Những đặc điểm chủ yếu của giai cấp công nhân Việt Nam

Người lao động - ĐẠI TÁ, PGS.TS. BÙI ĐÌNH BÔN

Do đặc điểm sự hình thành của mình, giai cấp công nhân Việt Nam có những đặc điểm riêng. Những đặc điểm ấy quy định những mặt mạnh và những hạn chế của giai cấp công nhân Việt Nam. Đồng thời, cũng cắt nghĩa vì sao giai cấp công nhân nước ta tuy còn tương đối non trẻ, chưa phát triển về số lượng, trình độ nghề nghiệp và một số mặt về chất lượng còn hạn chế nhưng vẫn giữ vị trí lãnh đạo trong cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và tiếp tục giữ vai trò lãnh đạo trong giai đoạn cách mạng xã hội chủ nghĩa.

Tuy sinh trưởng ở một nước thuộc địa, nửa phong kiến với một nền sản xuất nông nghiệp lạc hậu, công nghiệp chưa phát triển, đa số dân cư là nông dân, song giai cấp công nhân Việt Nam ra đời vào lúc phong trào cộng sản và công nhân quốc tế phát triển mạnh mẽ và được ảnh hưởng của Cách mạng Tháng Mười Nga, Cách mạng Trung Quốc; không bị ảnh hưởng của chủ nghĩa cơ hội hữu khuynh trong Quốc tế II, và được tác động tích cực của Quốc tế Cộng sản nên giai cấp công nhân Việt Nam dễ tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lênin, sớm biết gắn vấn đề dân tộc với chủ nghĩa quốc tế vô sản. Giai cấp công nhân Việt Nam từ khi có chính Đảng của mình cho đến nay vẫn giữ được truyền thống cách mạng, thống nhất về tư tưởng và tổ chức trong phạm vi cả nước.

Những đặc điểm chủ yếu của giai cấp công nhân Việt Nam

Công nhân làm việc trong một xưởng may mặc tại TP.HCM. Ảnh: N. Lam.

Giai cấp công nhân Việt Nam sinh trưởng trong lòng một dân tộc có truyền thống đấu tranh chống ngoại xâm. Cũng như giai cấp nông dân, giai cấp công nhân có hai mối thù sâu sắc đối với đế quốc, thực dân; mối thù dân tộc do bị áp bức và mối thù giai cấp do bị bóc lột nặng nề. Vì vậy, giai cấp công nhân có tinh thần triệt để cách mạng.

Nét điển hình nhất và cũng là yếu tố rất cơ bản tạo nên sức mạnh của giai cấp công nhân Việt Nam, từ khi ra đời đến nay, giai cấp công nhân có mối liên hệ gắn bó mật thiết với dân tộc, số phận, lợi ích của giai cấp này ngay từ đầu đã gắn bó với số phận và lợi ích dân tộc, ý thức giai cấp và ý thức dân tộc hòa quyện vào nhau, lòng yêu nước quyện chặt với yêu chủ nghĩa xã hội. Sự nghiệp giải phóng giai cấp công nhân gắn bó hữu cơ với sự nghiệp giải phóng dân tộc. Lợi ích cơ bản của giai cấp công nhân thống nhất với lợi ích cơ bản của dân tộc. Vì thế, ngay từ đầu, giai cấp công nhân Việt Nam đã đại biểu cho lợi ích dân tộc. Và do vậy, vai trò lãnh đạo của nó đã được cả dân tộc thừa nhận.

Giai cấp công nhân Việt Nam, do nguồn gốc xuất thân và có mối liên hệ tự nhiên, máu thịt với giai cấp nông dân, tầng lớp trí thức và nhân dân lao động, đó là cơ sở tình cảm, là yếu tố thuận lợi để xây dựng khối liên minh công - nông - trí thức và nhân dân lao động. Đó là điều kiện thuận lợi, là cơ sở xã hội vững chắc bảo đảm vị trí lãnh đạo trong sự nghiệp cách mạng giành, giữ chính quyền và xây dựng xã hội mới của giai cấp công nhân Việt Nam.

