Công đoàn – "ngọn lửa" sưởi ấm hạnh phúc gia đình công nhân lao động

“Em chỉ mong con có cái lồng đèn, vậy mà vợ chồng em cãi nhau, chỉ vì không còn mấy chục ngàn trong túi. Nhưng rồi chị cán bộ công đoàn đến, và nhẹ nhàng nói: “Tưởng gì, chuyện nhỏ thôi mà”.

Giữa những ngày tháng tưởng như chỉ có cơm áo gạo tiền, giữa những căn phòng trọ chật chội và bao áp lực mưu sinh, lời nói ấy như ngọn lửa sưởi ấm trái tim chị Thảo - một công nhân ở khu công nghiệp Trà Nóc, TP. Cần Thơ.

Đồng cảm, sẻ chia từ những điều bình dị nhất

Chị Thảo quê ở Cà Mau, còn chồng chị quê ở Quảng Ngãi. Cả hai tìm đến Cần Thơ làm công nhân và kết hôn ở đó. Họ thuê một căn phòng trọ vỏn vẹn 12m² gần khu công nghiệp để thuận tiện đi làm. Cuộc sống công nhân với đồng lương eo hẹp, chi tiêu chắt chiu khiến những phút giây bên nhau trở nên quý giá. Nhưng rồi áp lực cơm áo, công việc tăng ca triền miên từng đẩy họ vào cảnh "cơm không lành, canh không ngọt". Có thời điểm, hai vợ chồng chị không nói chuyện cả tuần, vì ai cũng bận tăng ca.

Một buổi chiều muộn, chị Thảo ngồi thu mình ở góc giường, nước mắt lặng lẽ rơi. Anh Hùng – chồng chị – vừa bỏ đi sau trận cãi vã. Mà nguyên nhân cũng chẳng gì to tát, chỉ là chị trách anh… sao mãi chưa lấy được tiền tạm ứng, để hôm nay con bé Na đi học không có cái lồng đèn mang theo, phải ngồi nhìn bạn chơi.

Chương trình vui Tết Trung thu được tổ chức cho con đoàn viên, người lao động tại Cần Thơ năm 2024. Ảnh: P.V

Điều khiến chị Thảo tủi thân, không phải là vì không có tiền mua lồng đèn cho con. Cái lồng đèn con thỏ ấy giá chưa tới 100.000 đồng – nếu là ngày thường, vợ chồng chị có thể dễ dàng mua được. Nhưng đúng vào dịp lương tháng chưa về, công ty lại thông báo tạm hoãn chi trả do khó khăn tài chính. Trước đó, hai vợ chồng đã phải lo tiền phòng trọ, tiền sửa chiếc xe máy bị hư, và bao nhiêu thứ khác.

Đúng lúc đó, có tiếng gọi khe khẽ ngoài cửa. Là chị Như – cán bộ công đoàn khu công nghiệp, người lâu nay vẫn thường xuyên đến dãy trọ thăm hỏi công nhân, nhất là những hộ khó khăn. Chị đi cùng vài đoàn viên trẻ, tay xách theo túi quà Trung thu, vài chiếc lồng đèn giấy, và một ít bánh kẹo cho tụi nhỏ. Lúc ấy, chị Thảo đã không cầm được nước mắt. Nhưng lần này là nước mắt biết ơn và nhẹ nhõm.

Câu chuyện của vợ chồng chị Thảo chỉ là một lát cắt nhỏ trong bức tranh đời sống công nhân lao động nhập cư tại các tỉnh, thành phía Nam. Nơi mà, với họ - hạnh phúc gia đình rất dễ tổn thương.

Một trong những vấn đề phổ biến mà nhiều gia đình công nhân gặp phải chính là khó khăn về tài chính. Những khoản chi tiêu cho con cái, chi phí sinh hoạt hàng ngày, cộng thêm những khoản nợ cần trả, khiến nhiều gia đình công nhân phải sống trong tình trạng thiếu thốn. Điều này không chỉ tạo ra sự căng thẳng về mặt vật chất mà còn kéo theo những xung đột tình cảm trong gia đình, khiến tình cảm vợ chồng dễ phai nhạt.

Nhưng vết thương đó cũng dễ được hàn gắn nếu có một bàn tay kịp thời đưa ra. Cũng chính vì lẽ đó, những năm qua, tổ chức Công đoàn đã không dừng lại ở việc bảo vệ quyền lợi, mà đã và đang chủ động thực hiện hàng loạt chương trình để xây dựng và giữ gìn tổ ấm cho người lao động – bằng những cách rất gần gũi, rất đời.

Vừa qua, tại TP.Cần Thơ, hơn 8 cặp đôi công nhân đã nên duyên nhờ chương trình “Đám cưới tập thể” do LĐLĐ thành phố tổ chức. Váy cưới, xe hoa, ảnh cưới, lễ thành hôn, tiệc nhẹ – tất cả được tài trợ trọn gói. Có cặp đôi đã sống chung nhiều năm, có con nhỏ nhưng chưa từng được tổ chức cưới.

