Một lao động phổ thông bị tai nạn lao động được giám định tỉ lệ thương tật là 81%, mất sức lao động, coi như chắc chắn phải rời công ty về nhà. Nhưng trường hợp công nhân Lê Ngọc Tuấn (hiện 34 tuổi) của Công ty Liên doanh hữu hạn Thức ăn thủy sản Việt Hoa đóng trong Khu công nghiệp Điện Nam - Điện Ngọc, thị xã Điện Bàn, Quảng Nam thì lại khác. Sự khác biệt đó đến từ tổ chức Công đoàn...

“Á, cứu… cứ…u…!”. Tiếng thét của công nhân Lê Ngọc Tuấn dội vang như át cả tiếng máy. Một công nhân gần đó hốt hoảng tắt ngay cầu dao điện.

Lúc bấy giờ mới 8 giờ 55 phút, ngày 26 tháng 3 năm 2015, một tai nạn lao động hết sức thương tâm xảy ra trong nhà xưởng. Nạn nhân được lập tức đưa đi cấp cứu. “Nhìn thấy cánh tay mặt (tay phải) bèo nhèo thịt, lủng lẳng xương, chỗ thịt dập, chỗ xương vỡ trộn lẫn với máu, cháu tối tăm mặt mũi nhưng vẫn còn tỉnh táo chú à!”, Tuấn kể với tôi. Anh em công nhân sơ cứu rồi dùng chăn đắp lên cánh tay dập nát như chực rời ra khỏi thân thể Tuấn. Vài người chép miệng, lắc đầu, rung rưng. Nước mắt anh ứa ra…

Tuấn được đưa ngay vào phòng cấp cứu Bệnh viện Đa khoa Đà Nẵng. Anh thều thào: “Bác sĩ... ơi… làm… ơn… cứu… cánh tay con… nghe bác sĩ…”.

“Yên tâm đi, chúng tôi sẽ làm hết sức mình”, vị bác sĩ ôn tồn động viên Tuấn.

Sau một mũi thuốc, anh nhắm nghiền mắt và không còn biết gì nữa!...

Tin từ công ty, hàng xóm, người nhà là Tuấn bị tai nạn lao động chở ra Đà Nẵng đến tai chị Nguyễn Thị Thu Thủy (hiện 35 tuổi), vợ Tuấn, công nhân Công ty Trách nhiệm hữu hạn Việt Vương 2 (chuyên sản xuất hàng may sẵn), đóng trong Khu công nghiệp Điện Nam - Điện Ngọc (Điện Bàn, Quảng Nam), lúc bấy giờ đang nằm trên giường dỗ con ngủ - cháu trai Lê Gia Bảo mới 3 tháng tuổi. Chị trằn trọc, hoang mang. Trưa hôm ấy, ông Lê Đình Lợi (hiện 57 tuổi), cha của Tuấn nói với con dâu là Tuấn chỉ bị gãy tay, trầy xước sơ sơ. Ông sợ Thủy hoảng hốt, chấn động tâm lý dễ sinh bệnh nên không nói gì nhiều về vết thương của con trai. Nhìn vẻ mặt của cha và nghe râm ran chuyện Tuấn bị thương, chị Thủy linh cảm có chuyện chẳng lành...

Đến chiều Tuấn tỉnh dậy, đầu óc như rã ra, chông chênh… Anh khẽ cựa mình và thử cử động mong tìm lại cảm giác bên cánh tay phải. Nhưng ùa vào trong anh là cảm giác tuyệt vọng tận cùng khi nhìn thấy chỉ còn một đoạn thịt ngắn chừng nửa gang tay. Tuấn biết cánh tay phải đã bị cắt bỏ đến gần bả vai. Thế là hết! Bác sĩ đã không cứu được cánh tay mình rồi! Chung quanh anh tối sầm lại. Nước mắt anh giàn giụa… Chàng bộ đội Lê Ngọc Tuấn của Đoàn Phòng không Không quân 372 (giai đoạn 2008 - 2010) từng cứng rắn, mạnh mẽ, không đầu hàng trước trở ngại nào thì giờ bỗng thấy lòng mình hoang hoải... Phải một lúc lâu sau anh mới hoàn hồn. Tuấn nhớ lại chuyện lúc sáng…