Những đặc điểm chủ yếu của giai cấp công nhân Việt Nam

Cán bộ Liên đoàn Lao động TP. Tam Kỳ (Quảng Nam) thăm hỏi công nhân tại doanh nghiệp. Ảnh: L.L

Tuy ra đời có muộn so với giai cấp công nhân ở các nước công nghiệp phát triển, số lượng lúc đầu còn nhỏ bé, nhưng giai cấp công nhân Việt Nam đã sớm tỏ ra là một đội ngũ kiên cường trong quá trình đấu tranh cách mạng vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Do đó, chẳng những tập hợp lôi cuốn được cả dân tộc theo mình, mà giai cấp công nhân còn tạo ra được sự đồng tình, ủng hộ, giúp đỡ to lớn của nhân loại tiến bộ, của các lực lượng chống đế quốc, thực dân, kết hợp được sức mạnh của dân tộc với sức mạnh của thời đại tạo nên sức mạnh tổng hợp nhân lên sức mạnh của giai cấp và dân tộc trong quá trình đấu tranh cách mạng. Do vậy, vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân được hình thành thực tế trong lịch sử, được quần chúng nhân dân thừa nhận, chứ không phải là sự gán ghép chủ quan của giai cấp công nhân.

Giai cấp công nhân Việt Nam là một bộ phận của giai cấp công nhân quốc tế, do vậy, mang những đặc trưng cơ bản của giai cấp công nhân quốc tế và có sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân quốc tế. Giai cấp công nhân Việt Nam có lãnh tụ sáng suốt, vĩ đại vừa là lãnh tụ của giai cấp, vừa là lãnh tụ của dân tộc - Hồ Chí Minh - vạch đường, chỉ lối, giáo dục, rèn luyện. Người là hiện thân và đại biểu tập trung được ý chí, tình cảm, trí tuệ của dân tộc. Người đã sớm tiếp thu chủ nghĩa Mác - Lênin và đưa vào nước ta. Người đã sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Thông qua chính đảng của mình, giai cấp công nhân bước lên vũ đài chính trị giành quyền lãnh đạo sự nghiệp giải phóng dân tộc, trong khi nhiều cương lĩnh của các giai cấp và tầng lớp yêu nước khác bị phá sản. Ngay từ đầu, chính đảng của giai cấp công nhân đã biết vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào hoàn cảnh cụ thể của Việt Nam, đề ra cương lĩnh cứu nước đúng đắn cho dân tộc, chỉ rõ con đường duy nhất đúng đắn để giải phóng dân tộc - con đường kết hợp độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội. Do vậy, giai cấp công nhân Việt Nam đã đóng được vai trò tiên phong, giành được quyền là lực lượng duy nhất lãnh đạo cách mạng Việt Nam trong giai đoạn cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và trong sự nghiệp xây dựng xã hội mới.

Những đặc điểm chủ yếu của giai cấp công nhân Việt Nam

Công nhân lao động mua sắm tại "Ngày hội công nhân - Phiên chợ nghĩa tình" ở TP.HCM. Ảnh: H.Triều.

Tuy nhiên, do được sinh ra và lớn lên ở một nước nông nghiệp lạc hậu, nền đại công nghiệp chưa phát triển, trình độ phát triển của lực lượng sản xuất còn ở mức độ thấp, ... nên giai cấp công nhân Việt Nam cũng còn những mặt hạn chế nhất định như: tính tổ chức, kỷ luật chưa cao; tư tưởng, tâm lý, tác phong và thói quen của người sản xuất nhỏ còn khá nặng nề; biểu hiện rõ nhất là tính tự do, tùy tiện, sự manh mún, tản mạn, tư tưởng cục bộ, phường hội, tác phong gia trưởng… Điều đó thể hiện với những mức độ khác nhau trong mỗi người công nhân. Và, trong chừng mực nhất định, thể hiện cả trong hoạt động của các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội của giai cấp công nhân. Những hạn chế, yếu kém ấy của giai cấp công nhân Việt Nam một phần là do điều kiện kinh tế, xã hội - mà giai cấp công nhân Việt Nam ra đời, cũng như trong quá trình tồn tại và phát triển của nó quy định.

