Lợi dụng những hạn chế, bất cập của đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ thời gian qua, các thế lực thù địch đã gia tăng bóp méo sự thật, xuyên tạc nguy hiểm với luận điệu rằng, tình trạng thoái hóa, biến chất của đội ngũ cán bộ đó là do sai lầm trong công tác cán bộ của Đảng. Điều này là hoàn toàn bịa đặt. Bởi Đảng luôn nhất quán quan điểm lấy hiệu quả thực tiễn làm cơ sở đánh giá cán bộ, chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ năng lực, phẩm chất, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, được Nhân dân tín nhiệm.

Đảng luôn lấy hiệu quả thực tiễn làm cơ sở đánh giá cán bộ

Là người sáng lập và rèn luyện Đảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh xác định rất rõ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác cán bộ đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Người viết: “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo lại cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng” (1).

Người nhấn mạnh, Đảng không phải là một tổ chức “làm quan phát tài”. Cán bộ cách mạng không phải là “làm quan cách mạng”, “không phải để thăng quan tiến chức”. Người cán bộ phải tận tụy với sự nghiệp cách mạng, phải trung thành với Đảng, với Tổ quốc, phải hết lòng hết sức phục vụ cách mạng, phục vụ Nhân dân.

Kế thừa và phát triển tư tưởng của Người, trong giai đoạn dài, Đảng đã thành công trong công tác cán bộ. Trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, nhờ được Đảng bồi dưỡng, giáo dục, thử thách mà đội ngũ cán bộ đã phát huy năng lực, có bản lĩnh vững vàng, tiên phong trên mọi mặt trận, góp phần đoàn kết, phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân, đánh thắng kẻ thù xâm lược, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Trong sự nghiệp đổi mới đất nước, đội ngũ cán bộ đã trưởng thành, phát triển cả về số lượng và chất lượng, năng động, sáng tạo, bắt nhịp xu thế hội nhập, có khả năng đáp ứng yêu cầu của môi trường quốc tế.

Có được thành tựu trên bởi Đảng lấy mục tiêu đánh giá cán bộ qua hiệu quả thực tiễn, yêu cầu mọi người phải cống hiến bằng khả năng thực sự gắn với từng lĩnh vực cụ thể. Đảng đã xây dựng những lứa cán bộ hoàn toàn trưởng thành từ thực tiễn, đáp ứng yêu cầu của đất nước.

Đơn cử, đối với đội ngũ cán bộ công đoàn, trong giai đoạn yêu cầu miền Bắc sản xuất tốt để là hậu phương vững chắc cho miền Nam, tiêu chí đánh giá, công nhận cán bộ công đoàn phải là người xuất sắc về chuyên môn, gắn bó với công nhân lao động. Người đoạt danh hiệu “Anh hùng lao động” là phải đứng bao nhiêu máy không có sai sót, số sản phẩm làm ra trong thời gian bao lâu, không có sản phẩm lỗi. Do vậy, khi các đồng chí Cù Thị Hậu, đồng chí Trịnh Thị Toan được công nhận là Anh hùng lao động thì cả nước công nhận và học tập. Đối với lĩnh vực khoa học, những giáo sư đầu ngành phải đáp ứng yêu cầu rất cao về mặt chuyên môn, được trong nước và Quốc tế thừa nhận. Trong lực lượng vũ trang đã có những Anh hùng sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì Tổ quốc, bảo vệ Nhân dân như Nguyễn Thị Chiên, La Văn Cầu… Trong Nông nghiệp có các Anh hùng lao động làm lợi cho đất nước như Hoàng Hanh, Hồ Giáo… Các văn nghệ sĩ thì tâm huyết, say mê, sáng tạo, đóng góp tích cực cho sự nghiệp văn hóa.

“Suốt quá trình dài của lịch sử đất nước, Đảng đã thành công trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ do lấy hiệu quả thực tiễn để đánh giá cán bộ theo từng lĩnh vực khác nhau. Thực tế đã chứng minh, những cán bộ được Đảng đào tạo, bồi dưỡng thực sự đại diện cho Nhân dân, được Nhân dân yêu mến và tôn trọng” – bà Bùi Thị An, Đại biểu Quốc hội Khóa XII nhấn mạnh.

