Thành tựu kinh tế Việt Nam 2024 và triển vọng 2025

Điểm sáng của thế giới

Một trong những điểm sáng của kinh tế Việt Nam năm 2024 là kiểm soát lạm phát hiệu quả, với chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trung bình tăng 3,88%, thấp hơn mức trần Quốc hội giao. Điều này không chỉ duy trì ổn định kinh tế vĩ mô mà còn bảo vệ sức mua của người dân. Thặng dư thương mại đạt kỷ lục 19,1 tỷ USD, với xuất khẩu tăng trưởng 16,7%, khẳng định vị thế của Việt Nam như một trung tâm của chuỗi cung ứng toàn cầu.

Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục là điểm sáng, với số vốn giải ngân đạt 17,3 tỷ USD, tăng 8,9% so với năm trước. Các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và năng lượng tái tạo nhận được nhiều sự quan tâm từ các nhà đầu tư quốc tế. Ngành du lịch cũng phục hồi mạnh mẽ. Tính đến tháng 11 năm 2024, Việt Nam đã đón hơn 15,8 triệu lượt khách du lịch quốc tế, tăng 20,5% so với cùng kỳ năm trước.

Một góc Thành phố Hồ Chí Minh hôm nay.

Riêng trong tháng 10, lượng khách quốc tế đạt 1,7 triệu lượt, cao nhất từ đầu năm. Các thị trường chính đóng góp lượng khách lớn bao gồm Hàn Quốc với 3,3 triệu lượt (chiếm 26,5%) và Trung Quốc với 2,7 triệu lượt (chiếm 21,3%). Những con số này cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch Việt Nam sau đại dịch COVID-19.

Tính đến tháng 11 năm 2024, tổng thu từ khách du lịch tại Việt Nam ước đạt khoảng 690 nghìn tỷ đồng, tăng 41,3% so với cùng kỳ năm trước. Riêng trong 10 tháng đầu năm, doanh thu từ du lịch đã đạt ước tính 690 nghìn tỷ đồng, cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch sau đại dịch. Mục tiêu cho cả năm 2024 là đạt tổng thu từ du lịch khoảng 850 nghìn tỷ đồng.

Động lực từ đầu tư công

Thành tựu kinh tế năm 2024 tạo nền tảng quan trọng cho năm 2025 vì chúng khẳng định sự phục hồi và tăng trưởng ổn định, củng cố niềm tin của nhà đầu tư và thị trường.

Sự tăng trưởng GDP ấn tượng, kiểm soát lạm phát hiệu quả, và thặng dư thương mại kỷ lục cho thấy khả năng quản lý kinh tế vĩ mô tốt, đồng thời cung cấp nguồn lực tài chính và cơ sở hạ tầng mạnh mẽ hơn để thúc đẩy các lĩnh vực trọng yếu như xuất khẩu, đầu tư FDI, kinh tế số và kinh tế xanh trong năm tiếp theo. Đây là những động lực then chốt để duy trì đà phát triển bền vững.

Bước sang năm 2025, kinh tế Việt Nam được kỳ vọng tiếp tục tăng trưởng tích cực, với dự báo GDP đạt 6,5-7%. Những động lực chính đến từ việc đẩy mạnh đầu tư công, phát triển cơ sở hạ tầng như cao tốc Bắc-Nam và sân bay Long Thành, cùng với việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để thúc đẩy xuất khẩu.

Cao tốc Bắc-Nam là trục giao thông huyết mạch kết nối các khu vực kinh tế trọng điểm từ Bắc vào Nam, giúp giảm chi phí vận chuyển và rút ngắn thời gian giao thương. Khi hoàn thành, dự án này không chỉ thúc đẩy dòng chảy hàng hóa và dịch vụ giữa các vùng mà còn tạo tiền đề phát triển các khu công nghiệp, logistics và nông nghiệp công nghệ cao.

