Công đoàn là người bạn đồng hành trên hành trình phát triển kinh tế tư nhân bền vững

Kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ và vai trò của công đoàn

Với gần một triệu doanh nghiệp, 5 triệu hộ kinh doanh cá thể, khu vực kinh tế tư nhân hiện đóng góp 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước, tạo ra hơn 40 triệu việc làm, chiếm hơn 82% tổng số lao động trong nền kinh tế, đóng góp gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội.

Sự linh hoạt và khả năng thích ứng nhanh chóng với những biến động của thị trường đã giúp các doanh nghiệp tư nhân không ngừng đổi mới, sáng tạo, mang đến những sản phẩm, dịch vụ đa dạng, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội, đồng thời góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ kinh tế thế giới.

Cán bộ Công đoàn Quảng Ngãi thăm hỏi, động viên và lì xì cho công nhân làm việc trong dịp Tết. Ảnh: ĐVCC.

Tuy nhiên, đằng sau những thành tựu rực rỡ, kinh tế tư nhân vẫn còn không ít thách thức cần được tháo gỡ như: thiếu vốn, làm chủ công nghệ, nắm bắt nhanh các thông tin thị trường, đổi mới chính sách pháp luật, nguồn nhân lực chất lượng cao,... Bên cạnh đó, còn tồn tại một số doanh nghiệp chưa đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động như: chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tai nạn, an toàn lao động,....

Trong bối cảnh đó, tổ chức Công đoàn là một cầu nối quan trọng, một “người bạn đồng hành” của các doanh nghiệp tư nhân trên hành trình phát triển bền vững.

Vai trò này được thể hiện một cách rõ nét và đa dạng trên nhiều khía cạnh:

Thứ nhất, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động: Đây là chức năng cốt lõi, là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của tổ chức Công đoàn. Thông qua việc thương lượng, ký kết các thỏa ước lao động tập thể, công đoàn giúp người lao động có được những điều kiện làm việc tốt hơn, mức lương, thưởng và các chế độ phúc lợi thỏa đáng, đảm bảo quyền được nghỉ ngơi, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và các quyền lợi khác theo quy định của pháp luật.

Công đoàn còn đại diện cho tiếng nói của người lao động trong việc giải quyết các tranh chấp lao động, bảo vệ họ khỏi những hành vi xâm phạm quyền lợi từ phía người sử dụng lao động. Sự hiện diện của công đoàn không chỉ mang lại sự an tâm cho người lao động mà còn góp phần xây dựng một môi trường làm việc công bằng, minh bạch, nơi mọi người lao động được tôn trọng và đối xử bình đẳng.

Thứ hai, xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ: Công đoàn đóng vai trò như một kênh đối thoại quan trọng, một “sợi dây” kết nối giữa người lao động và người sử dụng lao động. Thông qua các cuộc họp định kỳ, các buổi đối thoại thẳng thắn và cởi mở, công đoàn tạo điều kiện để hai bên hiểu nhau hơn, cùng nhau giải quyết những vướng mắc, mâu thuẫn phát sinh trong quá trình sản xuất kinh doanh. Một mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định sẽ tạo ra một môi trường làm việc tích cực, nâng cao năng suất lao động và sự gắn bó của người lao động với doanh nghiệp. Khi người lao động cảm thấy được lắng nghe, được tôn trọng và được đối xử công bằng, họ sẽ có động lực hơn để cống hiến hết mình cho sự phát triển của doanh nghiệp.

Công đoàn phối hợp cùng doanh nghiệp, cơ quan chức năng để tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, tuyên truyền pháp luật, kỹ năng nghề nghiệp cho người lao động. Ảnh: ĐVCC.

Thứ ba, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp cho người lao động: Công đoàn không chỉ dừng lại ở việc bảo vệ quyền lợi mà còn tích cực phối hợp với doanh nghiệp để tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp cho người lao động. Điều này không chỉ giúp người lao động đáp ứng tốt hơn yêu cầu của công việc, nâng cao thu nhập mà còn góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho doanh nghiệp, tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường. Trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh chóng, việc trang bị những kỹ năng mới, kiến thức mới cho người lao động là vô cùng quan trọng để họ không bị tụt hậu và có thể đóng góp hiệu quả hơn vào sự phát triển của doanh nghiệp.