Đảng luôn nghiêm túc đánh giá, khắc phục tồn tại trong công tác cán bộ

Trong suốt quá trình xây dựng và phát triển đất nước, thực tiễn đã thay đổi rất nhanh (nước ta từ một nước nông nghiệp lạc hậu sang cơ bản là một nước công nghiệp theo hướng hiện đại). Đất nước ta đang tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, tác động mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 và quá trình chuyển đổi số. Yêu cầu thực tế khách quan đòi hỏi tiêu chuẩn về cán bộ phải thay đổi sao cho phù hợp (trình độ ngoại ngữ, năng lực quản trị hiện đại, năng lực phản biện và dự báo) để có thể cạnh tranh bình đẳng trong các "sân chơi".

Để có được đội ngũ cán bộ các cấp như hiện nay, trước hết phải kể đến quá trình thực hiện chiến lược cán bộ mà Nghị quyết số 03-NQ/TW ngày 18/6/1997 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng “Về chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” đề ra.

Đảng đã xây dựng, bổ sung, hoàn thiện và ban hành nhiều chỉ thị, nghị quyết, kết luận; nhiều văn bản quan trọng nhằm tập trung khắc phục những hạn chế, thiếu sót để công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ. Quy trình công tác cán bộ ngày càng chặt chẽ, đồng bộ, công khai, minh bạch và dân chủ.

Trong công tác tổ chức thực hiện quy trình về công tác cán bộ, một số nơi làm rất hiệu quả công tác hậu giám sát, quản lý cán bộ. Tuy nhiên, ở một số nơi, nhận thức của một số cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo cơ quan, đơn vị và cán bộ, đảng viên chưa thật sự sâu sắc, toàn diện. Đánh giá cán bộ vẫn là khâu yếu, chưa triển khai tốt quan điểm của Đảng về lấy hiệu quả thực tiễn làm cơ sở đánh giá cán bộ. Vẫn còn tình trạng bổ nhiệm cán bộ không đủ tiêu chuẩn, điều kiện, trong đó có cả người nhà, khiến dư luận bức xúc; nặng về khuyến khích cán bộ phấn đấu phát triển theo chức vụ lãnh đạo, quản lý thay vì phấn đấu nâng cao năng lực chuyên môn. Công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm đối với cán bộ có lúc, có nơi bị buông lỏng. Chính vì vậy, dù làm “đúng quy trình” nhưng vẫn không tuyển chọn được những cán bộ mong muốn.

Bà Bùi Thị An, Đại biểu Quốc hội Khóa XIII cho rằng: “Chủ trương, quy trình thì đúng nhưng có nơi không tổ chức thực hiện nghiêm quy định của Đảng dẫn đến một số cán bộ không đủ năng lực, phẩm chất, suy thoái, mắc sai lầm. Nghiêm trọng hơn, những sai lầm đó gây thiệt hại và tổn thất lớn cho Nhà nước, đặc biệt là tổn thất lòng tin của Nhân dân”.

Quy định số 69-QĐ/TW của Bộ Chính trị đã quy định cụ thể về xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm quy định về công tác tổ chức, cán bộ. Ảnh: BÁO CHÍNH PHỦ

Đánh giá của Ban Chấp hành Trung ương tại Hội nghị lần thứ 7 (khóa XII) cũng đã khẳng định: Công tác cán bộ vẫn còn những hạn chế, bất cập, việc thực hiện một số nội dung có nơi còn hình thức. Đánh giá cán bộ vẫn là khâu yếu, chưa phản ánh đúng thực chất... Việc kiểm tra, giám sát thiếu chủ động, chưa thường xuyên, còn nặng về kiểm tra, xử lý vi phạm, thiếu giải pháp hiệu quả để phòng ngừa, ngăn chặn sai phạm…

Những tồn tại trong công tác cán bộ đã được Đảng chỉ ra, đó là: Quy trình chỉ có thể phát huy tác dụng khi người đứng đầu thực sự gương mẫu, thực sự có phẩm chất. Để khắc phục vấn đề này, Đảng đã đưa ra một loạt tiêu chí đánh giá đảng viên, bên cạnh các tiêu chí đánh giá cán bộ của cơ quan quản lý nhà nước, mà Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành tại Quy định số 37-QĐ/TW ngày 25/10/2021 quy định về những điều Đảng viên không được làm. Trong Kết luận số 21 ngày 25/10/2021 về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XIII) đã đề ra giải pháp thực hiện thí điểm chủ trương người đứng đầu lựa chọn, giới thiệu, bổ nhiệm cấp dưới và chịu trách nhiệm về việc giới thiệu và quyết định của mình. Ngày 6/7/2022, đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư đã thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Quy định số 69-QÐ/TW về kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm công tác tổ chức, cán bộ.

