Giải pháp thu hẹp “khoảng trống chính sách” cho lái xe công nghệ
Phóng sự điều tra - 04/05/2022 16:43 Ý YÊN
Một lái xe công nghệ đang chờ khách - Ảnh: SỸ CÔNG |
Các kiến nghị được đưa ra sau cuộc “Khảo sát thực trạng và tăng cường sự tham gia của lái xe công nghệ Grab tiếp cận các chương trình an sinh xã hội, cải thiện điều kiện việc làm” được thực hiện bởi Tổng LĐLĐ Việt Nam và Trung tâm Tư vấn Sức khỏe và Phát triển cộng đồng. Đối tượng của cuộc khảo sát là đội ngũ lái xe công nghệ Grab đang hoạt động tại Hà Nội.
Công việc căng thẳng nhưng thu nhập thấp
Hiện nay, cả nước có khoảng 200.000 lái xe công nghệ, gần 50% số đó đang hành nghề tại Hà Nội và TP. HCM. Họ phần lớn là người ngoại tỉnh, nữ chiếm 5%.
Kết quả nghiên cứu bước đầu với các lái xe công nghệ của Công ty Grab cuối năm 2021 cho thấy họ có nguồn gốc xuất thân đa dạng: Từ lái xe truyền thống chuyển sang, lao động tự do, sinh viên, công nhân, người buôn bán nhỏ...; 25% trong số đó có trình độ tiểu học và trung học cơ sở. Tỷ lệ có trình độ từ cao đẳng trở lên là 26%.
Có 2/3 các lái xe công nghệ đã lập gia đình và 60% đang phải làm kiếm tiền để nuôi dưỡng từ 2 người trở lên. Trong khi đó, thu nhập từ nguồn lái xe công nghệ khá thấp và họ phải chi tiêu rất dè sẻn để lo toan cuộc sống hằng ngày: bình quân sau khi trừ phí, xăng..., lái xe mô tô là 318.000 đồng/ngày và 7 triệu đồng/tháng; lái xe ô tô là 564.000 đồng/ngày và 12 triệu đồng/tháng.
Thu nhập không cao nhưng nhìn chung lái xe công nghệ phải làm việc rất căng thẳng. Lái xe mô tô là 9,2 giờ/ngày và lái xe ô tô là 11,2 giờ/ngày, họ gần như không có các ngày lễ, Tết, ngày nghỉ… Ngoài ra, họ còn phải làm việc trong điều kiện vất vả, chịu nhiều rủi ro: tai nạn, mất, hỏng hàng hòa, chịu áp lực từ khách hàng và thậm chí bị quấy rối tình dục.
Kết quả khảo sát, nghiên cứu được đánh giá là bức tranh khái quát về việc làm và khả năng tiếp cận, tham gia các chương trình an sinh xã hội, đặc biệt là chính sách Bảo hiểm xã hội (BHXH) cho những lái xe công nghệ. Đồng thời, cũng cho thấy “khoảng trống chính sách” đối với lực lượng lao động tự do, lao động phi chính thức – đối tượng chưa được tiếp cận, tham gia đầy đủ các chương trình an sinh xã hội một cách toàn diện hiện nay.
Cần bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người lao động
Từ kết quả nghiên cứu, Tổng Liên đoàn đề nghị Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan trong việc nghiên cứu, đánh giá thực trạng việc làm, điều kiện làm việc, an sinh xã hội, quản lý nhà nước về lao động tại các công ty đang cung cấp dịch vụ nền tảng, ứng dụng sàn giao dịch thương mại điện tử - lái xe công nghệ (Grab, Be, Beamin, Go Việt, Aha…) để hoàn thiện hệ thống an sinh xã hội ở nước ta, bảo vệ tốt hơn quyền, lợi ích chính đáng của người lao động.
Thu nhập không cao nhưng lái xe công nghệ phải làm việc căng thẳng - Ảnh: Ý YÊN |
Tiếp tục sửa đổi, hoàn thiện Luật BHXH, Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) và các văn bản quy phạm pháp luật để cụ thể hoá các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước ta về tăng cường khả năng tiếp cận các chương trình an sinh xã hội cho đối tượng lao động tự do nói chung và nhóm lái xe công nghệ nói riêng theo hướng mở rộng, linh hoạt, phù hợp đặc điểm, điều kiện thực tế về việc làm, thu nhập của các đối tượng này trong thời gian tới.
Cơ quan BHXH, kết hợp với các ngân hàng và công ty cung ứng dịch vụ nền tảng hỗ trợ lái xe công nghệ đăng ký và thụ hưởng các chế độ BHXH, BHYT một cách thuận tiện, phù hợp đặc điểm việc làm, nghề nghiệp của họ.
