Tiền lương toàn cầu tăng nhanh hơn lạm phát

Những kết quả này đánh dấu sự phục hồi đáng kể so với mức tăng trưởng tiền lương toàn cầu âm -0,9% vào năm 2022, khi tỷ lệ lạm phát cao hơn nhiều so với tăng trưởng tiền lương danh nghĩa.

Theo báo cáo Tiền lương Toàn cầu 2024-2025: Bất bình đẳng về tiền lương đang giảm trên toàn cầu? của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), dù đã có những kết quả tích cực, tình trạng bất bình đẳng về tiền lương vẫn ở mức cao và trở thành vấn đề chính sách cấp bách.

Năm 2023, tiền lương thực tế toàn cầu tăng 1,8%. Ảnh: ILO

Sự khác biệt khu vực trong tăng trưởng tiền lương

Tuy nhiên, báo cáo cho biết tăng trưởng tiền lương diễn ra không đồng đều giữa các khu vực. Các nền kinh tế mới nổi có mức tăng cao hơn so với các nền kinh tế tiên tiến. Trong khi các nền kinh tế G20 tiên tiến ghi nhận mức giảm tiền lương thực tế trong hai năm liên tiếp (-2,8% năm 2022 và -0,5% năm 2023), tăng trưởng tiền lương thực tế vẫn tích cực trong cả hai năm ở các nền kinh tế G20 mới nổi (1,8% năm 2022 và 6,0% năm 2023).

Mẫu hình tăng trưởng tiền lương có sự khác biệt đáng kể giữa các khu vực. Theo báo cáo, người lao động làm công hưởng lương tại khu vực Châu Á và Thái Bình Dương, Trung Á, Tây Á, và Đông Âu có mức tăng lương thực tế nhanh hơn so với các khu vực khác.

Tổng Giám đốc ILO, ông Gilbert F. Houngbo, nhận định: "Mức tăng trưởng tiền lương thực tế tích cực trở lại là một bước tiến đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, hàng triệu lao động và gia đình vẫn chịu ảnh hưởng nặng nề từ chi phí sinh hoạt gia tăng, làm suy giảm mức sống của họ. Chênh lệch tiền lương giữa các quốc gia và trong nội bộ từng quốc gia vẫn ở mức không thể chấp nhận được".

Bất bình đẳng tiền lương: Xu hướng giảm nhưng vẫn dai dẳng

ILO ghi nhận từ năm 2000, bất bình đẳng tiền lương giảm tại khoảng hai phần ba quốc gia, với tốc độ trung bình 0,5%-1,7% mỗi năm, tùy theo thang đo. Sự giảm bất bình đẳng mạnh nhất diễn ra ở các quốc gia thu nhập thấp, với mức giảm 3,2%-9,6% mỗi năm trong hai thập kỷ qua.

Ở các quốc gia thu nhập cao, bất bình đẳng tiền lương giảm chậm hơn, từ 0,3%-1,3% mỗi năm ở nhóm thu nhập trung bình cao, và từ 0,3%-0,7% ở nhóm thu nhập cao. Dù có tiến triển, khoảng cách lương đáng kể vẫn tồn tại, đặc biệt ở nhóm lao động lương thấp.

Mặc dù đã có những tiến bộ đáng kể, tình trạng bất bình đẳng tiền lương ở mức cao vẫn là một thách thức nghiêm trọng. Báo cáo cho thấy, trên toàn cầu, 10% người lao động có thu nhập thấp nhất chỉ nhận được 0,5% tổng giá trị tiền lương toàn cầu, trong khi 10% người lao động có thu nhập cao nhất chiếm tới gần 38% tổng tiền lương. Tình trạng bất bình đẳng về tiền lương đặc biệt nghiêm trọng ở các quốc gia thu nhập thấp, nơi gần 22% người lao động làm công hưởng lương thuộc nhóm được trả lương thấp.

