Quyền lợi của người lao động khi mắc bệnh nghề nghiệp

Theo ước tính của Tổ chức Lao động quốc tế, hiện nay, hàng năm trên thế giới có tới 160 triệu người bị bệnh và khoảng 2 triệu NLĐ bị chết do bệnh liên quan đến nghề nghiệp, trong khi số tử vong do tai nạn lao động khoảng 360.000 người một năm. Trong số gần 2 triệu trường hợp tử vong do bệnh liên quan nghề nghiệp, có tới 25% là ung thư, 21% là bệnh tim mạch và 28% là bệnh lây nhiễm.

Trong những năm gần đây, nguy cơ mắc các BNN của NLĐ ngày một gia tăng do thường xuyên phải tiếp xúc lâu dài với điều kiện lao động không tốt như khói, bụi, chất độc, tiếng ồn,…

Công nhân Công ty Goertek Vina được đo chức năng hô hấp để phát hiện bệnh viêm phế quản mạn tính nghề nghiệp. Ảnh: Nguyễn Oanh

Theo khoản 9 Điều 3 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, BNN là bệnh phát sinh do điều kiện lao động có hại của nghề nghiệp tác động đối với NLĐ. Hiện nay, có tất cả 35 bệnh nghề nghiệp thuộc Danh mục bệnh nghề nghiệp được hưởng BHXH theo quy định tại Thông tư 02/2023/TT-BYT.

2 điều kiện để NLĐ được hưởng chế độ BNN

Theo quy định tại Điều 44 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, NLĐ được hưởng chế độ BNN khi đáp ứng đủ 2 điều kiện sau:

1. Bị bệnh thuộc danh mục BNN khi làm việc trong môi trường hoặc nghề có yếu tố độc hại.

2. Suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên do bị bệnh.

Mức hưởng chế độ BNN của NLĐ

1. Từ người sử dụng lao động

Hơn ai hết, người sử dụng lao động là người đầu tiên chịu trách nhiệm khi để NLĐ mắc BNN. Theo quy định tại Điều 38 Luật An toàn, vệ sinh lao động 2015, người sử dụng lao động phải:

a. Thanh toán chi phí y tế từ khi sơ cứu, cấp cứu đến khi điều trị ổn định:

+ Chịu trách nhiệm đồng chi trả và các khoản không do BHYT chi trả đối với người tham gia BHYT.

+ Phí giám định mức suy giảm khả năng lao động đối với trường hợp suy giảm dưới 5%.

+ Toàn bộ chi phí y tế đối với người không tham gia BHYT.

b. Trả đủ tiền lương trong thời gian nghỉ việc điều trị, phục hồi chức năng lao động.

c. Bồi thường cho NLĐ bị BNN:

+ Ít nhất 1,5 tháng lương nếu NLĐ suy giảm từ 5% đến 10%; sau đó cứ tăng 1% được cộng thêm 0,4 tháng lương nếu suy giảm từ 11% đến 80%.

+ Ít nhất 30 tháng lương cho NLĐ bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc cho thân nhân NLĐ bị chết do BNN.

d. Sắp xếp công việc phù hợp với sức khỏe sau khi điều trị, phục hồi chức năng nếu còn tiếp tục làm việc.

2. Từ Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, BNN

a. Trợ cấp một lần

Điều 48 Luật an toàn, vệ sinh lao động 2015 quy định về Trợ cấp một lần như sau: Đối tượng được hưởng trợ cấp một lần là NLĐ bị suy giảm khả năng lao động từ 5% đến 30%.

Mức trợ cấp một lần như sau:

- Suy giảm 5% khả năng lao động thì được hưởng 5 lần mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 0,5 lần mức lương cơ sở.

- Ngoài mức trợ cấp quy định như trên, NLĐ còn được hưởng thêm khoản trợ cấp tính theo số năm đã đóng vào Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, BNN, từ 1 năm trở xuống thì được tính bằng 0,5 tháng, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng vào quỹ được tính thêm 0,3 tháng tiền lương đóng vào quỹ của tháng liền kề trước tháng được xác định mắc BNN.

Hằng năm, người sử dụng lao động có trách nhiệm tổ chức khám sức khỏe cho NLĐ, và khám phát hiện BNN theo quy định pháp luật. Ảnh minh họa: TL

b. Trợ cấp hằng tháng

Điều 49 Luật an toàn, vệ sinh lao động 2015 quy định, đối tượng được hưởng trợ cấp hàng tháng là NLĐ bị BNN làm suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên.

Mức trợ cấp hằng tháng như sau:

- NLĐ bị suy giảm 31% khả năng lao động thì được hưởng bằng 30% mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 2% mức lương cơ sở.

- Ngoài mức trợ cấp như trên, hằng tháng, NLĐ còn được hưởng thêm một khoản trợ cấp tính theo số năm đã đóng vào Quỹ bảo hiểm tai nạn lao động, BNN, từ một năm trở xuống được tính bằng 0,5%, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng vào quỹ được tính thêm 0,3% mức tiền lương đóng vào quỹ của tháng liền kề trước tháng được xác định mắc BNN.

c. Phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình:

Ngoài các khoản nêu trên, NLĐ bị BNN mà tổn thương chức năng hoạt động của cơ thể thì được cấp phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình tùy theo tình trạng bệnh tật.

d. Dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi điều trị:

+ Trong 30 ngày đầu trở lại làm việc mà sức khỏe của NLĐ không đảm bảo thì được nghỉ dưỡng sức từ 05 đến 10 ngày:

Tối đa 10 ngày nếu suy giảm từ 51% trở lên.

Tối đa 07 ngày nếu suy giảm từ 31% đến 50%.

Tối đa 05 ngày nếu suy giảm từ 15% đến 30%.

+ Mỗi ngày nghỉ dưỡng sức được hưởng:

25% mức lương cơ sở nếu nghỉ tại gia đình;

40% mức lương cơ sở nếu nghỉ tại cơ sở tập trung.

Bổ sung "Bệnh Covid-19 nghề nghiệp" vào danh mục bệnh nghề nghiệp được hưởng BHXH "Bệnh Covid-19 nghề nghiệp" được bổ sung vào danh mục bệnh nghề nghiệp được hưởng BHXH từ ngày 1/4/2023.

Công đoàn tích cực hỗ trợ giảm thiểu, phòng tránh bệnh nghề nghiệp cho người lao động Thực hiện chức năng của mình, tổ chức Công đoàn đã có vô số các hoạt động bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính ...

Những trường hợp người lao động bị tai nạn không được bồi thường Không phải mọi trường hợp người lao động (NLĐ) bị tai nạn tại nơi làm việc hay liên quan đến công việc đều được giải ...