Bên cạnh đó, tiếp tục tăng cường công tác thông tin, truyền thông về các chính sách an sinh xã hội tới đối tượng lái xe công nghệ.
Thông qua kết quả nghiên cứu, Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng sẽ căn cứ nhu cầu thực tiễn của lái xe công nghệ để sớm có các hình thức thu hút và tập hợp phù hợp để thực hiện tốt hơn chiến lược phát triển đoàn viên, mở rộng mạng lưới công đoàn cơ sở; tăng cường hỗ trợ cho nhóm đối tượng lái xe công nghệ nhằm góp phần nâng cao nhận thức, năng lực, cải thiện điều kiện việc làm cũng như khả năng tiếp cận, tham gia vào các chương trình, dịch vụ an sinh xã hội cho người lao động, nhất là BHXH, BHYT.
Tăng học phí trường công: Lợi bất cập hại Vào cuối tháng 4 vừa rồi, khi làm việc với TP. HCM, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, ... |
Cần một mô hình chống tham nhũng hữu hiệu ở địa phương Vừa qua trong cuộc họp của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (Ban Chỉ đạo), ông Nguyễn Thái ... |
Những tác động tới việc làm, đời sống của lao động ngành Xây dựng do đại dịch Covid-19 Những khó khăn mà các doanh nghiệp ngành Xây dựng và Công nghiệp phải gánh chịu trước làn sóng dịch Covid-19 đã khiến cho NLĐ ... |
Tin cùng chuyên mục
Phóng sự điều tra - 03/04/2024 14:46
Triệt phá đường dây tội phạm nhắm vào công nhân để thu lợi bất chính
Các công ty này hoạt động rầm rộ tại địa bàn đông công nhân lao động dưới "vỏ bọc" tư vấn vay vốn tín chấp miễn phí để mở tài khoản trái phép, thu lợi bất chính.
Pháp luật lao động - 18/02/2024 19:50
Vụ nợ lương người lao động ở Lâm Đồng: Nỗi lo còn đó
Với sự hỗ trợ, động viên của Công đoàn và chính quyền địa phương, những người lao động thi công đường Kim Đồng (TP. Đà Lạt, Lâm Đồng) vừa có một cái Tết ấm áp hơn, song họ vẫn còn đó nỗi niềm canh cánh khi chưa biết ngày nào được trả nợ lương.
Pháp luật lao động - 05/02/2024 15:38
Vụ nợ lương ở Lâm Đồng: Mỗi lao động chỉ nhận 400.000 đồng ăn Tết
Chủ đầu tư vừa thanh toán cho đơn vị thầu thi công gần 290 triệu đồng nhưng mỗi người lao động cũng chỉ được nhận vỏn vẹn 400.000 đồng để ăn Tết.
Phóng sự điều tra - 24/01/2024 14:16
Vụ Công ty Quảng An 1: Một số lao động nhận được tiền cược trách nhiệm
Người lao động từng là lái xe, bán vé của Công ty CP Công nghiệp Quảng An 1 cho biết tin vui đã nhận lại tiền cược trách nhiệm mà doanh nghiệp còn nợ.
Phóng sự điều tra - 22/01/2024 07:09
Những vấn đề đặt ra trong quản lý hoạt động thuê và cho thuê lại lao động
Loạt phóng sự điều tra “Bóc lột sức lao động trẻ chưa thành niên” của Tạp chí Lao động và Công đoàn cho thấy công tác quản lý hoạt động thuê và cho thuê lại lao động hiện còn tồn tại nhiều bất cập, cần tháo gỡ, sửa đổi.
Pháp luật lao động - 20/01/2024 21:19
Vụ nợ lương người lao động ở Lâm Đồng: Có thể được nhận 50% trước Tết
Ban Quản lý dự án Đà Lạt vừa tổ chức buổi thông báo giá trị thanh toán cho nhà thầu và người lao động. Sau cuộc này, có thể người lao động được nhận 50% tiền lương trước Tết.
- Dịp lễ 30/4 - 1/5 nghỉ 5 ngày liên tục, NLĐ dùng phép năm hay đi làm bù cuối tuần?
- Vụ tai nạn lao động ở Yên Bái: Người vi phạm có thể đối mặt với khung hình phạt nào?
- Hỗ trợ gần 37 nghìn đoàn viên, người lao động
- Cần làm rõ “lỗ hổng” về quy trình an toàn trong vụ 7 công nhân tử vong tại Yên Bái
- Thừa Thiên Huế phát động Tháng hành động về ATVSLĐ và Tháng Công nhân năm 2024