“Bẫy nợ” thẻ ngân hàng - Bài 4: Công nhân chịu thiệt đến bao giờ?

"Oằn mình” gánh... thẻ

Chị Bùi Thị Trúc, Công ty Cổ phần Cắt may Sofa Hoa Sen (Khu công nghiệp Long Đức, TP. Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh) hiện có 5 chiếc thẻ ATM, trong đó có 2 thẻ không sử dụng.

Như nhiều chủ thẻ khác, khi “bỏ không”, chị Trúc vẫn nghĩ là những chiếc thẻ không dùng này sẽ không tốn phí, nhưng thực tế chúng vẫn bị thu phí thường niên, trừ vào số dư tài khoản cho đến hết, việc có “âm nợ” hay không, chị Trúc chưa rõ. Chị Trúc đề nghị: “Nếu có trừ phí với loại thẻ không sử dụng, ngân hàng phải chủ động thông tin cho khách hàng; ngân hàng phải đưa ra giải pháp, phương án trước khi trừ phí”.

Công nhân nêu ý kiến đề xuất với tổ chức phát hành thẻ về việc quản lý, sử dụng thẻ ngân hàng. Ảnh: T.C.C

Đồng nghiệp của chị Trúc là chị Mai Thị Trúc Dương, là người hiện có đến 4 thẻ ATM. Khi được hỏi chị Dương cũng bày tỏ là không biết xử lý thế nào cho thỏa đáng 3/4 chiếc thẻ ATM mà chị đang không sử dụng.

Cũng tại Công ty Sofa Hoa Sen, có nhiều công nhân khác có 3 - 4 thẻ ATM, trong đó nhu cầu sử dụng chỉ có 1 - 2 thẻ. Như chị Trần Tố Quyên có 3/4 thẻ ATM không dùng; anh Thạch Song có 2/4 thẻ ATM không dùng; chị Nguyễn Thị Tuyết Anh có 1/4 thẻ ATM không dùng...

Chị Nguyễn Thị Kiều Oanh, công nhân Công ty TNHH Anh Em Ca Cao Việt Nam, người có 3/5 thẻ ATM không dùng nhưng chịu thiệt thòi khi bị thu phí. Ảnh: Đình Toàn

Ở miền Trung, chị Nguyễn Thị Kiều Oanh, công nhân Công ty TNHH Anh Em Ca Cao Việt Nam (Đà Nẵng) có đến 5 chiếc thẻ ATM, trong đó hiện chỉ sử dụng 2 thẻ, còn 3 thẻ “bỏ không”.

“Hồi trước làm cho Công ty Bà Nà Hill (Đà Nẵng) thì tôi được làm và phát cho thẻ ATM của TPBank. Cách nay khoảng 4 năm tôi không dùng tài khoản này nữa. Khi ấy trong tài khoản còn khoảng 300 ngàn đồng. Tôi không dùng nhưng không hủy thẻ nên họ trừ dần phí (phí thường niên và phí SMS), hết tiền trong tài khoản không còn để trừ nữa thì họ khóa thẻ luôn. Ngoài ra, tôi cũng có một thẻ của BIDV, do mất mật khẩu nên tôi cũng đã ngừng sử dụng lâu rồi. Khi ngừng sử dụng tài khoản còn hơn 50 ngàn đồng sau đó bị trừ hết", chị Oanh kể.

Chị Vũ Thị Phương, công nhân Công ty TNHH SWCC Showa (KCN Bắc Thăng Long, Hà Nội) kể rằng đến nay chị có 4 cái thẻ ATM của Vietinbank (Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam), Vietcombank (Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam), Agribank (Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam) và Techcombank (Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam).

Hiện chị Phương chỉ dùng thẻ ATM của Techcombank để nhận lương hằng tháng, 3 thẻ kia chị đã không dùng từ lâu. Các thẻ không dùng, hiện chị Phương chưa biết có bị âm nợ hay không, nhưng trong đó có một thẻ của một ngân hàng, khi chị Phương chuyển tiền vào phát sinh giao dịch sau 9 tháng ngừng sử dụng, thì bị trừ phí một lúc 9 tháng. “Thấy bị trừ như vậy, tôi chán, không dùng nữa”, chị Phương nói.

Dễ “khai sinh” nhưng khó “khai tử”

Có một thực trạng phổ biến tồn tại bao năm qua của những chiếc thẻ ATM (cách gọi phổ biến về thẻ giao dịch, rút tiền tự động đối với thẻ ghi nợ nội địa – Debit Card) là chúng ra đời đại trà, hàng loạt trong các doanh nghiệp lớn, khu công nghiệp, khu chế xuất đông công nhân, người lao động.

