"Sông nói cuộc vô thường"

Kinh tế - Xã hội - NGUYỄN BỘI NHIÊN

Đọc sách của Phạm Nguyên Tường từ gần 25 năm trước, vậy mà bây giờ vẫn quá đỗi ngỡ ngàng với từng trang trong tập tùy bút "Sông nói cuộc vô thường" được Nhà Xuất bản Thuận Hóa in xong trong quý 4 năm 2021.
"Sông nói cuộc vô thường"
Bìa sách "Sông nói cuộc vô thường". Ảnh: UYÊN LY

Từ những dòng tùy bút Phước Yên trong tiếng rau xanh, bạn đọc bước vào những trang văn giàu ngôn ngữ hình ảnh và thấm đẫm triết lý sống mà tác giả của "Sông nói cuộc vô thường" trải nghiệm, từ Đông sang Tây, từ xưa đến nay,...

Phạm Nguyên Tường nói cuộc vô thường từ lúc “Giữa bao la đồng ruộng đẫm sương, hàng chục tay liềm cắt từng nạm rau má nghe rạt…rạt… đồng loạt, như tiếng tằm ăn dâu. Cọng rau má qua mấy ngày tưới nước đã chát mọng, no căng, gặp lưỡi liềm sắc ngọt vang lên thành tiếng, nghe chát qua cổ họng. Tiếng rau xanh… Tôi thích vừa nghe tiếng rau xanh vừa đẫm mình trên cánh đồng rau má làng Phước Yên vào thời khắc sớm tinh mơ này. Thời khắc Phước Yên yên tịnh nhất. Tôi ngồi bên đám ruộng rau má. Nghe tiếng rau xanh dễ chừng cả trăm năm rào rạt. Chu kỳ rau má tầm hai mươi ngày cho một lứa mới. Mấy chị, mấy mẹ không dừng tay liềm, thỉnh thoảng ngẩng đầu lên với những nụ cười hồn hậu trong hơi gió sớm, rổn rảng góp chuyện: Bà con làng mình nhờ cây rau má mà nên nhà, nên cửa, con cái được học hành đàng hoàng, có nghề nghiệp ổn định. Người trồng rau đã khá, người buôn rau còn khá hơn” tới khi “Phía chùa làng chợt giộng một hồi chuông. Chùa làng, vốn là ngôi Hà Khê cổ tự được xây dựng từ thế kỷ 17, trải qua nhiều lần trùng tu giờ vẫn trầm mặc nét xưa dưới tán cây cổ thụ. Tiếng chuông chùa lan khắp không gian, háp lên mặt ruộng, tưởng làm cho những chiếc lá rau như triệu triệu vành tai ngợp lên xanh gió. Dàn đồng thanh rau má rạt… rạt… hòa cùng với tiếng chuông chùa an nhiên như cất tiếng chào ngày mới”.

Đó là những trang tùy bút mà Phạm Nguyên Tường viết về quê nhà của mình, đủ sức lay động cảm thụ của bạn đọc bằng ký ức tuổi thơ, quá khứ vang bóng và tình người chan chứa trong hồi ức mãnh liệt, như “Tôi soi mình xuống dòng nước mặc nhiên trôi xuôi, rưng rưng một niềm kính vọng thẫm bóng bãi bờ xanh mát nghĩa tình mà con sông Bồ cứ miệt mài bồi đắp!” và “Ai về đây làm danh tướng/ Ai người sửa soạn giai nhân/ Vàng son cả miền tâm tưởng/ Thơm trong một gói xôi đường”.

Cũng từ con sông quê hương, tập tùy bút của Phạm Nguyên Tường đưa bạn đọc đi từ Đông sang Tây trên thế giới để cùng trải nghiệm cùng những văn hóa bản địa, lặng thầm đối thoại với những phế tích hoặc số phận vẻ vang mà bi thương, ngẫm ra nhiều bài học từ những giá trị văn hóa, đạo đức được đúc kết bằng danh nhân hoặc một lẽ sống, một tình yêu, một mất mát.