Buổi sáng, theo kế hoạch sản xuất, Tuấn phải sắp xếp dừng máy điều chất, máy ổn định chất lượng, máy tạo hạt làm thức ăn cho tôm để kiểm tra vào lúc 8 giờ 30 phút. Anh sẽ bảo dưỡng và làm vệ sinh các máy này. Gần 9 giờ, khi tiến hành bảo dưỡng, Tuấn vừa bật máy vừa lau chùi máy, lúc đó anh mang găng tay vải. Thật không may, máy ổn định chất lượng trong quá trình chạy đã cuốn găng tay đồng thời cuốn luôn cánh tay phải của Tuấn vào…

Chuyện vi phạm quy định liên quan đến an toàn trong quá trình kiểm tra, bảo dưỡng thiết bị máy móc là quá rõ. Tuấn chỉ còn biết tự trách mình. Nghĩ đến người thân, vợ con khi nhìn thấy mình thân hình không nguyên vẹn, Tuấn rùng mình.

Phía trước, cánh cổng công ty dường như đã kéo sập lại. Phía sau, những đôi mắt rớm nước của những người thân yêu trong gia đình; ánh mắt thương hại của những đồng nghiệp cùng công ty trong 3 năm qua nửa như hờn giận nửa như cảm thông, tha thứ về sự đểnh đoảng, bất cẩn của mình.

Rồi Ban Giám đốc công ty, Ban Chấp hành Công đoàn cơ sở, đoàn viên, công nhân lao động công ty ra bệnh viện, đến tận nhà thăm hỏi ân cần. Những túi cam, hộp sữa, những phong bì chan chứa yêu thương chia sẻ với anh, người công nhân đang lâm vào cảnh khốn khó khiến anh cảm động. Vợ anh cũng là công nhân, lại mới sinh đứa con trai thứ hai, đứa con đầu sinh năm 2011 bị bệnh đã mất… Trước ân tình của những người thân, đồng nghiệp, đơn vị dành cho, Tuấn thấy được an ủi rất nhiều.

Chị Đặng Thị Việt Hồng, Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty lúc ấy như người chị lớn trong nhà luôn cận kề, động viên Tuấn: “Em cứ yên tâm dưỡng sức. Công đoàn và công ty không bỏ rơi em đâu!”. Sự ân cần của chị và lời động viên ấy còn là động lực giúp Tuấn vững tin để hy vọng.

Ông Trần Văn Thành, Phó Chủ tịch Công đoàn các Khu công nghiệp Quảng Nam nhớ lại: “Bấy giờ Công đoàn cơ sở Công ty có báo cáo trường hợp tai nạn lao động của công nhân Lê Ngọc Tuấn. Chúng tôi có chỉ đạo công đoàn cơ sở sớm làm việc với Ban Giám đốc, nên đề xuất với doanh nghiệp tạo điều kiện bố trí công việc hợp lý cho Tuấn vì hoàn cảnh cậu ấy đang rất khó khăn. Vợ cũng là công nhân, con lại nhỏ dại đang cần sự giúp đỡ. Chị Hồng có báo lại, công đoàn sẽ làm hết sức, làm bất cứ việc gì nên và phải làm để giúp Tuấn”.

Hai tháng sau, nhờ tác động của chị Hồng và công đoàn, Tuấn được công ty hỗ trợ gần 48 triệu đồng lắp cánh tay giả, cùng với đó anh được tin công đoàn đang kiến nghị công ty bố trí cho mình công việc mới. Anh tràn đầy hy vọng và hào hứng đợi chờ.