Phụ nữ và người lao động làm việc trong nền kinh tế phi chính thức thường nằm trong nhóm có thu nhập thấp nhất. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của các biện pháp cụ thể nhằm thu hẹp khoảng cách tiền lương, đảm bảo việc làm công bằng và cải thiện mức lương cho tất cả người lao động.

Bất bình đẳng tiền lương vẫn tồn tại ở mọi quốc gia và khu vực. Đáng chú ý, hiện có khoảng một phần ba lao động toàn cầu không thuộc nhóm làm công hưởng lương. Tại nhiều quốc gia thu nhập thấp và trung bình, phần lớn người lao động là lao động tự làm, chỉ có thể tìm kiếm sinh kế trong nền kinh tế phi chính thức. Vì vậy, báo cáo đã mở rộng phân tích, bao gồm cả lao động tự làm ở các quốc gia này. Kết quả cho thấy, mức độ bất bình đẳng thu nhập tăng lên đáng kể khi xét cả nhóm lao động tự làm, so với chỉ tập trung vào lao động làm công hưởng lương.

"Các chiến lược quốc gia nhằm giảm bất bình đẳng cần chú trọng việc củng cố các chính sách và hệ thống tiền lương," bà Giulia De Lazzari, chuyên gia kinh tế của ILO và đồng tác giả chính của báo cáo, cho biết. "Đồng thời, cần xây dựng các chính sách thúc đẩy năng suất, tạo việc làm thỏa đáng và chính thức hóa nền kinh tế phi chính thức".

Các giải pháp nhằm giảm bất bình đẳng tiền lương

Báo cáo kết luận rằng, để giảm tình trạng bất bình đẳng về tiền lương, cần có chính sách tiền lương chặt chẽ và hỗ trợ một cách có hệ thống hướng tới tăng trưởng công bằng. Bằng cách giải quyết những thách thức này, các quốc gia có thể đạt được tiến bộ thực sự hướng tới thu hẹp khoảng cách tiền lương và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế công bằng, bền vững cho người lao động trên toàn thế giới. Dưới đây là các khuyến nghị chính mà ILO đưa ra:

Thiết lập tiền lương thông qua đối thoại xã hội: mức lương nên được thiết lập và điều chỉnh thông qua thương lượng tập thể hoặc hệ thống lương tối thiểu được thống nhất giữa chính phủ, người lao động và người sử dụng lao động.

Áp dụng cách tiếp cận dựa trên thông tin và bằng chứng: việc thiết lập tiền lương nên tính đến nhu cầu của người lao động và gia đình họ cũng như các yếu tố kinh tế.

Thúc đẩy bình đẳng, cơ hội bình đẳng trong đối xử và hưởng thành quả: chính sách tiền lương cần hỗ trợ bình đẳng giới, công bằng và không phân biệt đối xử.

Sử dụng dữ liệu tốt: các quyết định đưa ra phải dựa trên dữ liệu và số liệu thống kê đáng tin cậy.

Giải quyết nguyên nhân gốc rễ của vấn đề lương thấp: chính sách quốc gia phải phản ánh tình hình cụ thể của từng quốc gia và giải quyết nguyên nhân của vấn đề lương thấp như việc làm phi chính thức, năng suất thấp và việc đánh giá thấp giá trị công việc trong một số lĩnh vực như nền kinh tế chăm sóc.

Mời xem thêm video:

10 khoản tiền tăng lên khi tăng lương cơ sở từ 1/7/2024 10 khoàn tiền trợ cấp BHXH như: Trợ cấp dưỡng sức sau ốm đau; trợ cấp một lần sinh con; trợ cấp dưỡng sức, phục ...

Hơn 1/5 thanh niên toàn cầu tuổi từ 15-24 không có việc làm, giáo dục hoặc đào tạo Hơn 1/5 thanh niên trên toàn cầu trong tình trạng không có việc làm, không được giáo dục hoặc không được đào tạo (NEET) vào ...

Thưởng tiền, tăng lương cho công nhân ưu tú Công ty TNHH MSV ở Khu công nghiệp Phú Bài (thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế) có nhiều hoạt động khích lệ người ...