Quyền của shipper |
Cái chết của anh Trần Thành làm cộng đồng shipper những ngày qua bàng hoàng. Trong ảnh, tài xế giao hàng đang chờ lấy đơn tại một cửa hàng. Ảnh minh họa: VĂN LUẬN. |
Bàng hoàng, xót xa: Nỗi ám ảnh bao trùm cộng đồng shipper
Cái chết đột ngột của anh Trần Thành (31 tuổi, trú tại huyện Hòa Vang, Đà Nẵng) không chỉ là nỗi đau của gia đình, người thân mà còn là nỗi ám ảnh của cả cộng đồng shipper những ngày qua.
Trong những ngày qua, câu chuyện về anh Thành đã trở thành một nỗi ám ảnh, gieo rắc sự bất an trong lòng những người làm nghề giao hàng. Họ - những người ngày đêm rong ruổi trên khắp nẻo đường, bất kể nắng mưa, để đưa hàng hóa đến tay người tiêu dùng, lại phải đối mặt với vô vàn rủi ro: từ tai nạn giao thông, thời tiết khắc nghiệt đến những cơn "bão" đánh giá 1 sao, nhận xét tệ từ khách hàng, và thậm chí là bạo lực từ chính những người mà họ phục vụ.
Anh Nguyễn Tấn Phúc (32 tuổi, quê Quảng Nam), có thâm niên hơn 5 năm trong nghề shipper, giọng trầm buồn khi nhắc đến vụ việc của anh Thành: "Nghe tin mà rụng rời chân tay, anh em shipper chúng tôi ai cũng thấy xót xa, thương cảm dù không làm cùng đơn vị vận chuyển. Chạy xe ngoài đường đã nguy hiểm, giờ lại còn bị hành hung đến chết, ai mà không sợ?".
Anh Phúc chia sẻ thêm, áp lực công việc của shipper rất lớn, phải chạy đua với thời gian, nhiều khi không tránh khỏi những sai sót, nhưng không phải khách hàng nào cũng thông cảm.
"Có những người rất dễ thương, biết ơn mình đã vất vả giao hàng nên họ chấm 5 sao, đôi khi còn bo thêm vài nghìn đồng, nhưng cũng có những người rất khó tính, chỉ cần giao trễ một chút là chửi bới, đánh giá chất lượng tệ, chấm trên app 1 sao - việc này gặp nhiều lần.
Làm nghề đến nay hơn 5 năm, cũng có nhiều lần khách không trả tiền, dọa đánh nhưng biết sao được, mình đành chấp nhận coi như xui rủi, “một điều nhịn chính điều lành”. Hiện vào nghề đã lâu nhưng mình và phía công ty cũng không có hợp đồng lao động, chế độ gì khác. Nhiều khi mình cũng lo lắng lắm nhưng nghĩ đến không đi làm, không có tiền lấy gì sống?", anh Phúc trải lòng.
Chị Võ Thị Thu Sương, một shipper tại Đà Nẵng vào nghề từ năm 2017, cũng bày tỏ nỗi lo lắng: "Vụ việc anh Thành tôi đọc nhiều thông tin trên truyền thông. Bàng hoàng, xót xa là cảm xúc của tôi mấy nay. Là phụ nữ chạy ship, tôi cũng đã đối diện rất nhiều lần với việc khách hàng nhận xét tệ hay chấm 1 sao, không tránh được”.
Chị Sương cho biết, thu nhập của shipper phụ thuộc vào số lượng đơn hàng và vận chuyển khách hoàn thành, nên nhiều khi phải cố gắng chạy thật nhiều, dù trời mưa gió, đường sá trơn trượt, cũng không dám nghỉ.
"Làm nghề này, chúng tôi phải tự lo liệu mọi thứ, không có hợp đồng lao động, đóng bảo hiểm xã hội. Chạy xe ngoài đường, tai nạn giao thông có thể xảy ra bất cứ lúc nào, chưa kể đến việc bị khách hàng quỵt tiền. Là nữ nên tôi cũng sợ khi phải giao hàng vào ban đêm, vận chuyển khách đến những khu vực vắng vẻ. Việc bị trêu ghẹo, sàm sỡ đã có xảy ra với tôi, không tránh được. Ai hỏi tôi có thấy sợ không ư? Có chứ! Và nhiều khi cảm thấy bất an, nhưng vì cuộc sống mưu sinh, tôi vẫn phải tiếp tục bám trụ với nghề", chị Sương trải lòng.
Những "mắt xích" mong manh trong guồng quay kinh tế
Câu chuyện của anh Phúc, chị Sương chỉ là một lát cắt nhỏ phản ánh thực trạng của shipper nói riêng và những người lao động tự do nói chung. Họ là những "người vận chuyển" trong nền kinh tế, đóng góp không nhỏ vào sự phát triển chung, nhưng lại thiếu sự bảo vệ, thiếu các chính sách hỗ trợ thiết thực.
Theo số liệu thống kê từ một số trang tuyển dụng trực tuyến, số lượng shipper tại Việt Nam đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, phần lớn những người làm nghề này đều hoạt động theo hình thức tự do, không có hợp đồng lao động, không được bảo hiểm xã hội và các chế độ phúc lợi khác. Điều này đồng nghĩa với việc họ phải tự gánh chịu mọi rủi ro trong quá trình làm việc, từ tai nạn giao thông, ốm đau, bệnh tật đến các tranh chấp với khách hàng.