Sân bay Long Thành, dự kiến trở thành sân bay quốc tế lớn nhất Đông Nam Á, sẽ tăng cường khả năng kết nối toàn cầu, mở rộng cơ hội cho du lịch, thương mại và đầu tư nước ngoài. Với công suất giai đoạn 1 đạt 25 triệu hành khách/năm và 1,2 triệu tấn hàng hóa, sân bay này sẽ hỗ trợ đắc lực cho xuất khẩu và thu hút FDI.

Bên cạnh đó, Việt Nam đang tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết, bao gồm EVFTA và RCEP. Những FTA này mang lại lợi thế lớn cho xuất khẩu nhờ giảm thuế quan, mở rộng thị trường và khuyến khích đầu tư nước ngoài. Xuất khẩu nông sản, thủy sản, dệt may và điện tử đều tăng mạnh, với tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2024 ước đạt hơn 390 tỷ USD. Các tiêu chuẩn chất lượng khắt khe từ FTA cũng buộc doanh nghiệp Việt Nam nâng cao giá trị sản phẩm, tạo sức cạnh tranh lớn hơn trên thị trường quốc tế.

Những động lực này không chỉ thúc đẩy xuất khẩu mà còn khuyến khích đầu tư FDI chất lượng cao vào các lĩnh vực công nghệ và năng lượng tái tạo. Chi đầu tư công năm 2024 đạt 711,7 nghìn tỷ đồng, đóng góp 2 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP. Thời gian vận chuyển giữa các vùng kinh tế lớn được rút ngắn từ 20-30%, giảm chi phí logistics từ 20-25% khi các dự án hạ tầng hoàn thành.

Lợi thế hội nhập và đẩy mạnh chuyển đổi số

Kinh tế xanh và chuyển đổi số sẽ trở thành những ưu tiên chiến lược, nhằm hiện thực hóa cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Phát triển kinh tế xanh không chỉ đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường mà còn mang lại lợi thế cạnh tranh lâu dài. Việt Nam đang đầu tư mạnh mẽ vào năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời, với tổng công suất lắp đặt năng lượng tái tạo dự kiến đạt 30% vào năm 2030.

Điều này giúp giảm phụ thuộc vào năng lượng hóa thạch, cắt giảm khí thải nhà kính và tăng cường an ninh năng lượng quốc gia. Hơn nữa, các chính sách khuyến khích doanh nghiệp tham gia thị trường tín chỉ carbon và áp dụng các mô hình kinh tế tuần hoàn cũng đang được triển khai, tạo động lực để chuyển đổi sang nền kinh tế phát thải thấp.

Chuyển đổi số đóng vai trò không thể thiếu trong việc nâng cao hiệu quả kinh tế và giảm phát thải. Các doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực áp dụng công nghệ số để tối ưu hóa quy trình sản xuất, tiết kiệm năng lượng và giảm lượng khí thải. Chính phủ cũng đẩy mạnh xây dựng hạ tầng số và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao để hỗ trợ quá trình này.

Ảnh minh họa.

Chẳng hạn, việc sử dụng công nghệ IoT trong quản lý năng lượng và sản xuất đã giúp giảm 15-20% tiêu thụ năng lượng trong nhiều ngành công nghiệp.

Những động lực này không chỉ thúc đẩy xuất khẩu, mà còn khuyến khích đầu tư FDI chất lượng cao vào các lĩnh vực công nghệ và năng lượng tái tạo.

Đối mặt với không ít thách thức

Nguy cơ suy thoái từ các nền kinh tế lớn như Mỹ và Trung Quốc có thể ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam. Khi Mỹ đối mặt với tăng trưởng chậm lại và tiêu dùng nội địa suy yếu, nhu cầu nhập khẩu hàng hóa, đặc biệt là các sản phẩm tiêu dùng và công nghệ từ Việt Nam, có nguy cơ giảm.

Đồng thời, kinh tế Trung Quốc chững lại do các vấn đề bất động sản và giảm tiêu dùng nội địa cũng làm suy yếu vai trò là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai của Việt Nam. Các ngành hàng như dệt may, da giày và nông sản có thể chịu ảnh hưởng lớn vì phụ thuộc nhiều vào hai thị trường này.

