
Dự thảo của Bộ Y tế về chính sách dân số
Bộ Y tế đang đề xuất bãi bỏ quy định xử lý vi phạm liên quan đến chính sách dân số, đặc biệt là số con. Cụ thể, trong dự thảo sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số, Bộ Y tế đề xuất cho phép mỗi cặp vợ chồng, cá nhân có quyền tự quyết định số con, thời gian sinh và khoảng cách giữa các lần sinh. Điều này đồng nghĩa với việc loại bỏ giới hạn sinh con đối với các Đảng viên, đảm bảo quyền lợi và sự tự chủ trong kế hoạch hóa gia đình.
Theo Bộ Y tế, quy định xử lý vi phạm đối với việc sinh con thứ 3 đã không còn phù hợp với tình hình thực tế. Trong bối cảnh tỷ lệ sinh tại một số địa phương đang giảm mạnh, việc gỡ bỏ rào cản về số con được kỳ vọng sẽ góp phần cân bằng dân số, đảm bảo nguồn lao động trong tương lai.
Đối với quy định hiện tại, theo Pháp lệnh số 08/2008/PL-UBTVQH12, mỗi cặp vợ chồng có quyền quyết định thời gian và khoảng cách sinh con, nhưng chỉ được sinh một hoặc hai con, trừ trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định. Quy định này không áp dụng cho người dân thông thường, nhưng Đảng viên vẫn bị kỷ luật nếu sinh con thứ 3.
Việc Bộ Y tế đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét bãi bỏ hoặc tạm ngưng hiệu lực của quy định về số con trong Pháp lệnh 08/2008 và các văn bản liên quan, theo hướng không xử lý kỷ luật Đảng viên sinh con thứ 3 trở lên chưa chính thức được thông qua.
7 trường hợp sinh con thứ 3 không bị coi là vi phạm
Theo Quy định 05-QĐi/TW của Bộ Chính trị, có 7 trường hợp Đảng viên sinh con thứ 3 không bị coi là vi phạm chính sách dân số:
Một là, vợ chồng thuộc dân tộc có dân số dưới 10.000 người hoặc có nguy cơ suy giảm dân số.
Hai là, sinh ba con trở lên trong lần sinh đầu tiên.
Ba là, đã có một con, sinh lần thứ hai mà sinh hai con trở lên.
Bốn là, tại thời điểm sinh, chỉ có một con đẻ còn sống.
Năm là, hai con đẻ bị dị tật hoặc mắc bệnh hiểm nghèo không mang tính di truyền, có xác nhận của hội đồng giám định y khoa.
Sáu là, đã có con riêng:
Một trong hai người có con riêng và sinh thêm một hoặc hai con.
Cả hai người có con riêng và sinh một hoặc hai con trở lên trong cùng một lần sinh (không áp dụng nếu hai người đã có hai con chung trở lên và các con còn sống).
Bảy là, phụ nữ chưa kết hôn sinh một hoặc hai con trở lên trong cùng một lần sinh.
Như vậy, Đảng viên sinh con thứ 3 vẫn có thể bị kỷ luật theo Quy định 69-QĐ/TW. Tuy nhiên, Bộ Y tế đang đề xuất bãi bỏ quy định này, nhưng đây chưa phải là quyết định chính thức. Người dân cần chờ đợi thông tin từ cơ quan có thẩm quyền để biết liệu quy định này có thực sự được thay đổi hay không.