- “Mạ nì, con đưa Mạ lên bệnh viện mắt của tỉnh khám mắt chơ đừng đi bệnh viện trong Huế nữa. Hơn mười năm ni có bác sỹ trẻ tốt nghiệp Đại học Y Dược Huế rồi tu nghiệp ở Pháp về làm việc ở Bệnh viện Mắt Quảng Trị ngày càng giỏi. Rất nhiều người đau bệnh về mắt trong tỉnh được cô bác sỹ ấy khám và phẫu thuật mắt đã lành bệnh”.

-“Rứa thì chở Mạ đi, bác sỹ giỏi thì bệnh viện tỉnh cũng giỏi…”.

Đến Bệnh viện Mắt Quảng Trị, cụ bà 80 tuổi bị mờ và xốn mắt 5 ngày qua được bác sỹ Bùi Thị Vân Anh khám, có kết quả chẩn đoán là mắt trái đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp với các bệnh nền cao huyết áp, rung nhĩ, thiếu máu cục bộ.

Ý kiến tư vấn và những lời động viên, khuyến khích ân cần từ bác sỹ Bùi Thị Vân Anh đã làm bà cụ đồng ý phẫu thuật thay thủy tinh thể tại Bệnh viện Mắt Quảng Trị.

3 ngày sau ca phẫu thuật thay thủy tinh thể bằng phương pháp phaco do bác sỹ Bùi Thị Vân Anh cùng các cộng sự thực hiện, bà cụ nói như reo khi băng che mắt vừa được tháo: “Mắt Mạ chừ sáng rạng như chưa hề đau hay xốn chi”…

Hai ca phẫu thuật do Bệnh viện Mắt Quảng Trị tiến hành theo phương pháp ghép kết mạc tự thân nhiều lớp vào ngày 4/6/2021 và ngày 17/6/2021 có ý nghĩa rất đặc biệt đối với một người bệnh viêm loét giác mạc trong 30 năm qua là anh Đào Tư (43 tuổi) ở khu phố 3, phường 4, TP. Đông Hà.

Xác định được nguyên nhân gây viêm loét giác mạc là nấm làm anh Đào Tư bị đau mắt từ năm 13 tuổi, mắt ngày càng nhìn mờ và nay đau nhức dữ dội do giác mạc tổn thương trung tâm đến mức dọa thủng mà hình ảnh chụp cắt lớp quang học giống hình ảnh phát nổ của bom hạt nhân, các bác sỹ quyết định phẫu thuật khâu ghép giác mạc 2 lớp và khâu phủ kết mạc để bảo tồn nhãn cầu.

Trước đó, một người bệnh 47 tuổi là ông Nguyễn Thông ở thôn Xuân Lộc, xã Hải Chánh, huyện Hải Lăng đã được Bệnh viện Mắt Quảng Trị thực hiện thành công ca phẫu thuật khâu giác mạc phức tạp và khâu phủ kết mạc lên giác mạc có nguy cơ bị thủng do viêm loét của mắt trái vào ngày 3/3/2021.

Là bệnh chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, viêm loét giác mạc vẫn đang được ngành Y tế Việt Nam áp dụng 3 phương pháp điều trị theo nguyên tắc bảo tồn nhãn cầu để chờ ghép giác mạc hoặc ghép giác mạc cấp cứu là ghép màng ối, sử dụng keo dán sinh học, ghép giác mạc xuyên ở các bệnh viện lớn.

Trong điều kiện ngành Y tế của tỉnh chưa thể thực hiện các kỹ thuật này, Bệnh viện Mắt Quảng Trị đã nghiên cứu và tiến hành phương pháp ghép kết mạc nhiều lớp điều trị các trường hợp thủng hoặc dọa thủng giác mạc.

Anh Đào Tư được bác sỹ Bệnh viện Mắt Quảng Trị kiểm tra mắt sau phẫu thuật ghép kết mạc tự thân điều trị viêm loét giác mạc
dọa thủng.

Nhằm bảo tồn nhãn cầu của anh Đào Tư, kíp phẫu thuật với sự chủ trì của bác sỹ Bùi Thị Vân Anh - Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt Quảng Trị đã lấy mảnh kết mạc ở góc ngoài cực trên nhãn cầu của chính người bệnh khâu phủ 2 lớp lên giác mạc bằng 8 mũi rời chỉ nylon 10.0 vùi cố định vào bề dày giác mạc, tái tạo tiền phòng.

