhiêu thứ.
![]() |
Cây cà phê trĩu quả trên đồng đất Tây Nguyên. Ảnh: TGCC |
Năm nay cà phê được giá (trên dưới 70 nghìn đồng/ký nhân xô) nên người làm cà phê Tây Nguyên có điều kiện “vung tay” mua sắm nhiều hơn mọi năm. Ở Đắk Lắk, thủ phủ của cà phê nên người dân càng chi tiêu không tiếc. Nhìn vào những thứ mà họ mua sắm trong dịp Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024 này hút nhất vẫn là vàng và tiện nghi sinh hoạt đắt tiền. Chưa nói đến những vùng cà phê trọng điểm và nổi tiếng lâu nay như thị xã Buôn Hồ, Krông Búk, Cư M’Gar, Krông Pắc, Cư Kuin sang tận Krông Ana (vùng cà phê của nông trường Việt Đức trước đây) - mà chỉ tính riêng một số địa danh cà phê mới nổi lên gần đây như vùng Krông Năng, Ea H’Leo cũng thấy mức độ mua sắm của “dân cà” chóng mặt đến mức nào.
Chủ tiệm vàng Kim Thịnh ở thị trấn Ea Toh, huyện Krông Năng cho hay: từ dạo Noel đến nay, dân ở vùng này sắm vàng nhiều lắm. Mỗi ngày tiệm này bán ra vài chục cây vàng. Mà ở cái thị trấn be bé này, giờ đã có 6 - 7 tiệm vàng và nơi nào cũng có sức mua, sức bán như thế. Tính ra cả vùng, từ dưới chân núi Dlei Ya ra trung tâm huyện, mỗi ngày không biết bao nhiêu vàng được rót vào đây?
“Mỗi ngày đêm các chủ tiệm vàng lớn ở TP. Buôn Ma Thuột như Mỹ Thành Nhân, Kim Môn, Kim Anh…được các đại lý tuyến huyện lên đặt hàng không ngớt”, chị Kim Thịnh bộc bạch thêm.
Còn những mặt hàng rượu bia, bánh kẹo… của hàng nào trên địa bàn Đắk Lắk mà không tích trữ khối lượng lớn để phục vụ “dân cà” trong mấy ngày xuân. Nhiều mặt hàng điện máy (tivi, tủ lạnh, máy giặt, dàn nhạc kraoke…) vào dịp cuối năm nay có sức hút lạ thường. Cũng dễ hiểu thôi, bởi giá cà phê đang “đỉnh” nhất trong vòng ba chục năm qua. Không chỉ hoạt động mua bán nói trên diễn ra sôi động trong dịp Tết cận kề, mà các dịch vụ taxi tải, Grap ở thời điểm này cũng trở nên bận rộn hơn. Những ông chủ dịch vụ vận tải này như An Phước, Nhất Phong, Thanh Nghĩa, Thuần Sự… đều tỏ ra hớn hở vì đội xe hàng chục chiếc của họ cứ theo “dân cà” mở hết công suất lăn bánh chở “niềm vui như Tết” về những vùng quê trù phú.
Tâm sự “dân cà”
Có thể nói, không nơi nào có đời sống sản xuất, tiêu thụ, thưởng thức cà phê lại sinh động và có sức lan tỏa sâu đậm trong cộng đồng, xã hội như ở Đắk Lắk nói riêng và Tây Nguyên nói chung. Ở đó, nhịp sống của hàng triệu nông hộ trồng cà phê ở luôn gắn bó và chịu sự chi phối từ chuỗi giá trị gia tăng của loại cây trồng đặc sản ấy. Họ sống và “ăn nằm” với cà phê qua những thăng trầm trong đời sống sinh hoạt, sản xuất, chế biến và tiêu thụ hằng năm từ mặt hàng được xem là chiến lược này.
Ông Võ Thảo (khối 9, phường Tân An, TP. Buôn Ma Thuột) cũng như hầu hết người làm cà phê hiện nay cho rằng, “hàn thử biểu” kia đang phản ánh đời sống của cộng đồng sản xuất, mua bán loại “trái đắng” này theo nhịp điệu khác - ấy là đời sống năm nay có phần khởi sắc nhưng chưa hẳn đã bền vững vì giá cả thất thường. Vì thế, dù cà phê đang ở mức cao, nhưng việc đầu tư cho vườn cây không phải ai cũng hết mình ra sức. Tâm lý chung là họ đầu tư chừng mực, một phần do vật tư đầu vào (phân bón, thuốc thang, điện nước, công cán) khá đắt đỏ; phần còn lo những niên vụ tới, giá cả có được như hiện tại hay không - nên hầu hết “dân cà” ở đây chăm bẵm loại cây trồng kia là để giữ vườn, giữ rẫy nhằm chờ cơ hội mới, hoặc tìm tòi hướng phát triển phù hợp hơn, chứ không còn là lợi thế để phát triển kinh tế, xã hội như ba bốn thập niên trước.