Học tập quan điểm của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh về giai cấp công nhân và Công đoàn Việt Nam Học tập quan điểm của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh về giai cấp công nhân và Công đoàn Việt Nam

Nhân dịp kỷ niệm 93 năm thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2023), Tổng LĐLĐ Việt Nam tổ chức lễ viếng Tượng ...

Phát huy vai trò nòng cốt của giai cấp công nhân trong tình hình mới Phát huy vai trò nòng cốt của giai cấp công nhân trong tình hình mới

Ngày 9/2, tại Hà Nội, Đảng đoàn Tổng LĐLĐ Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Xây dựng giai cấp công nhân hiện đại, ...

Những vấn đề đặt ra đối với lực lượng lao động Việt Nam trong giai đoạn mới Những vấn đề đặt ra đối với lực lượng lao động Việt Nam trong giai đoạn mới

Với cấu sản xuất và xuất khẩu như hiện nay, nếu Việt Nam nâng cao được chất lượng lao động và trình độ công nghệ ...

Chia sẻ
In bài viết

Tin cùng chuyên mục

"Xây Tết 2025": 2.600 phần quà Tết cho công nhân Ecopark

Người lao động -

"Xây Tết 2025": 2.600 phần quà Tết cho công nhân Ecopark

2.600 phần quà Tết được trao cho công nhân tại công trường Ecopark (huyện Văn Giang, Hưng Yên) trong chương trình "Xây Tết" 2025.

Người lao động có cuộc sống ổn định nhờ làng hoa Sa Đéc

Người lao động -

Người lao động có cuộc sống ổn định nhờ làng hoa Sa Đéc

Theo từng giai đoạn lịch sử, làng hoa Sa Đéc có những bước thăng trầm, nhưng luôn tạo công ăn việc làm cho người lao động có cuộc sống ổn định tại quê nhà, giải quyết bài toán khó cho nhiều địa phương “ly nông bất ly hương”…

Doanh nghiệp thưởng “khủng” để giữ chân người lao động

Đời sống -

Doanh nghiệp thưởng “khủng” để giữ chân người lao động

Tình hình thưởng Tết liên tục được cập nhật với những tín hiệu vui dành cho người lao động. Ghi nhận của PV tại địa bàn tỉnh Đồng Nai.

Chủ nhà trọ - cầu nối quan trọng giúp nâng cao nhận thức về sức khỏe cho công nhân

Đời sống -

Chủ nhà trọ - cầu nối quan trọng giúp nâng cao nhận thức về sức khỏe cho công nhân

Những năm gần đây, các khu công nghiệp ngày càng thu hút đông đảo lao động từ khắp mọi miền đất nước. Tuy nhiên, đi kèm với đó là những vấn đề nhức nhối về điều kiện sống và kiến thức sức khỏe của người lao động.

Giáo viên "4 không" và những bất cập mang tên chính sách

Người lao động -

Giáo viên "4 không" và những bất cập mang tên chính sách

Hoàn thiện chế độ, chính sách nhằm chăm lo tốt hơn cho giáo viên vùng khó khăn, góp phần thúc đẩy chất lượng đội ngũ giáo viên.

Cán bộ, nhân viên ngành Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế mỏi mòn chờ “lương mới”

Đời sống -

Cán bộ, nhân viên ngành Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế mỏi mòn chờ “lương mới”

Mặc dù Nghị định 73 của Chính phủ quy định mức lương cơ sở và chế độ tiền thưởng đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang áp dụng từ tháng 7/2024, nhưng đến nay nhiều cán bộ, nhân viên ngành Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế vẫn chưa được nhận mức “lương mới” và đang mong ngóng từng ngày.