Một ngày sau phẫu thuật, lỗ thủng giác mạc được bịt kín với tiền phòng sâu cho thấy các lớp kết mạc ghép vào thực hiện được chức năng vá lỗ thủng nhỏ, hồi phục tiền phòng và không rỉ dịch.

“Sau 2 lần phẫu thuật, mắt phải của tôi không còn đau và nay đã ổn định chứ lúc trước hễ ngủ dậy là mắt cộm xốn, cảm thấy chói rồi máu và mủ vỡ ra từ tròng mắt, đau nhức. Tuy mắt phải không nhìn thấy được nhưng tôi rất mừng vì đau mắt từ năm 13 tuổi, đi chữa trị khắp các bệnh viện, có lần phải ở bệnh viện tuyến Trung ương hơn 2 tháng, thì nay hết đau nhức, nhất là không phải lấy mắt ra nhờ Bệnh viện Mắt của tỉnh có phương pháp mới”, anh Đào Tư nói.

Bác sỹ Bùi Thị Vân Anh cho biết, lý tưởng nhất trong điều trị viêm loét giác mạc dọa thủng là ghép giác mạc nhưng khi nguồn giác mạc hiến tặng tại Việt Nam chưa nhiều, nguồn giác mạc tươi không phải luôn có sẵn và kỹ thuật rất phức tạp nên chỉ thực hiện được ở các bệnh viện chuyên khoa Mắt đầu ngành. Lâu nay người bệnh viêm loét giác mạc trong tỉnh gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận các biện pháp ghép màng ối, ghép giác mạc xuyên, keo dán sinh học.

“Bệnh viện Mắt Quảng Trị nghiên cứu và tiến hành phương pháp ghép kết mạc nhiều lớp điều trị thủng hoặc dọa thủng giác mạc giúp điều trị kịp thời, bảo tồn được nhãn cầu của người bệnh, đồng thời giảm tỷ lệ mù lòa do giữ lại nhãn cầu hoặc một phần thị lực để chờ cơ hội được ghép giác mạc, nhất là với những người trong độ tuổi lao động”, Bác sỹ Vân Anh nói.

Bác sỹ Bùi Thị Vân Anh hỏi thăm người chuẩn bị được khám mắt trong chiến dịch tình nguyện của Hội Thầy thuốc trẻ tỉnh Quảng Trị tại cộng đồng.

Khi phải lên bệnh viện tuyến Trung ương, người bệnh viêm loét giác mạc cần có người nhà đi cùng nên tốn nhiều tiền bạc và thời gian cùng chi phí phẫu thuật ghép màng ối hoặc keo dán sinh học thường rất cao.

Phương pháp ghép kết mạc tự thân sử dụng chính kết mạc của người bệnh, việc tiến hành phẫu thuật và chăm sóc sau phẫu thuật, tái khám ngay tại Bệnh viện Mắt của tỉnh giúp người bệnh tiết kiệm thời gian, chi phí. Đồng thời hạn chế sự ảnh hưởng tới công việc nên giảm gánh nặng với gia đình và xã hội.

Ước tính, mỗi năm có 20 ca phẫu thuật ghép kết mạc tự thân được tiến hành tại Bệnh viện Mắt Quảng Trị thì lợi ích kinh tế đối với người bệnh viêm loét giác mạc của tỉnh là 600 triệu đồng. Điều này cũng có nghĩa, ghép kết mạc tự thân có thể đạt hiệu quả cao cả về kinh tế lẫn chuyên môn, người bệnh vẫn tiếp cận được một phương pháp hiện đại với kinh phí thấp.

Ở khía cạnh chuyên khoa, ghép kết mạc tự thân nhiều lớp cũng là một phương pháp, một cải tiến kỹ thuật hiện đại trong điều trị viêm loét giác mạc dọa thủng hoặc thủng tại Bệnh Viện Mắt Quảng Trị là kỹ thuật mới của ngành nhãn khoa Việt Nam, sáng kiến kỹ thuật mới của ngành Y tế tỉnh Quảng Trị từ tháng 6/2020 đến tháng 6/2021.