Chị Trương Thị Màu (SN 1984) và anh Đặng An Phước (SN 1986) quê ở Vĩnh Long qua Cần Thơ làm việc ở Công ty TNHH TKG Taekwang. Anh chị quen nhau, thấy hợp rồi về ở chung nhà trọ, có với nhau một đứa con. Họ từng muốn tổ chức một đám cưới nhỏ, chỉ vài mâm cơm mời người thân hai bên. Nhưng tính tới tính lui, số tiền dành dụm vẫn không đủ – ưu tiên vẫn phải là tiền học cho con, tiền phòng trọ, tiền xe hư và đủ thứ “phát sinh” mỗi tháng.

Lễ cưới tập thể cho công nhân lao động ở Cần Thơ. Ảnh: H.L.P

“Tôi đã từng nghĩ, hai vợ chồng chắc sẽ sống như vậy hoài, không cưới hỏi gì. Nhưng nhờ công đoàn, tôi không chỉ có một buổi lễ cưới, mà còn có một ký ức hạnh phúc để sau này kể lại với con. Cám ơn công đoàn – không chỉ vì tổ chức đám cưới này, mà vì đã quan tâm tới những điều tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại là ước mơ lớn của người lao động như chúng tôi”, chị Màu nói.

Không chỉ là nơi bảo vệ quyền lợi lao động, công đoàn ở khắp nơi đã và đang âm thầm thực hiện một sứ mệnh nhân văn hơn: “Giữ lửa hạnh phúc cho gia đình công nhân”. Từ những đám cưới tập thể giản dị mà ấm áp, những chiếc lồng đèn Trung thu cho con công nhân nghèo, đến các buổi tư vấn tâm lý, dã ngoại gia đình…; Công đoàn đã thực sự trở thành chỗ dựa tinh thần, nơi bắt đầu của những chuyển biến tích cực trong tổ ấm công nhân.

Tại TP.HCM, mô hình “Ngày hội gia đình công nhân” được tổ chức ngay trong khu trọ hoặc nhà văn hóa lao động. Vợ chồng công nhân được cùng con tham gia các trò chơi vận động, thi nấu ăn, thi hát, chiếu phim ngoài trời… Không cần xa hoa, không cần nghỉ phép – mọi thứ diễn ra sau giờ tan ca, gần gũi và ấm cúng.

Chị Nguyễn Thị Diệu – công nhân may, chia sẻ: “Con em chưa từng đi công viên, nhưng ở đây, bé được chơi cầu tuột, được thi ăn dưa hấu, được vẽ tranh với ba mẹ. Hạnh phúc là vậy thôi!”.

Hay như mô hình “Tổ công nhân tự quản” tại Bình Dương là một sáng kiến thực tế, đã được triển khai và mang lại hiệu quả thiết thực trong việc hỗ trợ đời sống công nhân. Ban đầu, mô hình này tập trung vào việc đảm bảo an ninh trật tự tại các khu nhà trọ. Tuy nhiên, theo thời gian, vai trò của các tổ này đã được mở rộng, trở thành cầu nối giữa công nhân và chính quyền địa phương, giúp tuyên truyền chính sách, pháp luật và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người lao động.​

Ngoài việc đảm bảo an ninh, các tổ công nhân tự quản còn tổ chức các hoạt động sinh hoạt cộng đồng, như các buổi sinh hoạt chung, trò chuyện, đố vui, phát quà sinh nhật cho con em công nhân, tạo nên sự gắn kết và hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng. Những hoạt động này, dù đơn giản, nhưng đã góp phần xây dựng một môi trường sống tích cực, lành mạnh cho người lao động.​

Chị Trương Thị Màu, một trong những cặp đôi công nhân trong lễ cưới tập thể. Ảnh: Tr.L

Công đoàn tỉnh Bình Dương cũng đã có nhiều hoạt động hỗ trợ công nhân, như vận động chủ nhà trọ giảm tiền thuê phòng, hỗ trợ nhu yếu phẩm, và tổ chức các chương trình chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động . Những việc làm này, tuy không lớn, nhưng là “viên gạch lót đường” cho giấc mơ an cư và hạnh phúc của công nhân.​..

Công đoàn – cầu nối xây dựng hạnh phúc gia đình công nhân

Những năm qua, Công đoàn - với vai trò là tổ chức đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, không chỉ dừng lại ở việc giải quyết các vấn đề liên quan đến lương bổng, bảo hiểm…, mà còn mở rộng sự quan tâm đến đời sống tinh thần và gia đình của công nhân.

Một trong những hoạt động nổi bật của công đoàn là tổ chức các chương trình phúc lợi, chăm lo đời sống vật chất lẫn tinh thần cho đoàn viên. Các chương trình này không chỉ đảm bảo quyền lợi thiết thực mà còn góp phần xây dựng một gia đình công nhân hạnh phúc, tạo nền tảng cho sự ổn định lâu dài của doanh nghiệp và xã hội.