![]() |
Phơi cà phê. Ảnh: TGCC |
Ví như vào những năm 1993 - 1995, được coi là “thời hoàng kim” của cà phê Việt Nam, nhất là ở Tây Nguyên, đã có hàng vạn nông hộ khấm khá lên nhờ loại cây trồng này. Ông Hà Xuân Định (thị trấn Quảng Phú, huyện Cư M’gar) nhớ lại: Thời đó, dân làm cà phê đầu tư một, thu mười nên giá trị kinh tế mang lại quả thật to lớn. Một tấn cà phê có giá 40 - 42 triệu đồng vào thời điểm trên đã tạo nên cuộc sống sung túc, đủ đầy cho mọi người. Theo đó, góp phần kích thích mức tăng trưởng kinh tế nhanh chóng và đáng kể cho nhiều địa phương có thêm điều kiện để xây dựng và mở mang cơ sở hạ tầng (điện - đường - trường - trạm) ở vùng nông thôn lẫn thành thị.
Tại một số vùng trọng điểm cà phê như Việt Đức, Ea Sim, Trung Hòa, Ea H’Nin (huyện Cư Kuin); xã Ea Phê, thị trấn Phước An (Krông Pắc); Cư Dlei M’nông, Ea Pốk, Quảng Phú (Cư M’gar); Ea Nam, Ea H’leo, Ea Sin (Ea H’leo); Ea Toh, Dlei Ya, Ea Phúk (Krông Năng); Pơng Drang (Krông Búk); Hòa Thuận, Hòa Thắng (TP. Buôn Ma Thuột)… đời sống của người làm cà phê được đánh giá là không thua kém gì so với vùng nông thôn Nhật Bản vào cuối thập niên 90 thế kỷ trước.
Ông Định tâm tư, năm nay “dân cà” ăn Tết hẳn là đủ đầy và sung túc; duy có điều, không biết người làm cà phê cũng như những cá nhân, đơn vị, tổ chức có liên quan có quan tâm hay không - rằng niềm vui ấy làm sao phải được tiếp tục kéo dài và bền vững thì người nông dân, cũng như tập hợp người lao động trong chuỗi ngành hàng quan trọng này mới thật sự yên tâm đầu tư sản xuất, chế biến và xuất khẩu nhằm khẳng định lại ngôi vị cho cây cà phê như thuở ấy.
Tâm tư của “dân cà” được ông Nguyễn Đức Minh - Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột chia sẻ: Phải thừa nhận rằng, cà phê ở đây thật sự đóng vai trò, sứ mệnh quan trọng trong công cuộc phát triển kinh tế, xã hội của địa phương trong nhiều năm qua. Song, đến nay điều đó có phần hạn chế và hơn thế là đang mất dần vị thế trong bức tranh nông nghiệp ở Đắk Lắk nói riêng và các tỉnh Tây Nguyên nói chung, do cạnh tranh với nhiều loại cây trồng khác có giá trị kinh tế hấp dẫn hơn.
Ông Minh hy vọng với đề án tái cơ cấu và nâng cao sức cạnh tranh của Cà phê Việt Nam theo phương châm: “Năng suất - Chất lượng - Giá trị - Gia tăng”, đến năm 2030 sẽ mở ra điều kiện, cơ hội cho loại cây trồng đặc sản này trở lại vị thế vốn có với mục tiêu đặt ra là hàng năm, kim ngạch xuất khẩu cà phê đạt khoảng 6 tỷ USD. Theo đó, đề án cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết là chú trọng nâng cao đời sống cho người trồng cà phê cũng như “hệ sinh thái” liên quan đến loại cây trồng chiến lược này cho vùng trọng điểm Tây Nguyên - thủ phủ cà phê Việt Nam.
![]() Dự án Vision Zero Fund (ILO VZF) đã tích cực phối hợp với Tổng LĐLĐ Việt Nam trong việc chia sẻ thông tin, tham vấn ... |
![]() Cùng với các ngành, các cấp chính quyền Lâm Đồng, Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đã tổ chức nhiều hoạt động cải thiện ... |
![]() Thời gian qua, nhờ những khóa đào tạo, tập huấn của Liên minh Cà phê Phụ nữ Quốc tế sử dụng chương trình WIND, những ... |
Tin cùng chuyên mục
![Cán bộ công nhân viên ngành Điện nhớ thương Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://laodongcongdoan.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/12/croped/hinh-220240725120813.jpg?240726104334)
Đời sống - 26/07/2024 08:27
Cán bộ công nhân viên ngành Điện nhớ thương Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
Dẫu biết quy luật con người là vậy, “Sinh - Lão - Bệnh - Tử” nhưng nghe tin Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về với thế giới người hiền, cảm giác mất mát to lớn cứ quẩn quanh đâu đây với chúng tôi, những người công nhân điện.
![Những người thầm lặng trong hành trình chăm sóc sức khỏe nhân dân](https://laodongcongdoan.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/11/croped/cover-16x9-min20240725115422.jpg?240725022309)
Người lao động - 25/07/2024 11:21
Những người thầm lặng trong hành trình chăm sóc sức khỏe nhân dân
Trong mỗi bệnh viện, mỗi trung tâm y tế, chúng ta đều bắt gặp hình ảnh những điều dưỡng viên cần mẫn, không quản ngại ngày đêm để chăm sóc cho từng bệnh nhân.