Sau khi nhận thẻ ngân hàng, công nhân hầu như không có nhiều thông tin tư vấn về quản lý, trả phí nếu không có nhu cầu sử dụng. Ảnh: N.Q.L

“Ngân hàng thông tin rõ cho người dùng biết các loại phí để người dùng biết để quyết định lựa chọn phù hợp”, chị Mai Thị Trúc Dương đề xuất. Câu nói này của nữ công nhân Công ty Sofa Hoa Sen (Trà Vinh) cho thấy một thực trạng phổ biến là ngay cả chủ thẻ cũng không biết khoản phí, mức phí mà ngân hàng thu từ việc quản lý thẻ là như thế nào.

Điều chị Dương nói cho thấy sự tồn tại trong công tác phát hành thẻ, sự thụ động tiếp nhận thẻ của công nhân khi mà họ không nắm rõ phí, nhưng vẫn mở tài khoản - nhận thẻ ATM. Họ sử dụng thẻ như một sự mặc nhiên, rồi đến khi dôi dư không dùng, họ cũng không biết mình bị trừ phí ra sao, hủy thẻ, khóa thẻ thế nào.

“Việc không dùng thẻ nữa và chủ thẻ không liên hệ ngân hàng, hoặc không nhận được thông báo gì từ ngân hàng sau khi ngừng sử dụng thẻ một thời gian là tình trạng phổ biến của công nhân chúng tôi. Điều này cũng khiến việc trừ tiền hay dư nợ đều không được biết”, chị Nguyễn Thị Kiều Oanh, công nhân Công ty TNHH Anh Em Ca Cao Việt Nam, chia sẻ.

Chị Trúc, hay chị Oanh và nhiều công nhân khác khi đều cho biết thủ tục phát hành thẻ ATM theo kiểu đại trà. Họ thiếu sự tư vấn cặn kẽ về các loại phí trong quá trình sử dụng hoặc sau khi ngưng sử dụng. “Đại diện công ty, hoặc phía ngân hàng phát cho tờ giấy, biểu mẫu rồi công nhân điền vào, nhận thẻ sử dụng. Thế thôi”, chị Oanh kể.

Tình trạng nói trên diễn ra bất chấp công nhân, người lao động đã có bao nhiêu thẻ của các ngân hàng khác. Hệ lụy là người lao động vốn chẳng giàu có gì, lại dư ra những chiếc thẻ ngân hàng và phải chịu thêm phí thường niên, thậm chí một số loại phí khác. Kiểu khai sinh “tập thể” này khiến biết bao công nhân mỗi lần nhảy việc là một lần dư thẻ, rồi trở thành những “con nợ” bất đắc dĩ.

Anh Phạm Quang K. (sinh năm 1987), công nhân Công ty Young Tech Việt Nam (Hải Dương), cho biết thêm hiện nay anh dùng thẻ 5 ATM của Vietcombank, BIDV (Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam), MB, Agribank, Vietinbank, trong đó có 3 thẻ của MB (Ngân hàng Quân đội), Agribank và Vietinbank thường xuyên không sử dụng, 2 thẻ ít sử dụng.

“Khi làm thẻ ngân hàng thì công ty họ làm cho, rồi họ phát cho tờ giấy, chỉ việc ký nhận thẻ thôi. Mình không trực tiếp làm. Mỗi lần chuyển công ty, thẻ ATM công ty cũ không dùng đến, cứ vứt đấy thôi. Khi làm thẻ, tôi không được tư vấn phí dịch vụ hàng tháng, vì tôi làm qua trung gian là công ty.”, anh K. nói.

Mời đón đọc bài 5: Công nhân yêu cầu ngân hàng minh bạch, rạch ròi

"Bẫy nợ" thẻ ngân hàng - Bài 1: Công nhân vướng nợ xấu gần chục năm mà không biết Nhận thông báo về khoản nợ vay quá hạn tới hơn 7,5 triệu đồng từ một ngân hàng, chị X. lo lắng, suy sụp…

“Bẫy nợ” thẻ ngân hàng - Bài 2: Những chiếc thẻ ngân hàng làm công nhân khốn khổ Mỗi lần nhảy việc, công nhân sở hữu thêm một thẻ ATM. Thẻ cũ không dùng vẫn bị thu phí, dẫn đến nhiều hệ lụy, ...

“Bẫy nợ” thẻ ngân hàng - Bài 3: Trên 60% công nhân dùng từ 2 thẻ ATM trở lên Tạp chí Lao động và Công đoàn đã tiến hành khảo sát việc sử dụng thẻ ATM qua 500 công nhân trong các khu công ...