Thứ tư, tham gia xây dựng và giám sát việc thực hiện các chính sách, pháp luật liên quan đến người lao động: Công đoàn là một tổ chức đại diện cho quyền và lợi ích của người lao động, do đó, tiếng nói của công đoàn có vai trò quan trọng trong việc xây dựng các chính sách, pháp luật liên quan đến lĩnh vực lao động. Công đoàn tham gia ý kiến vào quá trình xây dựng, sửa đổi các văn bản pháp luật, đảm bảo rằng những quy định này phản ánh đúng nguyện vọng và bảo vệ tốt nhất quyền lợi của người lao động. Đồng thời, Công đoàn cũng có trách nhiệm giám sát việc thực hiện các quy định này tại các doanh nghiệp, đảm bảo rằng quyền lợi của người lao động được thực thi đầy đủ và nghiêm túc.

Thứ năm, thúc đẩy trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp: Công đoàn có thể vận động, khuyến khích các doanh nghiệp tư nhân thực hiện tốt trách nhiệm xã hội của mình, bao gồm việc đảm bảo an toàn vệ sinh lao động, bảo vệ môi trường, đóng góp vào các hoạt động từ thiện, nhân đạo và các hoạt động vì cộng đồng khác. Một doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội sẽ tạo được uy tín, hình ảnh tốt đẹp trong mắt người lao động, khách hàng và cộng đồng, góp phần vào sự phát triển bền vững của chính doanh nghiệp đó. Công đoàn có thể đóng vai trò là một “chất xúc tác”, giúp doanh nghiệp nhận thức rõ hơn về tầm quan trọng của trách nhiệm xã hội và thực hiện nó một cách hiệu quả.

Cơ hội và thách thức cho tổ chức Công đoàn trong thời gian tới

Trong bối cảnh kinh tế tư nhân phát triển, tổ chức Công đoàn cũng đang phải đối mặt với không ít thách thức như: Tỷ lệ người lao động tham gia công đoàn trong các doanh nghiệp tư nhân còn tương đối thấp, nhiều doanh nghiệp chưa thực sự tạo điều kiện thuận lợi cho việc thành lập và hoạt động của tổ chức Công đoàn. Bên cạnh đó, sự đa dạng về loại hình doanh nghiệp, quy mô và ngành nghề kinh doanh cũng đòi hỏi công đoàn phải có những phương pháp hoạt động linh hoạt, sáng tạo và phù hợp hơn.

Tuy nhiên, những thách thức này cũng đồng thời mở ra những cơ hội to lớn để tổ chức Công đoàn khẳng định vai trò và vị thế của mình trong bối cảnh mới. Với sự quan tâm ngày càng lớn của Đảng và Nhà nước đối với sự phát triển bền vững của kinh tế tư nhân và việc bảo vệ quyền lợi của người lao động, công đoàn cần chủ động đổi mới nội dung và phương thức hoạt động, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người lao động tham gia tổ chức, xây dựng đội ngũ cán bộ Công đoàn có năng lực và tâm huyết.

Đồng thời, công đoàn cần tăng cường phối hợp chặt chẽ với các cơ quan quản lý Nhà nước, các tổ chức xã hội khác để tạo ra một môi trường pháp lý thuận lợi hơn cho hoạt động của mình. Việc xây dựng các mô hình công đoàn cơ sở hiệu quả, phù hợp với đặc thù của từng loại hình doanh nghiệp tư nhân cũng là một yếu tố quan trọng để nâng cao vai trò và sức mạnh của tổ chức.

Công đoàn cần trở thành một người bạn đồng hành thực sự của cả người lao động và doanh nghiệp, lắng nghe và thấu hiểu những khó khăn, vướng mắc của cả hai bên để có thể đưa ra những giải pháp phù hợp và hiệu quả nhất.

Tóm lại, sự phát triển của kinh tế tư nhân là động lực quan trọng cho sự phát triển của Việt Nam trong giai đoạn tới. Tuy nhiên, sự phát triển này chỉ thực sự bền vững và mang lại lợi ích cho toàn xã hội khi đi đôi với việc đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động. Trong quá trình đó, tổ chức Công đoàn đóng vai trò không thể thiếu, là "người bạn đồng hành" tin cậy của cả người lao động và doanh nghiệp.

Xem thêm: Đẩy mạnh phát triển đoàn viên và thành lập công đoàn cơ sở năm 2025

Cán bộ công đoàn là người nhen lửa cho cấp cơ sở Từ đầu năm đến nay, Công đoàn Khu Kinh tế (KKT) Đông Nam Nghệ An đã thành lập được 10 CĐCS với 2.247 đoàn viên ...

Phát triển kinh tế tư nhân: Cơ hội và thách thức với tổ chức Công đoàn Việt Nam Trong những năm gần đây, khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ và trở thành một trong những ...

Công đoàn đồng hành cùng kinh tế tư nhân phát triển bền vững Trước yêu cầu phát triển nhanh và bền vững, khu vực kinh tế tư nhân cần có sự đồng hành, hỗ trợ thiết thực từ ...