Còn mắt của bà H.Th.U., (71 tuổi) ở phường 1, TP. Đông Hà thường tự nhắm không chủ ý hoặc một nửa mắt bị co giật mà dù được thầy thuốc của nhiều bệnh viện khám, hội chẩn nhưng vẫn không xác rõ căn nguyên và điều trị được trong nhiều năm. Tình trạng mắt tự nhắm tăng dần theo tuổi tác làm bà U. gặp không ít trở ngại trong sinh hoạt hàng ngày, nhất là mỗi lần ra nắng hay khi đọc sách.

Tháng 6/2021, bà H.Th.U. được Bệnh viện Mắt Quảng Trị khám bệnh và tiến hành các xét nghiệm cần thiết. Dựa trên các bằng chứng lâm sàng kết hợp phân tích thông tin về các giai đoạn bệnh lý, bác sỹ Bùi Thị Vân Anh cùng đồng nghiệp đã có kết luận bà U. bị bệnh co quắp mi mắt và co giật nửa mặt vô căn.

Tham chiếu với một nghiên cứu tại Bệnh viện Mắt Trung ương về các đặc điểm lâm sàng của bệnh co quắp mi mắt và kết quả đáp ứng với Botulinum A trong năm 2010, bác sỹ Bùi Thị Vân Anh quyết định thực hiện tiêm Botulinum A để giúp bà U. tránh nguy cơ bị mù cơ năng khi bệnh tiến triển đến mức độ cao hơn.

Bác sỹ Bùi Thị Vân Anh trong một đợt khám sàng lọc bệnh về mắt tại cộng đồng.

Sau tiêm Botox vào cơ gian lông mày, cơ vòng mi góc ngoài mắt với liều lượng và kỹ thuật đảm bảo tránh gây tổn thương cơ, giảm tỷ lệ xuất huyết sau tiêm đồng thời thuốc không khuếch tán gây tác dụng phụ như sụp mi hoặc lật điểm lệ thì đến tháng 9/2021, mắt của bà U. đã không còn co giật cơ mi, thường hay chớp mắt, co giật nửa mặt.

Từ đây, phương pháp tiêm Botulinum A một cách an toàn của Bệnh viện Mắt Quảng Trị có tác dụng giảm mức độ co quắp mi mắt và co giật nửa mặt, người bệnh không phải chuyển lên bệnh viện tuyến Trung ương.

“Bệnh co quắp mi mắt vô căn hoặc co giật nửa mặt hầu như không thể điều trị khỏi mà chỉ có thể điều trị cải thiện triệu chứng bằng điều trị nội khoa. Sử dụng Botulinum A, người bệnh có thể cảm nhận sự cải thiện dần về triệu chứng trong tuần đầu sau tiêm và việc tiêm thuốc có thể lặp lại sau 3 tháng hoặc 6 tháng tùy thuộc đáp ứng của mỗi người. Vì vậy có thể nói, tiêm Botulinum A điều trị bệnh co quắp mi mắt vô căn và co giật nửa mặt là một kỹ thuật đơn giản, an toàn và hiệu quả sẽ giúp người bệnh giảm gánh nặng khám chữa bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống”, bác sỹ Vân Anh khẳng định.

Khi mắt phải không còn đau nhức, phù nề và với các lớp kết mạc của chính mình thay thế giác mạc làm chức năng bảo vệ nhãn cầu nhờ phương pháp ghép kết mạc tự thân, anh Đào Tư vui mừng trở về với gia đình và công việc bên sông Hiếu, biết ơn và tin tưởng Bệnh viện Mắt Quảng Trị, nơi vừa mở ra cánh cửa vui đón người bệnh viêm loét giác mạc dọa thủng hoặc thủng với rất nhiều thuận lợi và kết quả tốt đẹp.

Ngày 10/8/2021, kết quả Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Quảng Trị lần thứ IX (2020 - 2021) được công bố, trong đó “Phương pháp ghép kết mạc tự thân nhiều lớp điều trị viêm loét giác mạc thủng và dọa thủng” của bác sỹ Bùi Thị Vân Anh cùng các cộng sự đạt đã đạt Giải Ba.

11 tháng sau, Bệnh viện Mắt Quảng Trị trở thành một trong 12 cơ sở vệ tinh khi Bệnh viện Trung ương Huế là bệnh viện hạt nhân trong mạng lưới ghép giác mạc miền Trung - Tây Nguyên từ tháng 7/2022.