Trong chuyến du ký với "Sông nói cuộc vô thường", bạn đọc gặp Danube xanh lan man một dòng nhớ, Venice buổi tà dương, San Antonio trong nắng hanh vàng, Bordeaux chút se lạnh cuối Thu, Zurich ấn tượng một khám phá tình cờ rồi Phải lòng Salzburg ở nước Pháp, nước Áo, Italia, Thụy Sỹ ở châu Âu đến Bali, Phnom Penh, Singapore, Yokohama, Narita ở châu Á…

Ở châu Âu, tùy bút của Phạm Nguyên Tường viết về Bordeaux - thành phố cảng miền Tây Nam nước Pháp có những công trình xây dựng là tinh hoa kiến trúc và loại rượu vang tinh túy với cảm nhận “Đến Bordeaux vào cuối thu, trong tiết trời se lạnh và lất phất mưa phùn, thảm lá phong vàng rơi trên những lối đi, lòng ngất ngây như chưa từng với những cơn vang la đà”, viết về “Salzburg luôn chứng tỏ niềm tự hào vì đã có Mozart. Mozart hiện hữu khắp nơi, từ ngôi nhà thờ nơi cậu bé thần đồng được rửa tội cho đến Quảng trường Mozartplatz, từ những chương trình hòa nhạc quy mô cho đến những món quà lưu niệm thậm chí thanh chocolate cũng in hình Mozart”.

Ở châu Á, Phạm Nguyên Tường viết về Bảo tàng Mì ăn liền của Nhật Bản bằng hiểu biết về hành trình dựng nghiệp là của người được coi là “cha đẻ” của món mì ăn liền, về cảm thức trước hoa anh đào và thơ haiku nổi tiếng trong văn chương hiện đại Nhật Bản.

Chính dưới bóng hoa anh đào của đất nước Nhật Bản, Phạm Nguyên Tường “không thôi nghĩ về nỗi mất mát, của con người và của một thành phố, và từ đó họ đứng dậy, như một người đẹp, một thành phố đẹp. Vẻ đẹp không tự nhiên mà có. “Những con người đẹp nhất là những người từng bị đánh bại, từng đau khổ, từng tranh đấu, từng mất mát và đã tìm được đường ra khỏi vực sâu. Những người này có lòng cảm kích, sự nhạy cảm và thấu hiểu đối với cuộc đời, cuộc đời đã làm họ tràn đầy sự cảm thông, sự dịu dàng và quan tâm yêu thương sâu sắc. Người đẹp không tự nhiên mà có”.

Khi đến một làng Việt hơn 450 năm tuổi, Phạm Nguyên Tường tìm hiểu những giá trị trường tồn của làng thông qua nguồn tư liệu quý về ngôi đình uy nghiêm và thả mình vào ngôi chợ quê sầm uất, từ đó có những dòng tùy bút "Sông núi vẫn như xưa": "Những ngày lưu lại nơi đây, tôi chỉ nhìn thấy những người nông dân hiền lành chất phác có giọng nói đặc trưng “riêng thổ âm cắm xuống cát mà bền”, bao đời nay một nắng hai sương bên ruộng khoai, nương cà, chịu đựng bao gian khổ hy sinh trước mũi tên làn đạn của kẻ thù thực dân đế quốc, bảo vệ từng tấc đất quê hương. Cứ vậy, lớp lớp con dân của làng cùng dựa vào nhau để sống, để vươn lên và làm nên những thành tựu văn hóa tốt đẹp".

"Sông nói cuộc vô thường"
Tác giả Phạm Nguyên Tường.

Thì ra, “Vững mạnh muôn đời” hay “Công đức để lại mãi” chỉ dành cho những người luôn chọn đứng về phía làng nước quê hương, đứng về phía Nhân dân, đứng về chính nghĩa. Cũng ở làng quê ấy, ngôi giếng cổ mấy trăm năm của làng làm Phạm Nguyên Tường mỉm cười với câu ca dao ý vị “Tưởng giếng sâu anh nối sợi dây dài/ Ai ngờ giếng cạn anh tiếc hoài sợi dây”, khi ngẫm ngợi về "Tinh thần của giếng": Bản thể của giếng là ở đâu thì ở đấy, ấp còn có khi thay đổi, chứ giếng thì cố định một chỗ; có nước mạch chảy vô giếng hoài nên nước giếng không kiệt; nhưng nước chỉ dâng lên tới một mức nào đó thôi, đầy mà không tràn. Công dụng của giếng là ai cũng đến giếng để lấy nước, kẻ qua người lại luôn luôn, người nào cũng nhờ giếng mà có nước, giếng giúp mọi người mà như vô tâm. Tôi là kẻ hậu sinh, cũng hằng ngày vật lộn cùng biết bao bệnh nhân trong cuộc chiến cam go chữa trị căn bệnh ung thư quái ác. Nhiều khi thất vọng, tưởng chừng tuyệt vọng, bất lực hoàn toàn. Mỗi lần như vậy, trong tâm tưởng tôi lại soi mình vào giếng. Khó nhất là phải giữ cho mình một mạch nước ngầm chảy mãi, để như nước giếng: Đầy đặn mỗi ngày, trong veo mỗi ngày. Mong nhất là đừng để ai phải tiếc hoài một sợi dây gàu dài, đừng ai đổ bể tan hoang bên giếng, đừng ai oán thù giếng loạn, đừng là trăng nơi đáy giếng, lộng giả thành chân..., những câu chuyện gió nước muôn đời của giếng. Vì lòng giếng cũng là lòng người".