Sàng lọc tài khoản "ảo": Uốn tay bảy lần trước khi gõ phím Lao động & Công đoàn media

Sàng lọc tài khoản "ảo": Uốn tay bảy lần trước khi gõ phím

Hôm nay (25/12), tất cả các tài khoản mạng xã hội phải thực hiện xác thực tài khoản trước khi viết bài, bình luận, chia sẻ, livestream. Việc “luật hóa” này để sàng lọc tài khoản ảo, vô trách nhiệm với phát ngôn, hay đưa thông tin thiếu kiểm chứng, tin giả.

Xem Nguyễn Xuân Son ngẫm cuộc vuông tròn Cà phê tối

Xem Nguyễn Xuân Son ngẫm cuộc vuông tròn

Nguyễn Xuân Son đã có màn trình diễn thượng hạng trong trận đấu giữa đội tuyển Việt Nam và Myanmar tại ASEAN Championship 2024. Nhưng đằng sau cơn phấn khích từ chiến thắng “out trình” ấy còn rất nhiều câu hỏi bỏ ngỏ với bóng đá Việt.

Talk Công đoàn: Yêu nghề để có những sáng kiến hay Talk Công đoàn

Talk Công đoàn: Yêu nghề để có những sáng kiến hay

Đồng chí Hà Thị Nguyệt Quế, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Công nghệ hoá chất và môi trường Vũ Hoàng, KCN Đại Đồng - Hoàn Sơn, tỉnh Bắc Ninh chia sẻ kinh nghiệm triển khai phong trào lao động giỏi, lao động sáng tạo.

8 điểm mới của Luật Công đoàn (sửa đổi) Infographic

8 điểm mới của Luật Công đoàn (sửa đổi)

Trong chương trình kỳ họp thứ 8 Quốc hội khoá XV, Quốc hội chính thức thông qua Luật Công đoàn (sửa đổi) gồm 6 chương với 37 điều, tăng 4 điều so với luật hiện hành.
Muôn nẻo yêu thương số 10: Nữ điều dưỡng kém may mắn và tổ ấm mang dấu ấn Công đoàn Muôn nẻo yêu thương

Muôn nẻo yêu thương số 10: Nữ điều dưỡng kém may mắn và tổ ấm mang dấu ấn Công đoàn

Nữ điều dưỡng kém may mắn Phùng Thị Kim Thúy thuộc Trung tâm Chăm sóc và Phục hồi chức năng Người tâm thần số 1 Hà Nội đã được công đoàn các cấp chung tay giúp chị có được mái nhà kiên cố che nắng, che mưa mang tên “Mái ấm Công đoàn”. Tổ ấm mới giúp chị “an cư lạc nghiệp”, yên tâm công tác và nuôi dạy con gái, vượt lên mọi vất vả khó khăn trong cuộc sống, vững tin hướng tới tương lai ngày càng tươi sáng hơn…

Sơ kết Chương trình Phối hợp giữa Tổng LĐLĐ Việt Nam và Ủy ban Xã hội của Quốc hội Video

Sơ kết Chương trình Phối hợp giữa Tổng LĐLĐ Việt Nam và Ủy ban Xã hội của Quốc hội

Ngày 23/12, tại Hà Nội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Ủy ban Xã hội của Quốc hội, tổ chức Hội nghị sơ kết Chương trình phối hợp công tác năm 2023-2026 giữa hai cơ quan, nhằm đánh giá, ghi nhận kết quả phối hợp, đặc biệt là trong hoạt động xây dựng Luật Công đoàn (sửa đổi).

Đọc thêm

Những lớp học đặc biệt của công nhân ở TP. HCM

Người lao động -

Những lớp học đặc biệt của công nhân ở TP. HCM

Đến nay, nhiều CĐCS trên địa bàn TP. HCM đã chủ động phối hợp mở lớp học tại doanh nghiệp và vận động doanh nghiệp tạo điều kiện cho công nhân đi học, nâng cao trình độ học vấn, tay nghề…

Cách mạng, cách mạng không ngừng

Người lao động -

Cách mạng, cách mạng không ngừng

Tiền để nuôi bộ máy đã ngốn hết 70% rồi thì còn đâu để đầu tư phát triển. Hình dung, một gia đình làm ra 10 đồng, ăn hết 7 đồng chưa tính tiền hiếu hỉ và tiêu vặt khác thì còn đâu mà dùng khi ốm, khi đau chứ nói gì đầu tư!

