"Toang rồi, ông giáo ạ!"

"Toang rồi, ông giáo ạ!" là câu thoại nổi tiếng của nhóm 1977 Vlogs trong thời gian qua.

Đó là một câu thoại trong clip của nhóm 1977 Vlogs đã và đang gây sốt trên mạng xã hội. Họ là những người vô danh song với sự lan truyền của mạng xã hội, họ đang trở thành những người có ảnh hưởng bậc nhất tới giới trẻ.

1977 Vlogs là một trong số hàng chục nhân vật ngủ giấc dậy thành người nổi tiếng nhờ mạng xã hội. Cuối năm, sẽ có thống kê các sự kiện, nhân vật nổi bật. Nhưng ít khi thấy thống kê về những người “đổi vận”, các sự kiện được giới trẻ quan tâm qua mạng xã hội.

Trong phạm vi bài viết nhỏ này, người viết mạo muội điểm lại một vài tên tuổi bị “toang” trên mạng xã hội, những cú “việt vị” vì sống ảo trong năm qua. Đây cũng là chỉ dấu để ngăn chặn những sự việc buồn không đáng diễn ra trên môi trường ảo.

Đầu tiên phải kể tới hàng loạt những “giang hồ mạng” sa lưới pháp luật. Đó là Khá Bảnh với điệu múa quạt lừng danh, là Huấn Hoa Hồng với những phát ngôn sốc óc. Khá Bảnh bị bắt vì đánh bạc và tổ chức đánh bạc. Còn Huấn bị bắt đưa đi cai nghiện bắt buộc. Họ không bị bắt bởi thói ngạo nghễ trên mạng mà bị bắt bởi những tội gây ra trong cuộc sống thực. Song, việc bắt những giang hồ mạng trả giá là biện pháp răn đe cho những người đang có ý định “truyền cảm hứng giang hồ” nhờ những nút like và share. Với nhóm đối tượng này, năm qua, cộng đồng mạng có lời ví von: “Giang hồ xưa chém nhau tranh địa bàn, giang hồ nay tranh nút vàng YouTube”.

Kế đó, phải kể đến hàng loạt thông tin sai sự thật của các tài khoản Facebook câu like, câu follow để bán hàng qua… Facebook. Phú Thọ xử phạt cô gái đăng tin sai về việc nam sinh làm 4 nữ sinh có bầu. Hải Phòng xử lý chủ tài khoản Facebook bịa chuyện làm ảnh hưởng xấu đến hình ảnh công an nhân dân. Bắc Ninh cũng phải triệu tập chủ tài khoản bịa chuyện cướp giật ở thành phố này nhưng thực tế, clip quay ở… TP. HCM. Hay nhiều địa bàn đã xử lý những người giả vờ làm “ăn xin mặt đen” để câu like.

Tình trạng đưa tin qua Facebook thiếu kiểm chứng đã tạo ra vô vàn tin giả (Fake news) gây hoang mang dư luận. Việc người dùng không thẩm định nguồn tin, vội vã chia sẻ thông tin làm câu chuyện lan nhanh như virus khiến vấn nạn tin giả càng trở nên nhức nhối. Có báo đã mở riêng một mục chỉ để đính chính những tin tức sai lệch trên mạng xã hội.

Gần nhất, hôm nay, “phượt thủ” tuyên bố đã chạy xuyên Việt với thời gian hơn 19 tiếng. Nếu tính trung bình, cậu ta chạy với tốc độ 85 km/h. Lập tức, cậu bị cơ quan công an triệu tập. Tại đây, cậu thừa nhận có vi phạm tốc độ ở một vài đoạn đường đô thị vắng người. Và, “kỷ lục” hơn 19 tiếng kia là “chém gió” trên mạng xã hội. Con số thực tế hơn rất nhiều lần. Cậu trai “phượt thủ” nhận một biên bản phạt cùng sự bẽ bàng của các fan, những người coi cậu là kỷ lục gia chinh phục tốc độ.

Hàng loạt những vụ “sống ảo” để rồi “toang”, nhẹ thì phạt hành chính, nặng thì vướng vòng lao lý. Khởi điểm của mọi hành động lúc đầu là pha trò mua vui. Rồi số lượng tương tác kéo theo nhu cầu lập danh, và kiếm lời khiến những người trẻ đi quá lằn ranh của pháp luật.

Những sai lầm này đều có thể làm lại. Kể cả Khá Bảnh phải trả giá tới 10 năm trong tù đi nữa. Song, những thông tin, tinh thần tiêu cực họ để lại cho rất nhiều người không thể vãn hồi. Hay nói cách khác, những chuyện đáng tiếc này xảy ra khiến khổ chủ “toang” và khiến cả những người tiếp cận thông tin, tinh thần từ phía họ cũng “toang”.

Những điều tiêu cực này vẫn sẽ còn trong năm tới điều cần thiết để xử lý căn cơ những vấn nạn trên là tạo đề kháng cho người tiếp nhận thông tin từ mạng xã hội. Rất nhiều người đọc còn không phân biệt được đâu là trang báo, đâu là trang blog. Rất nhiều người đọc còn không biết đâu là tán vui, đâu là phân tích nghiêm túc.

“Xóa mù” truyền thông là giải pháp bức thiết lúc này. Vì những tác động tưởng là ảo ở mạng xã hội đang tác động mạnh mẽ lên đời sống, tư duy, tinh thần của xã hội thật.

Có như vậy, những người trẻ mới không bị “toang” vì ảo tưởng quyền lực trên mạng. Và cả những người tiếp nhận thông tin mới có thể “sống đẹp như những con thiên nga của Tchaikovsky” trên mạng xã hội (cũng là lời thoại của 1977 Vlogs).

Hứa gì nữa, chuyển tiền đi! Nửa tháng đã trôi qua, kể từ sau chiến thắng lịch sử của đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam tại đấu trường SEA Games ...

Nước mắt, áo vest và an toàn của doanh nhân “Đừng chỉ nhìn áo vest của doanh nhân, đằng sau đó là nước mắt” là câu nói ấn tượng nhiều suy ngẫm của một chuyên ...

Gửi nàng Valera mến thương! Valera là cách tự tôi gọi âu yếm nàng Ekaterina Valerievna Kolmakova, vợ của Phạm Nhật Vũ, bị cáo vụ AVG.