![Phát triển ngành than gắn với an toàn lao động, bảo vệ môi trường](https://laodongcongdoan.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/23/06/croped/khai-thac-ham-lo-tai-mo-mao-khe20240723060438.jpg?240725114649)
An toàn, vệ sinh lao động - 24/07/2024 11:54
Phát triển ngành than gắn với an toàn lao động, bảo vệ môi trường
Phát triển ngành than gắn với bảo vệ, cải thiện môi trường sinh thái vùng than; đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội và củng cố an ninh, quốc phòng trên địa bàn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành than hiện nay.
![Bài cuối: Công đoàn hỗ trợ những “người mẹ thứ hai” của trẻ nhỏ](https://laodongcongdoan.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/20/08/croped/anh-420240720084356.jpg?240721121634)
Đời sống - 22/07/2024 07:00
Bài cuối: Công đoàn hỗ trợ những “người mẹ thứ hai” của trẻ nhỏ
Nghề giáo viên mầm non là một nghề cao quý, được ví như những “người mẹ thứ hai” của trẻ, nhưng đặc thù công việc cũng rất nặng nề, vất vả. Để có thể chăm sóc trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần, các cô giáo mầm non phải luôn nỗ lực, chịu khó và dành tình yêu lớn lao cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên, tại các cơ sở giáo dục mầm non độc lập, do cơ sở vật chất còn khó khăn, số lượng người lao động (NLĐ) ít nên nhiều quyền lợi của các giáo viên mầm non chưa được đảm bảo. Vì vậy, trong năm 2024, LĐLĐ thành phố Đà Nẵng đã chủ trương thành lập các nghiệp đoàn cơ sở, công đoàn cơ sở các lớp mầm non độc lập trên toàn thành phố để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp cho các giáo viên mầm non.
![“Mái nhà chung” cho người lao động khu vực phi chính thức](https://laodongcongdoan.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/20/08/croped/anh-220240720084343.jpg?240721120301)
Đời sống - 21/07/2024 12:02
“Mái nhà chung” cho người lao động khu vực phi chính thức
LTS: Lao động khu vực phi chính thức được hiểu là những người lao động (NLĐ) có việc làm bấp bênh, thiếu ổn định, thu nhập thấp, không được hưởng các quyền lợi về bảo hiểm xã hội, các chế độ phụ cấp và các khoản phúc lợi xã hội khác. Vì vậy, có thể coi đây là nhóm yếu thế trên thị trường lao động, có nhiều nguy cơ rủi ro về việc làm, thu nhập. Họ cần được bảo đảm an sinh xã hội bền vững bằng các chính sách của Đảng, Nhà nước, các hoạt động của tổ chức hội, đoàn thể… Thời gian qua, cùng với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo hết sức sâu sát của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Đà Nẵng, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Đà Nẵng luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến NLĐ ở khu vực phi chính thức. Trong năm 2024, bên cạnh các kế hoạch lớn nhằm phát triển đoàn viên trên toàn thành phố thì Ban thường vụ LĐLĐ thành phố Đà Nẵng đã lựa chọn, thí điểm tổ chức Nghiệp đoàn các lớp mầm non độc lập và Nghiệp đoàn lái xe công nghệ Grab thành phố Đà Nẵng, nhằm hỗ trợ, bảo vệ quyền lợi cho NLĐ tại các khu vực này.
![Vợ chồng luật sư trẻ ở Đà Nẵng gieo hi vọng cho người nghèo](https://laodongcongdoan.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/20/11/croped/anh120240720113645.jpg?240721111847)
Đời sống - 21/07/2024 11:18
Vợ chồng luật sư trẻ ở Đà Nẵng gieo hi vọng cho người nghèo
Gần một năm ròng rã, vợ chồng luật sư Mai Quốc Việt và Châu Việt Vương (Đoàn Luật sư thành phố Đà Nẵng) đã tìm lại được "danh tính" cho 5 mẹ con chị Thị Miệp (quê quán tỉnh Bình Phước). Khi đã hoàn thành giấy tờ tùy thân, hai vợ chồng luật sư lại tiếp tục giúp các cháu nhỏ đến trường tìm tương lai…Và, họ mong nối dài cánh tay hỗ trợ những người yếu thế!
- Công nhân, người lao động, cán bộ công đoàn khắp mọi miền bày tỏ tiếc thương Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
- Công đoàn cơ sở cơ quan xã Hòa Liên đồng hành cùng nhân dân xây dựng nông thôn mới
- Người giao hàng, tài xế công nghệ đang chịu thiệt thòi như thế nào khi hành nghề?
- Đổi mới hoạt động Công đoàn theo hướng khoa học, sáng tạo, hướng về cơ sở
- 6 tỉnh phía Bắc có nhu cầu tuyển dụng gần 22 ngàn công nhân điện tử