Và, Bệnh viện Mắt Quảng Trị là đơn vị y tế duy nhất ở tỉnh Quảng Trị được chọn mời tham gia mạng lưới ghép giác mạc miền Trung - Tây Nguyên.

Bác sỹ Bùi Thị Vân Anh (giữa) nhận Giải Ba Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Quảng Trị lần thứ IX (2020 - 2021).

Công tác trong ngành Y tế tỉnh Quảng Trị từ năm 2012, bác sỹ Bùi Thị Vân Anh là tác giả và đồng tác giả của 5 đề tài khoa học quốc tế, 2 sáng kiến kỹ thuật cấp tỉnh,7 đề tài cấp Sở, 1 đề tài cấp Trường, 1 đề tài cấp Bệnh viện Trung ương, trong đó đề tài “Đánh giá kết quả điều trị bệnh võng mạc trẻ sinh non bằng laser” được trao giải thưởng là nghiên cứu xuất sắc nhất của các nước nói tiếng Pháp tại Hội nghị Nhãn khoa Pháp năm 2013; được Đại học Paris Piere-Marie Curie, Pháp cấp học bổng năm 2013 và Đại học Aix-Marseille, Pháp cấp học bổng năm 2017 bác sỹ chuyên khoa Nhãn khoa cũng như là bác sỹ duy nhất tại Việt Nam được Đại học Harvard, Hoa Kỳ cấp học bổng chương trình Lancaster Nhãn khoa từ tháng 6/2019 đến tháng 9/2019.

Cũng trong năm 2019, sáng kiến “Chụp hình nổi bằng máy chụp hình màu đáy mắt để chẩn đoán phù hoàng điểm” áp dụng trước đó với 200 người có bệnh lý võng mạc đái tháo đường và một số bệnh lý hoàng điểm khác đạt kết quả khả quan của bác sỹ Bùi Thị Vân Anh đạt giải Khuyến khích Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Quảng Trị lần thứ VIII (2018-2019) và Bằng Lao động sáng tạo của Tổng LĐLĐ Việt Nam.

Ghi nhận nhiệt tình công tác và hiệu quả cống hiến của nữ bác sỹ sinh năm 1983, Tỉnh Đoàn Quảng Trị đã trao tặng bác sỹ Bùi Thị Vân Anh Giải thưởng Gương mặt trẻ tiêu biểu tỉnh Quảng Trị năm 2019 và UBND tỉnh Quảng Trị tặng Bằng khen vì có nhiều đóng góp trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2016 – 2020. Đồng thời, chọn tham gia đoàn đại biểu của tỉnh Quảng Trị dự Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc, tham gia Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu và Đại hội Tài năng trẻ Việt Nam lần thứ 3 trong năm 2020.

Với Giải Ba Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Quảng Trị lần thứ IX (2020 - 2021) và hiệu quả của sáng kiến ghép kết mạc tự thân nhiều lớp điều trị viêm loét giác mạc thủng và dọa thủng, một lần nữa bác sỹ Bùi Thị Vân Anh được Tổng LĐLĐ Việt Nam tặng Bằng Lao động sáng tạo.

Bác sỹ Bùi Thị Vân Anh trình bày tham luận tại Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu trong khuôn khổ Đại hội Tài năng trẻ Việt Nam lần thứ III, năm 2020.

Năm 2023, bác sỹ Bùi Thị Vân Anh tham gia chương trình đào tạo nhãn khoa trên Bệnh viện Mắt Bay Orbis tại Cần Thơ bởi các chuyên gia nhãn khoa hàng đầu của thế giới, đồng thời được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ tỉnh Quảng Trị khóa III, nhiệm kỳ 2023 - 2028.

Ngoài công tác chuyên môn, nữ bác sỹ Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt Quảng Trị nhiệt tình tham gia công tác Đảng, Công đoàn, cùng Cấp ủy làm tốt công tác Đảng, tổ chức các phong trào thi đua yêu nước, đảm bảo quyền lợi và chăm lo đời sống của đoàn viên công đoàn trong đơn vị.

Là một tài năng trẻ của ngành Y tế tỉnh Quảng Trị, bác sỹ Bùi Thị Vân Anh làm việc với tinh thần cống hiến vì quyền được nhìn thấy của mọi người, hướng tới mục tiêu không còn người bị mù lòa trong cộng đồng.