Như trong lời tựa của sách, “Cầm bút là bước vào một đời sống khác, lấp đầy những trang giấy trắng bằng những suy tư cá nhân đã được gạn lọc, tách chiết từ hiện thực, là sự cộng hưởng của trái tim giàu lòng yêu thương và một khối óc tư duy không ngừng nghỉ. Phạm Nguyên Tường là một kiểu viết khi đã rốt ráo với cái sống, chiêm nghiệm cho hết thảy sự thật phơi bày ra, thản nhiên như một hơi thở lành, tập tùy bút "Sông nói cuộc vô thường" được Phạm Nguyên Tường viết trong mười năm qua để lại trong thụ cảm của bạn đọc hơi ấm của những điều xưa cũ, đưa đến sự khẳng định cuộc đời đã và đang sống có biết bao cái đẹp trong ngần…"

Hoa của tháng Ba Hoa của tháng Ba

Người già bảo cô được mùa sinh vì thuộc mệnh Mộc mà được sinh ra trong mùa Xuân. Đang là những ngày đầu tiên của ...

Tản văn: Một thoáng chiều Xuân… Tản văn: Một thoáng chiều Xuân…

Chiều Xuân, có lúc bâng khuâng đứng lại giữa đường lắng nghe từng âm thanh quen thuộc của miền quê. Là tiếng chim gáy vút ...

Chia sẻ
In bài viết

Tin cùng chuyên mục

Cải thiện sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh trong cộng đồng dân tộc thiểu số

Kinh tế - Xã hội -

Cải thiện sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh trong cộng đồng dân tộc thiểu số

TS. Trần Đăng Khoa, Phó Vụ trưởng Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em, Bộ Y tế, cho biết tỷ lệ tử vong mẹ ở vùng sâu, vùng xa, miền núi cao gấp 3,5 lần so với vùng đồng bằng, đô thị; tỷ lệ tử vong mẹ ở dân tộc Mông cao gấp 7-8 lần so với dân tộc Kinh, Tày.

Nâng cao năng lực ứng phó sự cố môi trường và cháy nổ trong các KCN tỉnh Vĩnh Phúc

Kinh tế - Xã hội -

Nâng cao năng lực ứng phó sự cố môi trường và cháy nổ trong các KCN tỉnh Vĩnh Phúc

Các doanh nghiệp và cơ quan quản lý trong các KCN tỉnh Vĩnh Phúc đã không ngừng nỗ lực triển khai các biện pháp phòng cháy chữa cháy (PCCC) để giảm thiểu tối đa rủi ro, bảo vệ môi trường và tài sản.

Địa ốc Đà Nẵng lột xác toàn diện, bước vào giai đoạn tăng trưởng mới

Kinh tế - Xã hội -

Địa ốc Đà Nẵng lột xác toàn diện, bước vào giai đoạn tăng trưởng mới

Trong đà tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường địa ốc Đà Nẵng năm 2024, ghi nhận dấu ấn và vai trò lực đẩy của những tổ hợp bất động sản đẳng cấp ven sông Hàn với quy hoạch bài bản cùng hệ thống tiện ích cao cấp theo mô hình “all-in-one” tiên phong.

Tra cứu giấy phép lái xe bị tạm giữ như thế nào?

Kinh tế - Xã hội -

Tra cứu giấy phép lái xe bị tạm giữ như thế nào?

Tra cứu giấy phép lái xe bị tạm giữ được thực hiện thông qua ứng dụng VNeID (tài khoản định danh điện từ) cài đặt trên điện thoại di động.

Xe máy đang đi bị hụt ga chết máy, do đâu?

Kinh tế - Xã hội -

Xe máy đang đi bị hụt ga chết máy, do đâu?