Theo đó, Công đoàn các cấp đã triển khai nhiều mô hình, chương trình ý nghĩa giúp công nhân và gia đình họ cải thiện cuộc sống. Những chương trình như "Mái ấm công đoàn", "Ngày gia đình công nhân", "Bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương", hay các khóa tư vấn tâm lý hôn nhân – gia đình đã được tổ chức rộng rãi ở nhiều địa phương, khu công nghiệp, mang lại hiệu quả tích cực.

Chương trình “Mái ấm Công đoàn” là một trong những sáng kiến tiêu biểu, giúp công nhân có hoàn cảnh khó khăn cải thiện điều kiện sống, giảm bớt gánh nặng về nhà ở. Các chương trình này không chỉ giúp công nhân ổn định chỗ ở mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống, qua đó gia đình công nhân cũng được chăm lo và vun đắp hạnh phúc.

Bên cạnh đó, các hoạt động tư vấn tâm lý gia đình và kỹ năng làm cha mẹ do công đoàn tổ chức cũng giúp công nhân giải quyết các vấn đề trong đời sống tình cảm, giảm bớt căng thẳng, từ đó giúp họ trở về với gia đình một cách hạnh phúc và trọn vẹn hơn. Những chương trình này không chỉ cung cấp kiến thức mà còn là điểm tựa vững chắc cho công nhân trong cuộc sống gia đình.

Các gia đình công nhân lao động khó khăn nhận quà tại chương trình giao lưu “Gia đình hạnh phúc” dành cho công nhân lao động khó khăn trên địa bàn TP. HCM. Ảnh: N.H

Lãnh đạo LĐLĐ TP. Cần Thơ, cho biết: Đời sống tinh thần của công nhân có vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sự ổn định trong công việc và gia đình. Trong khi công việc tại các khu công nghiệp, nhà máy yêu cầu công nhân có năng suất cao và làm việc liên tục, thì sự quan tâm đến tinh thần của họ lại thường bị bỏ qua.

Với mục tiêu tạo dựng một môi trường làm việc thân thiện, công đoàn đã tổ chức các chương trình giao lưu văn hóa, thể thao, du lịch cho công nhân và gia đình họ. Đây là cơ hội để công nhân không chỉ thư giãn, tái tạo năng lượng mà còn gắn kết hơn với đồng nghiệp và gia đình. Các hoạt động này giúp tạo dựng một môi trường làm việc tích cực, tăng cường sự đoàn kết và thấu hiểu lẫn nhau giữa công nhân, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống gia đình.

Công đoàn không chỉ tổ chức các sự kiện, chương trình mà còn phát triển các mô hình hỗ trợ dài hạn cho gia đình công nhân. Một trong những mô hình thành công là việc xây dựng các khu nhà ở cho công nhân với chi phí hợp lý, đảm bảo điều kiện sinh hoạt tốt, thuận tiện cho việc chăm sóc gia đình.

Bên cạnh đó, nhiều công đoàn còn phối hợp với các tổ chức xã hội để cung cấp các dịch vụ hỗ trợ như chăm sóc sức khỏe, giáo dục cho con em công nhân, giúp họ giảm bớt gánh nặng trong việc nuôi dạy con cái. Những hoạt động này không chỉ nâng cao chất lượng cuộc sống của công nhân mà còn giúp bảo vệ và phát triển những giá trị gia đình bền vững.

“Một gia đình công nhân hạnh phúc là nền tảng để người lao động yên tâm làm việc, gắn bó lâu dài với doanh nghiệp. Do đó, công đoàn không chỉ là người bảo vệ quyền lợi lao động mà còn là cầu nối giữa doanh nghiệp và công nhân, giúp duy trì mối quan hệ hợp tác bền vững”, lãnh đạo LĐLĐ TP. Cần Thơ nhấn mạnh.

Từ những sáng kiến này, có thể thấy rằng công đoàn đã đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hạnh phúc gia đình công nhân. Khi công nhân có một tổ ấm ổn định và hạnh phúc, họ sẽ có động lực làm việc tốt hơn, đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển của doanh nghiệp. Chính vì vậy, công đoàn cần tiếp tục phát huy vai trò của mình trong việc chăm lo đời sống công nhân, để họ không chỉ có cuộc sống vật chất đầy đủ mà còn được thỏa mãn về tinh thần, từ đó góp phần vào sự phát triển bền vững của xã hội.

Hạnh phúc tôi có được nhờ bàn tay vun đắp của Công đoàn Câu chuyện về cuộc đời của tôi là minh chứng cho một tổ chức Công đoàn luôn quan tâm, chia sẻ và đồng hành cùng ...

Những “giọt nước mắt hạnh phúc” của cô giáo đang điều trị ung thư “Nghĩ về công đoàn, nước mắt tôi lại một lần nữa rơi xuống - giọt nước mắt hạnh phúc”. Đó là tâm sự của cô ...

Hạnh phúc khi là đoàn viên của Công đoàn May 10 Nhiều thập kỷ qua, Công đoàn Tổng Công ty May 10 đã không ngừng nỗ lực để đem lại những giá trị tốt đẹp nhất ...