Chuyên gia dự đoán nguyên nhân vụ nổ lò khí hoá tại Bắc Ninh

GS.TS Lê Vân Trình, Chủ tịch Hội KHKT An toàn, vệ sinh lao động

GS.TS Lê Vân Trình - Chủ tịch Hội KHKT An toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ) cho biết, lò khí hoá than là loại lò biến nhiên liệu than thành nhiên liệu khí dưới tác dụng của không khí và hơi nước ở nhiệt độ cao. Công ty CP Gạch ốp lát BNC sử dụng công nghệ này để nung gạch.

Về nguyên lý hoạt động của thiết bị này, GS.TS Lê Vân Trình phân tích: "Than được đưa từ trên xuống, hơi nước và không khí đưa từ dưới lên, sinh ra các phản ứng hoá học và quá trình trao đổi nhiệt lượng. Khí than thu được theo đường ống cấp nhiệt cho lò nung gạch..

Vỏ lò khí hoá than tại Công ty CP Gạch ốp lát BNC gồm hai lớp. Vỏ ngoài được làm bằng thép mỏng. Ở giữa hai lớp vỏ là nước (vỏ nước) làm mát. Nước sẽ tuần hoàn: Hơi nước nóng bốc lên trên, đi vào bao hơi, sau đó được làm mát. Nước mát sẽ đi vào làm mát vỏ lò.

Lực lượng chức năng phun nước làm mát vỏ lò khí hoá than tại Công ty CP Gạch ốp lát BNC sau vụ nổ hôm 12/10/2021

Van thủy phong có nhiệm vụ cấp và điều chỉnh nước làm mát vỏ lò. Nếu van hỏng, nước bị tắc không vào được, nhiệt độ giữa hai lớp vỏ sẽ tăng cao, không khí bị đốt nóng, gây ra giãn nở, áp lực bên trong là rất lớn. Lúc này thép trở nên rất mỏng mảnh. Nó sẽ phát nổ, vỡ vỏ ngoài, khí ở trong cũng bục ra”.

Trước đó, trao đổi với PV Cuộc sống an toàn, anh Hoàng Văn Thao, Phụ trách Trạm khí hoá than của Công ty CP Gạch ốp lát BNC thông tin rằng, thời điểm xảy ra sự cố nổ lò khí hoá, có 3 công nhân đang thay van nước ở bình thuỷ phong tại khu vực Trạm khí hoá than. Vụ nổ khiến cả 3 người này tử vong.

Về thông tin này, GS.TS Lê Vân Trình nhận định: “Họ đã nhận thấy có vấn đề ở đó. Có thể nước bị cạn, không làm mát được vỏ lò dẫn đến phát nổ”.

Nguyên lý hoạt động của lò khí hoá than

Được biết, trước khi phát nổ, lò khí hoá than tại Công ty CP Gạch ốp lát BNC đã được bảo dưỡng, sửa chữa trong thời gian khoảng 10 ngày. GS Trình cho rằng, thông thường mỗi lần bảo dưỡng trung tu trở lên thì thiết bị phải được kiểm định.

Cũng theo GS.TS Lê Vân Trình, lò khí hóa than nằm trong danh mục máy, thiết bị, vật tư, chất có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động do Bộ Lao động - Thương và Xã hội quy định. Loại lò này, từ 6 tháng đến 1 năm phải được kiểm định, tùy từng loại và tùy thời gian sử dụng. Đơn vị kiểm định là các cơ quan, đơn vị đủ tiêu chuẩn, điều kiện, đã được Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cấp phép.

Trước khi lò phát nổ, Phó giám đốc và người phụ trách Trạm khí hoá than đã đi kiểm tra lò. Sau đó, 3 công nhân được điều động lên thay van nước hỏng. Cả 3 người tử vong trong khi thực hiện nhiệm vụ.

Video Công ty cổ phần Gạch ốp lát BNC

Theo tìm hiểu của phóng viên về quy định an toàn khi vận hành lò khí hoá than, người phụ trách vận hành phải kiểm tra vỏ nước. Nếu ít nước hoặc thiếu nước trong thời gian dài, nghiêm cấm cấp nước ngay bởi dễ dẫn tới nguy cơ phát nổ. Ông Nguyễn Văn Nội, Phó Chánh thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bắc Ninh cũng khẳng định điều này.

Do đó, trong trường hợp này cần thiết phải dừng lò, tắt lửa để xử lý. Còn trong vụ tai nạn tại Công ty CP Gạch ốp lát BNC, khi phát hiện sự cố hỏng van nước, lò đã không được dừng để các công nhân thao tác, xử lý.

Công ty CP Gạch ốp lát BNC (có trụ sở tại Khu công nghiệp Quế Võ 2, tỉnh Bắc Ninh)

Theo chuyên gia về an toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ), những công nhân vận hành lò khí hóa than thuộc Nhóm 3 theo Nghị định số 44/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ: Quy định chi tiết một số điều của Luật an toàn, vệ sinh lao động về hoạt động kiểm định kỹ thuật an toàn lao động, huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động và quan trắc môi trường lao động. Theo quy định, nhóm này phải được huấn luyện, đào tạo về chuyên môn kỹ thuật; sau đó phải được huấn luyện định kỳ về ATVSLĐ và phải được cấp chứng chỉ, bởi họ là những người làm việc ở những nơi có nguy cơ rủi ro cao.

“Người phụ trách lò khí hóa than cũng phải được huấn luyện ATVSLĐ. Về chuyên môn, họ phải là cán bộ kỹ thuật, có bằng cấp”, GS.TS Lê Vân Trình nói thêm.

Qua vụ việc nổ lò khí hoá than tại Công ty CP Gạch ốp lát BNC, GS.TS Lê Vân Trình đưa ra khuyến cáo: “Các lò khí hóa than phải luôn đảm bảo kỹ thuật, phải được kiểm định theo đúng quy định; sau mỗi lần sửa chữa, bảo dưỡng thì phải kiểm tra lại toàn bộ các van. Ngoài ra, người lao động cần phải được huấn luyện ATVSLĐ đầy đủ, có chứng chỉ, và chứng chỉ này chỉ có giá trị trong 02 năm”.

Lời kể của những công nhân thoát chết sau vụ nổ ở Bắc Ninh Một ngày sau vụ nổ lò khí hoá tại Công ty cổ phần Gạch ốp lát BNC, dù vết thương đã tạm ổn định, song ...

Bắc Ninh: 3 công nhân tử vong sau vụ nổ lò hơi Cuối giờ chiều 12/10, tại Công ty Cổ phần Gạch ốp lát BNC (KCN Quế Võ 2, Bắc Ninh) xảy ra vụ nổ lò hơi ...

Lời kêu cứu của công nhân Công ty cổ phần Ô tô 1-5 Khi vụ việc nợ BHXH tại Công ty cổ phần Ô tô 1-5 đang gây bức xúc trong dư luận, Tạp chí điện tử Cuộc ...