TS Nguyễn Sĩ Dũng: Không để xảy ra tâm lý bị “loại bỏ” sau sáp nhập

Đời sống -

TS Nguyễn Sĩ Dũng: Không để xảy ra tâm lý bị “loại bỏ” sau sáp nhập

Các chính sách cần tạo động lực để cán bộ, công chức, viên chức và người lao động tiếp tục phát huy năng lực trong các lĩnh vực khác thay vì cảm giác bị “loại bỏ”.

“Xây Tết 2025”: Sẽ trao hơn 18.500 phần quà cho công nhân

Đời sống -

“Xây Tết 2025”: Sẽ trao hơn 18.500 phần quà cho công nhân

Chương trình “Xây Tết 2025” do Báo Nhân Dân phối hợp cùng Công ty Cổ phần Xây dựng Coteccons (CTD) dự kiến hỗ trợ thiết thực về vật chất, tinh thần đến hơn 18.500 công nhân trên cả nước.

Bỏ phố lên non làm thợ điện

Người lao động -

Bỏ phố lên non làm thợ điện

14 năm trước, chàng trai trẻ Nguyễn Văn Tiến quyết định rời TP.Huế để đến với vùng cao huyện A Lưới để làm công nhân ngành Điện, rồi bén duyên quyết “ở mãi không về”. Sau nhiều năm phấn đấu, vượt qua nhiều gian khó anh đã gặt hái nhiều thành công, hiện là một trong những gương mặt điển hình của ngành Điện Thừa Thiên Huế.

Công nhân xứ Huế kỳ vọng gì về cách mạng tinh gọn bộ máy?

Đời sống -

Công nhân xứ Huế kỳ vọng gì về cách mạng tinh gọn bộ máy?

Nhiều công nhân, người lao động, cán bộ công đoàn tại tỉnh Thừa Thiên Huế bày tỏ kỳ vọng cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy sẽ đưa đất nước phát triển, việc làm dồi dào, phúc lợi nâng cao...

Bấp bênh phận đời lao động phi chính thức

Người lao động -

Bấp bênh phận đời lao động phi chính thức

Tính đến năm 2023, số lao động phi chính thức ở Hà Nội là 1,89 triệu người và chiếm 50,17% tổng số lao động có việc làm. Dù đây là nguồn lực lớn giúp duy trì việc làm cho một phần lớn dân số, nhưng thường gặp phải những rủi ro về việc làm.

Sớm ban hành chính sách hỗ trợ công chức, viên chức, người lao động sau sáp nhập

Người lao động -

Sớm ban hành chính sách hỗ trợ công chức, viên chức, người lao động sau sáp nhập

Cần sớm ban hành hướng dẫn thực hiện chế độ, chính sách hỗ trợ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bị ảnh hưởng. Đặc biệt, cần phân chia những người bị ảnh hưởng thành các nhóm khác nhau để có chính sách phù hợp.

Tinh gọn bộ máy: Giữ chân người tài, giải quyết hợp lý nhân sự dôi dư

Người lao động -

Tinh gọn bộ máy: Giữ chân người tài, giải quyết hợp lý nhân sự dôi dư

Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ mới đây, Chánh Văn phòng Bộ Nội vụ Vũ Đăng Minh khẳng định, cùng với sắp xếp, tinh gọn bộ máy phải có cơ chế "giữ chân" người tài, qua đó, đảm bảo nguyên tắc xây dựng hệ thống công vụ thực tài, thu hút được người tài năng để làm công vụ.

Cần ổn định cho gia đình công chức, viên chức sau sáp nhập

Người lao động -

Cần ổn định cho gia đình công chức, viên chức sau sáp nhập

Cần có kế hoạch hỗ trợ dài hạn hơn, mạnh mẽ hơn để đảm bảo sự ổn định cho gia đình các gia đình cán bộ công chức, viên chức trong dài hạn sau sáp nhập, sắp xếp lại.