Xe máy đang đi bị hụt ga chết máy không phải hiếm gặp. Nguyên nhân do đâu, cách xử lý như thế nào, mời bạn đọc cùng tìm hiểu.

Ford Việt Nam tạo dấu ấn mạnh mẽ tại PVOIL VOC 2024

Kinh tế - Xã hội -

Ford Việt Nam tạo dấu ấn mạnh mẽ tại PVOIL VOC 2024

Bạn đã bao giờ tưởng tượng mình sẽ lái một chiếc Ford Ranger chinh phục những địa hình hiểm trở? PVOIL VOC 2024 đã biến điều đó thành hiện thực cho hàng trăm người đam mê off-road tại Việt Nam.

Đề xuất nhiều giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, lớn mạnh Video

Đề xuất nhiều giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, lớn mạnh

Sáng ngày 22/11/2024, tại Hà Nội, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phối hợp với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hội đồng Lý luận Trung ương tổ chức hội thảo khoa học quốc gia “Xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, lớn mạnh”.

Hết thời “nhập siêu” văn hóa? Cà phê tối

Hết thời “nhập siêu” văn hóa?

Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 đã kết thúc vào hôm qua (17/11). Thành công vang dội của Lễ hội cùng những sự kiện gần đây của các đêm nhạc “nội địa” đang cho thấy nhiều chỉ dấu tích cực về công nghiệp văn hóa.

Talk Công đoàn: Không thực hiện hoạt động chỉ để cho có Talk Công đoàn

Talk Công đoàn: Không thực hiện hoạt động chỉ để cho có

Đồng chí Lê Khánh Minh, Chủ tịch CĐCS Công ty TNHH Luxshare ICT Nghệ An chia sẻ về những kinh nghiệm trong tổ chức hoạt động chăm lo đời sống tinh thần cho đoàn viên và người lao động.

08 quyền của người thụ hưởng chế độ bảo hiểm xã hội Công đoàn

08 quyền của người thụ hưởng chế độ bảo hiểm xã hội

Khoản 2, Điều 10 Luật BHXH 2024 quy định người thụ hưởng chế độ bảo hiểm xã hội có các quyền sau đây:
Muôn nẻo yêu thương số 9: Sưởi ấm cuộc đời nữ công nhân tảo tần Muôn nẻo yêu thương

Muôn nẻo yêu thương số 9: Sưởi ấm cuộc đời nữ công nhân tảo tần

Chương trình Muôn nẻo yêu thương số 9 là câu chuyện về chị Nguyễn Thị Thúy – đoàn viên công đoàn cơ sở Công ty TNHH Quốc tế Cerie (Việt Nam), KCN Bình Xuyên 1, tỉnh Vĩnh Phúc được Công đoàn các KCN tỉnh Vĩnh Phúc hỗ trợ chương trình Mái ấm Công đoàn để chị Thúy có nền tảng tài chính đầu tiên xây nên tổ ấm của riêng mình.

Ban Dân vận Trung ương làm việc với Đảng đoàn Tổng LĐLĐ Việt Nam Video

Ban Dân vận Trung ương làm việc với Đảng đoàn Tổng LĐLĐ Việt Nam

Ngày 21/11, Đoàn công tác Ban Dân vận Trung ương đã có buổi làm việc với Đảng đoàn Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Đọc thêm

Cơ hội hiếm có từ dự án Top 1 khu Đông TP HCM khi căn hộ dưới 3 tỷ đồng dần biến mất

Kinh tế - Xã hội -

Cơ hội hiếm có từ dự án Top 1 khu Đông TP HCM khi căn hộ dưới 3 tỷ đồng dần biến mất

Chính sách bán hàng còn “ghi điểm” khi đưa ra tiến độ thanh toán siêu giãn, giúp khách chỉ phải trả 1 - 1,5%/tháng, tương đương từ 39 triệu đồng/tháng. Nhờ đó, với số tiền khoảng 3 tỷ đồng trong tay, khách hàng đã có thể sở hữu ngay một căn hộ hạng sang thuộc dự án Top 1 Đại đô thị đáng sống bậc nhất Sài Gòn.

Trẻ sinh non - đối tượng đặc biệt cần được chăm sóc trong giai đoạn đầu đời

Kinh tế - Xã hội -

Trẻ sinh non - đối tượng đặc biệt cần được chăm sóc trong giai đoạn đầu đời

Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 100.000 trẻ sinh non, đối mặt với nguy cơ suy dinh dưỡng, bệnh tật và tử vong cao. Làm thế nào để trẻ sinh non được chăm sóc toàn diện, có cơ hội phát triển khỏe mạnh là vấn đề đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt từ gia đình, hệ thống y tế và toàn xã hội.

