Khát vọng Trần Tố Nga

Bà Trần Tố Nga. Ảnh: Julien Falsimagne.

Bà Trần Tố Nga kiện 14 công ty hóa chất Mỹ vì chất độc da cam. Con số này trước đó lớn hơn, song do quá trình tìm kiếm tư liệu, kiện tụng kéo dài, nhiều công ty, tập đoàn đã sáp nhập hoặc phá sản.

Đây được coi là phiên tòa lịch sử bởi bà Nga đã theo đuổi vụ việc hàng thập kỷ từ sưu tầm tài liệu tới quá trình theo kiện. Trong phiên tòa hôm qua, 3 luật sư của bà Nga sẽ đối đầu với 20 luật sư hàng đầu của 14 công ty hóa chất.

Trong quá trình kéo dài thời gian, bà Nga chia sẻ, các công ty hóa chất đã nhiều lần muốn bà Nga đàm phán ngoài tòa. Bà có thể ra yêu cầu, các công ty Mỹ sẽ đáp ứng, miễn là vụ kiện chấm dứt, họ trong sạch hình ảnh mà không phải ra tòa. Song, bà Nga đã kiên trì theo đuổi với suy nghĩ vụ kiện này không phải cho riêng bà. Bà đang tiếp tục cuộc chiến để thực thi công lý với hàng triệu nạn nhân chất độc da cam.

Bà Nga là người hiếm hoi hội tụ đủ 3 điều kiện để vụ kiện tại Pháp bắt đầu (trước đó, nhiều vụ kiện ở Mỹ đã bị tòa bác): Là công dân Pháp gốc Việt (bà mang 2 quốc tịch), sống tại quốc gia duy nhất có luật cho phép luật sư mở các vụ kiện quốc tế bảo vệ công dân chống lại một nước khác làm hại mình và là nạn nhân chất độc da cam.

Nhìn lại suốt cả hành trình rất dài của một người phụ nữ Việt Nam đương đầu với hàng loạt tập đoàn hóa chất lớn khiến nhiều người không khỏi lay động. Sự lay động đó được biểu hiện bằng việc người ta xuống đường ở nước Pháp để sát cánh cùng bà Nga, bằng những hastag #JusticePourTranToNga (Công lý cho Trần Tố Nga). Bằng cả những tình thương nơi quê nhà đang ngóng đợi bà và phiên tòa.

Bà Nga là phóng viên chiến trường của Thông tấn xã Giải phóng (nay thuộc TTXVN). Bà của bà, mẹ bà đều là những người tham gia các cuộc chiến chinh bảo vệ Tổ quốc. Và, bà bước vào cuộc chiến không khoan nhượng này với tâm thế một mất một còn.