Hơn nữa, sự giảm sút thương mại toàn cầu do các yếu tố suy thoái này có thể gây áp lực lên giá cả và khả năng cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế. Cùng với đó, sự biến động giá cả và cạnh tranh quốc tế đòi hỏi Việt Nam phải nâng cao năng lực cạnh tranh và cải thiện môi trường kinh doanh.

Tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức

Ngoài ra, chính sách thiên về bảo hộ của Tổng thống Mỹ mới được bầu Donald Trump có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến nền kinh tế toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Việc tăng cường các hàng rào thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ châu Á, đặc biệt là từ các nền kinh tế có kim ngạch xuất khẩu lớn sang Mỹ như Việt Nam, có thể làm giảm tính cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam tại thị trường Mỹ.

Đồng thời, cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc dưới thời ông Trump, nếu tái diễn, sẽ làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, ảnh hưởng đến các ngành hàng phụ thuộc vào nguyên liệu từ Trung Quốc hoặc xuất khẩu sang Mỹ.

Tuy nhiên, Việt Nam cũng có thể tận dụng cơ hội để trở thành điểm đến thay thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, nếu giữ vững chính sách thương mại tự do và cải thiện môi trường kinh doanh.

Ngoài ra, Việt Nam cần tăng cường đàm phán song phương với Mỹ để đảm bảo sự ổn định trong quan hệ thương mại, đồng thời đa dạng hóa thị trường xuất khẩu nhằm giảm phụ thuộc vào Mỹ và Trung Quốc.

Cần thúc đẩy cải cách trong nước để nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm xuất khẩu, đồng thời tăng cường các giải pháp thương mại số nhằm mở rộng thị trường trực tuyến. Chính phủ cần hỗ trợ doanh nghiệp trong việc phát triển các chuỗi cung ứng nội địa mạnh mẽ hơn, qua đó giảm thiểu rủi ro từ các biến động toàn cầu.

Bên cạnh đó, Việt Nam cần tận dụng các FTA đã ký để tìm kiếm cơ hội tại các thị trường tiềm năng khác, đặc biệt là Liên minh châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Nhìn chung, để tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức, Việt Nam cần tiếp tục cải cách thể chế, đảm bảo sự đồng bộ và minh bạch trong xây dựng và thực thi pháp luật. Các thiết chế nhà nước cần được tinh gọn, giảm thiểu tình trạng chồng chéo, nhằm tăng hiệu quả quản lý.

Thu hút FDI chất lượng cao cũng cần được đẩy mạnh, đặc biệt là vào các ngành công nghệ cao và năng lượng tái tạo. Đồng thời, đầu tư vào hạ tầng giao thông, hỗ trợ doanh nghiệp trong chuyển đổi số và xây dựng năng lực cạnh tranh bền vững cũng phải là những ưu tiên hàng đầu.

Năm 2024 đã để lại nhiều dấu ấn tích cực, tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững trong năm 2025. Thông qua các giải pháp đồng bộ và quyết liệt, kinh tế Việt Nam có thể tiếp tục duy trì đà tăng trưởng mạnh mẽ, khẳng định vị thế trong khu vực và trên thế giới.

Giá vàng thế giới: Áp lực từ chính sách tiền tệ của FED và triển vọng trong năm 2025 Giá vàng thế giới đã trải qua những biến động mạnh mẽ trong những ngày gần đây, đặc biệt là sau khi Cục Dự trữ ...

Giá chung cư Hà Nội năm 2025 có giảm và kinh nghiệm mua nhà Cuộc trò chuyện giữa chuyên gia AI Lily Phạm với bà Hồ Thị Thu Mai - Giám đốc Sàn Bất động sản Nhà Ở Ngay ...

Phương hướng, nhiệm vụ công đoàn Việt Nam 2025: Đẩy mạnh phát triển đoàn viên Năm 2025, các cấp công đoàn Việt Nam sẽ tập trung thực hiện hiệu quả nhiệm vụ "Năm phát triển đoàn viên", với mục tiêu ...