Vi chất dinh dưỡng – Nền tảng cho sự phát triển toàn diện của trẻ
Kinh tế - Xã hội - 26/11/2024 11:08 Gia Hưng
Bí quyết cải thiện chỉ số thông minh, giúp trẻ phát triển toàn diện |
Bổ sung vitamin A định kỳ hai lần mỗi năm cho trẻ từ 6 đến 36 tháng tuổi. Ảnh: N. Thủy |
Thực trạng thiếu vi chất dinh dưỡng tại Việt Nam
Báo cáo năm 2021 của Mạng lưới Toàn cầu về Phòng chống các rối loạn do thiếu i-ốt đã chỉ ra rằng Việt Nam thuộc nhóm 26 quốc gia thiếu i-ốt nghiêm trọng nhất thế giới. Đáng lo ngại, tỷ lệ hộ gia đình sử dụng muối i-ốt đạt tiêu chuẩn chỉ chiếm 27%, thấp hơn nhiều so với mức khuyến cáo trên 90% của WHO.
Kết quả Tổng điều tra Dinh dưỡng 2019-2020 cũng cho thấy những con số đáng báo động:
Trung vị i-ốt niệu ở phụ nữ mang thai chỉ đạt 88 µg/L, thấp hơn nhiều so với mức khuyến cáo của WHO (150-249 µg/L).
Tỷ lệ thiếu máu: Trẻ dưới 5 tuổi (19,6%), trẻ vị thành niên (25,2%), phụ nữ mang thai (32,8%).
Thiếu vi chất dinh dưỡng gây nhiều vấn đề nghiêm trọng như: Thiếu i-ốt gây bướu cổ, suy giáp, suy giảm nhận thức, chậm phát triển. Mặc dù chỉ cần một lượng nhỏ, nhưng i-ốt vô cùng quan trọng đối với sự tăng trưởng và phát triển của trẻ ngay từ giai đoạn bào thai và cả trong những năm tháng đầu đời. Tuy nhiên, ở khu vực miền núi nước ta, nồng độ i-ốt ở trẻ em đang ở dưới mức khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới…
Ngoài ra, thiếu sắt gây thiếu máu, giảm khả năng học tập, làm việc, tăng nguy cơ sinh non và trẻ nhẹ cân; thiếu vitamin A gây quáng gà, khô mắt, tăng nguy cơ nhiễm trùng; thiếu kẽm gây chậm phát triển, suy giảm miễn dịch, lở loét không lành.
TS.BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Y học và Ứng dụng Việt Nam, cho biết: “Vi chất dinh dưỡng bao gồm vitamin và khoáng chất, đóng vai trò quan trọng trong miễn dịch, chuyển hoá, và phòng ngừa bệnh tật. Dù cần mỗi ngày rất ít, vi chất dinh dưỡng ảnh hưởng lớn đến thể lực, trí tuệ và khả năng miễn dịch”.
Theo đó, có ba nhóm đối tượng cần chú ý bổ sung vi chất gồm: Trẻ em trong giai đoạn tăng trưởng, nhu cầu dinh dưỡng tăng cao, nhu cầu một số loại vi chất tăng gấp đôi so với người lớn, trong khi đó số lượng thức ăn ở trẻ em không nhiều.
TS. Roland Kupka, Cố vấn dinh dưỡng khu vực, UNICEF châu Á – Thái Bình Dương, nhấn mạnh: “Thiếu vi chất dinh dưỡng gây "nạn đói tiềm ẩn" – một nguy cơ lâu dài ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng dân số”.
Vi chất dinh dưỡng đóng vai trò nền tảng trong việc đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ em. Ảnh: N. Thủy |
Các biện pháp cần thiết để không bị thiếu hụt vi chất
“Thực tế, lượng vi chất i-ốt, kẽm, sắt, vitamin A vẫn thiếu hụt trong cộng đồng. Vì thế, chúng ta cần biện pháp can thiệp để đảm bảo người dân Việt không bị thiếu hụt vi chất”, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Xuân Tuyên nhấn mạnh.
Các chương trình bổ sung vi chất: Chương trình bổ sung vitamin A: Bộ Y tế phối hợp với các địa phương thực hiện chiến dịch bổ sung vitamin A định kỳ hai lần mỗi năm cho trẻ từ 6 đến 36 tháng tuổi và các nhóm nguy cơ cao khác. Đây là hoạt động được duy trì nhiều năm qua, góp phần giảm tỷ lệ thiếu vitamin A ở trẻ em. Phòng chống thiếu máu ở phụ nữ mang thai: Tăng cường sắt và axit folic thông qua chương trình quản lý thai kỳ tại các cơ sở y tế. Đồng thời, cung cấp viên sắt miễn phí hoặc giá ưu đãi cho phụ nữ ở vùng khó khăn. |
TS.BS Juliawati Untoro, Khoa Dinh dưỡng và An toàn thực phẩm, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị, để tăng cường vi chất thực phẩm trên quy mô lớn, bao phủ diện rộng, cần có biện pháp can thiệp hiệu quả mang tính bắt buộc.