Cơ hội cuối nhận ưu đãi 100% lệ phí trước bạ cho xe Toyota trong năm 2024

Kinh tế - Xã hội -

Cơ hội cuối nhận ưu đãi 100% lệ phí trước bạ cho xe Toyota trong năm 2024

Nắm bắt nhu cầu mua xe tăng cao vào những tháng cuối năm và hiệu ứng tích cực từ chương trình ưu đãi của các tháng trước, tháng 11 này Toyota Việt Nam tiếp tục triển khai khuyến mại dành cho 5 mẫu xe “hot” giúp khách hàng dễ dàng sở hữu xe Toyota trước thềm năm mới.

GAC All-New M8: Cân bằng, tinh tế, lựa chọn tối ưu cho di chuyển hằng ngày

Kinh tế - Xã hội -

GAC All-New M8: Cân bằng, tinh tế, lựa chọn tối ưu cho di chuyển hằng ngày

Với khả năng vận hành mượt mà trong đô thị và độ ổn định vững chắc trên cao tốc, All-New M8 đem lại trải nghiệm lái thư thái nhưng không kém phần tin cậy, biến từng hành trình thành trải nghiệm dễ chịu cho cả người lái và hành khách.

VietinBank giành cú đúp giải thưởng về Báo cáo thường niên tại VLCA 2024

Kinh tế - Xã hội -

VietinBank giành cú đúp giải thưởng về Báo cáo thường niên tại VLCA 2024

Báo cáo thường niên năm 2023 của VietinBank với chủ đề “Định hình kỷ nguyên số” gửi gắm thông điệp về hành trình Chuyển đổi số đang được Ngân hàng triển khai quyết liệt và toàn diện.

Ekokemika Việt Nam mang công nghệ rửa xe không chạm tới PVOIL VOC 2024

Kinh tế - Xã hội -

Ekokemika Việt Nam mang công nghệ rửa xe không chạm tới PVOIL VOC 2024

Ekokemika Việt Nam đồng hành cùng Giải Đua xe Ô tô Địa hình Việt Nam PVOIL Cup 2024, diễn ra từ ngày 1/11 đến 3/11/2024.

Thị trường chung cư Hà Nội xuất hiện mức giá chỉ 58 triệu đồng/m2

Kinh tế - Xã hội -

Thị trường chung cư Hà Nội xuất hiện mức giá chỉ 58 triệu đồng/m2

Nếu như khách ở thực có cơ hội sở hữu nhà nội đô với mức giá hợp lý thì với giới đầu tư, Hanoi Melody Residences đảm bảo tiềm năng tăng giá lớn.

VinBigdata lọt Top 10 thế giới về công nghệ nhận diện khuôn mặt

Kinh tế - Xã hội -

VinBigdata lọt Top 10 thế giới về công nghệ nhận diện khuôn mặt

Công ty CP VinBigdata (Tập đoàn Vingroup) vừa lọt Top 10 thế giới ở hạng mục nhận diện khuôn mặt Mugshot Webcam, bảng xếp hạng Đánh giá Công nghệ Nhận diện khuôn mặt mới nhất, do Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Hoa Kỳ công bố.

Vinpearl lọt vào top 3 thương hiệu mạnh nhất Đông Nam Á

Kinh tế - Xã hội -

Vinpearl lọt vào top 3 thương hiệu mạnh nhất Đông Nam Á

Ngày 13/11, Vinpearl được vinh danh top 3 thương hiệu mạnh nhất Đông Nam Á, số 1 Việt Nam do Brand Finance - tổ chức định giá thương hiệu hàng đầu thế giới xếp hạng. Đây là cú vươn mình đầy ngoạn mục của Vinpearl, khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực du lịch nghỉ dưỡng - vui chơi giải trí tại Việt Nam và trong khu vực.

Kết nối xúc tiến đầu tư tại tỉnh Ninh Thuận: cơ hội việc làm cho người lao động địa phương

Kinh tế - Xã hội -

Kết nối xúc tiến đầu tư tại tỉnh Ninh Thuận: cơ hội việc làm cho người lao động địa phương

Ninh Thuận vừa lần đầu tiên lọt Top 10 địa phương thu hút vốn FDI với mức tăng tới 37 lần so với cùng kỳ năm ngoái.