“Tuấn vốn chăm chỉ, chịu khó. Không may gặp tai nạn. Nghĩ đến cảnh em không có việc làm sẽ gặp nhiều khó khăn, công đoàn đã nhiều lần kiến nghị, bàn bạc với công ty. Lãnh đạo công ty quyết định hỗ trợ tiền cho em làm tay giả và bố trí em qua làm nhân viên bảo vệ”, chị Hồng kể lại. Bà con, gia đình, bè bạn, đồng nghiệp chúc mừng và chia sẻ niềm vui với Tuấn. Gần 7 tháng sau, tháng 10 năm 2015, Lê Ngọc Tuấn nhận công tác trên cương vị mới.

Ban ngày, Tuấn ở nhà, khối 5, phường Điện Nam Trung, thị xã Điện Bàn, đưa đón con trai đi học, trồng hoa, nuôi gà… Đêm, anh trực bảo vệ tại công ty. Tuấn rất hài lòng với mức thu nhập 6 triệu đồng/tháng, tiền ăn ca 20 nghìn đồng; đồng phục 2 bộ/năm, chế độ chính sách lương thưởng, bảo hiểm đầy đủ.

Ông Lê Đình Lợi, cha Tuấn thổ lộ: “Thấy tội, con họ đầy đủ chân tay, con mình rứa nhiều lúc nghĩ cũng buồn. Cỡ tuổi hắn, trong thôn có vài đứa mất vì tai nạn này nọ... Đúng là trong cái rủi cũng có cái may. Công ty, công đoàn tận tình giúp đỡ cho nó có việc làm phù hợp, lâu dài”. Chị Thủy, vợ Tuấn với công việc kiểm hàng, thu nhập cũng ổn định. Vợ chồng ông Lợi còn giúp cho Tuấn che một cái trại sau nhà để nuôi ếch; trồng mấy chậu mai trước sân...

Để tiện đi lại, đưa đón con đi học, Tuấn nhờ thợ “độ” lại xe gắn máy, chuyển tay ga sang tay cầm ghi đông bên trái. Tuấn kể với tôi: “Công đoàn đã giúp đỡ cháu rất nhiều. Chị Hồng công đoàn dễ gần, quan tâm sâu sát đến đoàn viên và người lao động khó khăn”. Tuấn còn khoe là Tết Tân Sửu năm 2021 vừa rồi nhận được 9 triệu đồng tiền thưởng và quà của công đoàn gồm 1 triệu đồng tiền mặt và nào là dầu, mắm, bánh mứt…

Trong bộ đồng phục, nhân viên bảo vệ Lê Ngọc Tuấn chuẩn bị vào ca.

Ông Jiang Zhi Ming, Tổng Giám đốc Công ty chân tình: “Công nhân Lê Ngọc Tuấn trong quá trình làm việc do vi phạm thao tác an toàn trong sản xuất dẫn đến bị thương mất một cánh tay. Theo luật, công ty chỉ phải bồi thường tiền cho công nhân Tuấn là xong. Nhưng xét thấy hoàn cảnh gia đình khó khăn, con nhỏ dại, vợ cũng là công nhân may, sau khi nghỉ việc chắc chắn Tuấn sẽ gặp khó khăn trong tìm kiếm việc làm, tinh thần chưa ổn định lại phải chịu áp lực về kinh tế. Trên tinh thần nhân văn, trách nhiệm đối với công nhân, bởi công ty còn tồn tại thì tại sao không chia sẻ khó khăn của một người công nhân từng làm việc cho mình? Sau khi bàn bạc với lãnh đạo công ty và nhất là công đoàn cơ sở, tôi quyết định giữ lại công nhân Tuấn, sắp xếp anh vào vị trí nhân viên bảo vệ. Cũng phải nói thêm, quyết định của tôi chỉ là giữ lại anh Tuấn, còn mọi sự giúp đỡ hằng ngày, lo liệu, động viên là do công đoàn công ty đảm nhiệm”.

Công ty, công đoàn đã không bỏ quên người lao động. Với đoàn viên Lê Ngọc Tuấn, không chỉ có vòng tay ấm áp của công đoàn chở che, chăm lo mà trên thân thể mình còn có một cánh tay phải mang tên “Cánh tay Công đoàn Công ty Liên doanh hữu hạn Thức ăn thủy sản Việt Hoa”!