Trước những rủi ro đó, người lao động tự do, đặc biệt là shipper, đang khao khát có được một môi trường làm việc an toàn, lành mạnh hơn. Họ mong muốn có những chính sách hỗ trợ thiết thực từ phía các doanh nghiệp, cơ quan chức năng, cũng như sự cảm thông, chia sẻ từ phía khách hàng.
Anh Phúc kiến nghị: "Các công ty công nghệ nên có những biện pháp bảo vệ shipper tốt hơn, ví dụ như trang bị thiết bị bảo hộ, hỗ trợ pháp lý khi xảy ra tranh chấp với khách hàng. Ngoài ra, nên có những khóa đào tạo kỹ năng xử lý tình huống, giao tiếp với khách hàng cho shipper, để hạn chế tối đa những mâu thuẫn không đáng có".
Còn chị Sương bày tỏ mong muốn: "Khách hàng cũng nên có ý thức hơn trong việc ứng xử với shipper, tôn trọng công sức lao động của họ. Đừng vì những chuyện nhỏ nhặt mà gây khó dễ, đe dọa, thậm chí hành hung shipper. Tôi cũng mong những công ty công nghệ, giao hàng, vận chuyển nên có hợp đồng lao động, đóng bảo hiểm cho người tài xế để họ và gia đình được bảo vệ!".
Vụ việc shipper Trần Thành đã xảy ra là một lời cảnh tỉnh đối với toàn xã hội. Đã đến lúc chúng ta cần có cái nhìn nghiêm túc hơn về những rủi ro nghề nghiệp mà người lao động tự do đang phải đối mặt, từ đó chung tay xây dựng một môi trường làm việc an toàn, công bằng và văn minh hơn.
Những người làm shipper không chỉ đơn thuần là những người giao hàng, mà họ còn là những "người vận chuyển" sự phát triển của xã hội. Họ góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy thương mại điện tử, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao của người dân. Chính vì vậy, việc bảo vệ và đảm bảo quyền lợi cho họ là trách nhiệm của toàn xã hội.
Chúng ta không thể chỉ đứng ngoài cuộc mà cần chung tay hành động, từ việc thay đổi thái độ ứng xử, tôn trọng người lao động đến việc hoàn thiện chính sách, tạo điều kiện cho họ có một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Hãy bảo vệ những "người vận chuyển", bởi sự an toàn và hạnh phúc của họ cũng chính là sự an toàn và hạnh phúc của chính chúng ta!
Theo Cổng thông tin Công an TP. Đà Nẵng, điều tra ban đầu, vào khoảng 23h ngày 17/1, anh Trần Thành (31 tuổi, trú thôn Nhơn Thọ 1, Hòa Phước, Hòa Vang) đã đi xe máy đến nhà chị Trần Thanh Thảo (26 tuổi, trú xã Hòa Phước, huyện Hòa Vang) để gặp chị Thảo giải quyết mâu thuẫn trong việc giao, nhận hàng đặt mua trên mạng. Thời điểm này, ông Trần Hiệp và chị Trần Diễm Quỳnh (là cha và em ruột của chị Thảo) ở nhà. Thấy anh Thành có hành động lớn tiếng nên ông Hiệp và chị Quỳnh khuyên anh Thành đi về. Tuy nhiên anh Thành không về. Một lúc sau, chị Thảo cùng Trần Văn Minh Toàn và Nguyễn Thanh Tùng (hai người bạn của Thảo) về đến nhà. Thảo và anh Thành sau đó có lời qua tiếng lại. Thấy vậy, Toàn và Tùng đã xông vào đánh anh Thành tại nhiều vị trí trên người anh Thành. Thấy Thảo thông báo có người gây gổ đánh nhau ở nhà nên Trần Hoàng Thiên (em ruột Thảo) đã quay về nhà và xông vào đánh anh Thành. Thiên đã dùng tay và mũ bảo hiểm đánh nhiều cái vào đầu, thân người của anh Thành. Sau đó, ông Hiệp can ngăn nên Toàn, Tùng và Thiên mới dừng đánh anh Thành. Anh Thành lấy xe quay về nhà tại thôn Nhơn Thọ 1, xã Hòa Phước, huyện Hòa Vang, rồi lên giường nằm. Nhưng đến 00h30' ngày 18/1, gia đình phát hiện anh Thành đã tử vong. Công an huyện Hòa Vang đã tiến hành khởi tố, bắt tạm giam 3 người liên quan đến vụ án. |
Xem thêm: Quyền của shipper
Bao giờ áp dụng bảo hiểm bắt buộc đối với grab, shipper, bán hàng online? Phó Trưởng Đoàn ĐBQH chuyên trách tỉnh Tuyên Quang Ma Thị Thuý đề nghị quy định ngay trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội ... |
Quyền của shipper Vụ việc tài xế giao hàng tử vong ở Đà Nẵng sau khi bị người nhà khách hàng hành hung dấy lên nhiều vấn đề. ... |