“Lời cảnh báo” về kinh tế Mỹ nhìn từ kết quả kinh doanh của Walmart

Kinh tế Mỹ thực chất nhìn từ góc độ tiêu dùng đang phát đi những tín hiệu khá đáng lo ngại chứ không phải lạc quan như con số về lạm phát hay số lượng người lao động được tuyển dụng mới.

“Đa dạng, sáng suốt, cẩn trọng”, đó là những từ ngữ mà người chủ của chuỗi siêu thị bán lẻ Walmart – ông Doug McMillon miêu tả về người tiêu dùng Mỹ khi ông công bố kết quả kinh doanh vào ngày 21/2/2023. Thực tế điều này có thể đúng. Có điểm rất may mắn là họ đã không keo kiệt hoặc căn cơ.

Trong năm ngoái, chi tiêu tiêu dùng thậm chí còn tăng dù rằng thu nhập khả dụng của người dân giảm hơn 6%. Người tiêu dùng tiếp tục chi tiêu mạnh tay trong tháng 1/2023 bởi nhiều người Mỹ tăng cường mua sắm trong bối cảnh thời tiết ấm áp, ngoài ra, số lượng việc làm mới tăng trưởng mạnh đến 517.000 cũng như hệ thống an sinh xã hội quy mô lớn.

Trong tháng 1/2023, doanh số bán lẻ tăng đến 3% so với tháng liền trước khi mà niềm tin người tiêu dùng lên ngưỡng cao nhất trong hơn 1 năm. Những ai đang tìm kiếm bằng chứng cho việc “hạ cánh mềm”, đó là khi mà nền kinh tế tránh được suy thoái dù rằng chính sách tiền tệ thắt chặt, cảm thấy được an ủi với người tiêu dùng Mỹ.

Nếu nhìn từ bên ngoài, kết quả kinh doanh quý 4/2022 của Walmart dường như rất phù hợp với người lạc quan. Tăng trưởng doanh thu của doanh nghiệp tại Mỹ đạt 8,3% so với cùng kỳ năm trước. Nếu nhìn vào chi tiết hơn, lợi nhuận của Walmart có quá nhiều yếu tố cần phải lưu tâm.

Một lý do mà Walmart giành thêm được thị phần trong ngành thực phẩm chính là thêm nhiều người tiêu dùng khó khăn về tài chính chuyển từ mua hàng ở những siêu thị giá cao sang siêu thị chuyên dòng hàng bình dân.

Trong khi đó, mức chi tiêu của người tiêu dùng vào những dòng hàng không thiết yếu ví như đồ chơi, quần áo và thiết bị gia dụng không tăng được ấn tượng như vậy.

Thực tế này diễn ra bất chấp việc Walmart cũng đã tung ra nhiều chương trình khuyến mại giảm giá để giảm mạnh hàng tồn kho do trước đó đã tính toán sai lầm về nhu cầu của người tiêu dùng đối với một số mặt hàng như nội thất vườn. Đáng lưu tâm hơn nữa, Walmart dự báo tăng trưởng doanh số chỉ đạt khoảng 2,5% đến 3% cho năm tài khóa hiện tại, dưới ngưỡng dự báo của các chuyên gia.

Câu chuyện của nhiều nhà bán lẻ khác phát đi thông điệp tương tự. Home Depot trong bản công bố kết quả kinh doanh mới đây vào ngày 21/2/2023 cũng đã thông báo doanh thu giảm 7 năm liên tiếp và trong quý hiện tại, tình hình cũng không mấy sáng sủa. Giá cổ phiếu của doanh nghiệp đã giảm hơn 7% sau thông tin trên.

Những túi đồ mua sắm của người dân Mỹ có thể nhẹ hơn khi mà những nỗi sợ gây tổn hại đến thị trường nhà đất, theo ngân hàng Barclays. Khi mà giá bất động sản ngày càng giảm, số tiền người tiêu dùng chi tiêu vào các chuyến mua sắm tại Home Depot sẽ ngày càng đi xuống.

Sau cú sốc của đại dịch COVID-19, nhà đầu tư cho rằng lợi nhuận biên của các doanh nghiệp bán lẻ sẽ giảm đi. Dù rằng tình trạng thiếu lao động trầm trọng đã giảm đi, mức lương của người lao động vẫn cao.

Trong trường hợp Walmart và Home Depot, mức lương vẫn tiếp tục tăng. Trong tháng 1/2023, Walmart thông báo tăng lương, theo đó mức lương trung bình theo giờ sẽ tăng lên hơn 17,50USD.

Ngân hàng UBS ước tính rằng những động thái như vậy sẽ khiến cho doanh nghiệp tốn thêm đến 1 tỷ USD/năm. Home Depot cũng đưa ra con số tương tự như vậy, quản lý doanh nghiệp cho hay doanh nghiệp này cũng phải chi ra 1 tỷ USD/năm để trả lương cho người lao động.

Mối lo lớn hơn chính là khả năng nhu cầu của người tiêu dùng sụt giảm. Yếu tố hỗ trợ từ việc năng lực tài chính của các gia đình tốt nhờ vào các khoản tiết kiệm trong đại dịch cũng như tiền từ chính phủ sẽ không kéo dài mãi. Tính toán của Goldman Sachs cho thấy rằng các hộ gia đình Mỹ đã dành đến 1/3 tiết kiệm dư thừa của họ và sẽ chi tiêu nốt khoảng 1/3 trước thời điểm cuối năm 2023.

Nhóm các doanh nghiệp như Home Depot và Walmart sau khi khoe khoang về việc hạ giá trong năm ngoái giờ đây cũng đang cẩn thận hơn trong việc nâng giá cả, bởi điều này sẽ khiến người tiêu dùng “chùn tay”.

Trong tuần trước, doanh nghiệp thực phẩm Kraft Heinz cũng công bố gần như đã hoàn thành việc nâng giá sản phẩm trong năm nay. Ngay cả một số đối tượng người tiêu dùng giàu có từng đẩy tăng doanh số bán lẻ trong năm 2022 giờ đây cũng đang cảm thấy áp lực.