Chẳng hạn, tất cả muối ăn sử dụng trong gia đình và chế biến thực phẩm đều cần được tăng cường i-ốt như một chiến lược an toàn và hiệu quả để phòng ngừa và kiểm soát các rối loạn do thiếu hụt i-ốt.
Tăng cường sắt vào bột mỳ được khuyến nghị là một chiến lược y tế công cộng làm cải thiện nồng độ haemoglobin và sắt, ngăn ngừa thiếu máu do thiếu sắt của các nhóm quần thể, đặc biệt các nhóm dễ tổn thương như trẻ em và phụ nữ.
Tăng cường axit folic vào bột mỳ làm giảm nguy cơ phụ nữ có thai bị ảnh hưởng bởi dị tật ống thần kinh và cải thiện tình trạng thiếu axit folic của các quần thể dân.
Việc tăng cường vi chất dinh dưỡng vào thực phẩm không chỉ là một yêu cầu cấp bách mà còn là trách nhiệm chung của toàn xã hội.
Vi chất dinh dưỡng đóng vai trò nền tảng trong việc đảm bảo sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ em. Để giải quyết thực trạng thiếu hụt hiện nay, cần có sự chung tay của chính phủ, doanh nghiệp và người dân nhằm tạo nên một thế hệ tương lai khỏe mạnh và phát triển bền vững.
Trong đó, chính quyền địa phương: Cần giám sát chặt chẽ việc cung cấp thực phẩm tăng cường vi chất, đồng thời tổ chức các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng.
Các tổ chức quốc tế như UNICEF, WHO đang hỗ trợ kỹ thuật và tài chính cho Việt Nam trong các chiến dịch cải thiện dinh dưỡng.
Gia đình cần được trang bị kiến thức để lựa chọn thực phẩm giàu vi chất và đảm bảo trẻ em được bổ sung dinh dưỡng đầy đủ.
Vi chất dinh dưỡng là nền tảng không thể thiếu cho sự phát triển toàn diện của trẻ em và sức khỏe của cộng đồng. Việt Nam cần tiếp tục nỗ lực triển khai các giải pháp đồng bộ, từ tăng cường vi chất trong thực phẩm đến tổ chức các chương trình bổ sung dinh dưỡng. Điều này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn cải thiện tiềm năng phát triển của thế hệ tương lai.
Để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cho trẻ em, Bộ Y tế khuyến cáo: 1. Bữa ăn hằng ngày cần đa dạng, phối hợp nhiều loại thực phẩm; ưu tiên lựa chọn, sử dụng thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng và thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng. 2. Cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh. Nuôi trẻ hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu; cho trẻ bú mẹ đến 24 tháng tuổi hoặc lâu hơn. 3. Sử dụng các thực phẩm giàu vi chất dinh dưỡng sẵn có ở địa phương cho bữa ăn bổ sung hằng ngày của trẻ; thêm mỡ hoặc dầu ăn để tăng cường hấp thu vitamin A và các vitamin tan trong chất béo. 4. Cho trẻ trong độ tuổi uống vitamin A một năm 2 lần theo hướng dẫn của trạm y tế xã, phường. 5. Trẻ từ 24 – 59 tháng tuổi cần được uống thuốc tẩy giun định kỳ 2 lần một năm; Thực hiện vệ sinh ăn uống, vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường để phòng chống nhiễm giun, sán. 6. Phụ nữ tuổi sinh đẻ, phụ nữ có thai cần uống viên sắt, axit folic hoặc viên đa vi chất theo hướng dẫn. 7. Tiếp xúc ánh nắng hằng ngày, đúng cách để dự phòng thiếu vitamin D. 8. Đảm bảo an toàn thực phẩm góp phần phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng. |
Mời xem thêm video:
Tìm ra giải pháp chung cư an toàn và hạnh phúc cho trẻ em là trách nhiệm của cả cộng đồng Ngày 2/8/2024, Tạp chí Trẻ em Việt Nam và Diễn đàn Người mua nhà đã tổ chức tọa đàm với chủ đề “Nhận diện tiêu ... |
Dinh dưỡng 1.000 ngày đầu đời: Chìa khóa phát triển cho con công nhân 1.000 ngày đầu đời - từ khi thụ thai đến 2 tuổi - là giai đoạn quyết định trong cuộc đời của mỗi đứa trẻ. ... |
Bí quyết cải thiện chỉ số thông minh, giúp trẻ phát triển toàn diện Để trẻ em được phát triển toàn diện, cần phải hỗ trợ can thiệp những năm đầu đời, mang tính đa ngành, toàn diện và ... |