Chủ trương của Đảng về đánh giá, xây dựng đội ngũ cán bộ trong giai đoạn mới

Đảng luôn coi trọng khâu đánh giá, nhận xét cán bộ, đặc biệt là về phẩm chất, năng lực, lấy kết quả hoàn thành nhiệm vụ làm thước đo chính gắn với sản phẩm cụ thể; đánh giá toàn diện cả đức và tài, chú trọng về phẩm chất chính trị và năng lực công tác chuyên môn trong môi trường, điều kiện, hoàn cảnh cụ thể; tránh sự chung chung, cảm tính, chủ quan, coi trọng bằng cấp, học vị.

Nghị quyết Đại hội XII của Đảng đã chỉ rõ: “Đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ, coi trọng công tác bảo vệ chính trị nội bộ. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện “Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”... Tiếp tục ban hành và thực hiện các quy định, quy chế, cơ chế trong công tác cán bộ, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ và chặt chẽ giữa các khâu, liên thông giữa các cấp; trong đó có quy chế về việc đánh giá đúng đắn, khách quan đối với cán bộ, để có cơ sở sử dụng, bố trí cán bộ, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng chạy chức, chạy quyền, chạy tuổi, chạy bằng cấp,...” (2).

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng cũng đã chỉ rõ: “Công tác cán bộ có nhiều đổi mới, đội ngũ cán bộ ngày càng đáp ứng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng được tăng cường, có nhiều đổi mới, đạt kết quả quan trọng; kỷ luật, kỷ cương trong Đảng được siết chặt, pháp luật Nhà nước được đề cao” (3).

Trên tinh thần Nghị quyết, Đảng ta khẳng định, nhiệm kỳ 2021 - 2026, đổi mới mạnh mẽ, toàn diện công tác cán bộ là một nội dung trọng yếu trong công tác xây dựng Đảng, bảo đảm cho công tác cán bộ đi vào nền nếp đáp ứng cả nhiệm vụ trước mắt và lâu dài. Yêu cầu đầu tiên của Đảng là phải hiểu rõ và đánh giá đúng cán bộ. Đặc biệt trong bối cảnh những năm tới, hòa bình, hợp tác, hội nhập và phát triển vẫn là xu thế chủ đạo, nhưng các mối đe dọa an ninh truyền thống, phi truyền thống và biến đổi khí hậu, sự lan truyền dịch bệnh có nguy cơ ngày càng tăng. Sự phát triển mạnh mẽ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và xu hướng quốc tế hóa nguồn nhân lực vừa là thời cơ, vừa là thách thức với sự nghiệp đổi mới đất nước nói chung, công tác cán bộ nói riêng.

Lần đầu tiên, Ban Tổ chức Trung ương xây dựng “Chương trình công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nhiệm kỳ 2021 - 2026” để thực hiện trong cả nhiệm kỳ gồm 8 đề án và 22 nhiệm vụ cơ bản. Trong đó, nhiều đề án có tính chiến lược về nghiên cứu, đề xuất, tham mưu trình lãnh đạo ban, Bộ Chính trị, Ban Bí thư xây dựng, hoàn thiện các quy định, quy chế, hướng dẫn đáp ứng yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của cả hệ thống chính trị. Đồng thời xây dựng 3 đề án trình Ban Bí thư: về đào tạo, xác nhận; xác định trình độ lý luận chính trị; xây dựng quy định về đối tượng, tiêu chuẩn và phân cấp đào tạo lý luận chính trị đối với cán bộ đảng viên…

Có thể thấy, những khuyết điểm, sai phạm của một số tập thể, cá nhân trong thời gian qua chỉ là cá biệt. Không thể chủ quan, phiến diện dựa vào thiếu sót, khuyết điểm của một vài tập thể, cá nhân mà phủ nhận vai trò của đội ngũ cán bộ và công tác cán bộ. Đảng đã xây dựng được đội ngũ cán bộ ngày càng trưởng thành, lớn mạnh, là nhân tố có ý nghĩa quyết định đạt được những thành tựu trong công cuộc xây dựng đất nước. Những vụ việc mà Đảng ta kiên quyết, xử lý nghiêm minh các sai phạm của cán bộ từ Trung ương đến cơ sở thời gian qua cũng như kết quả đạt được, biện pháp của Đảng nhằm nâng cao kỷ luật, kỷ cương đối với cán bộ đảng viên đã đập tan luận điệu xuyên tạc, bịa đặt các thế lực thù địch.

Bà Bùi Thị An, Đại biểu Quốc hội Khóa XII trao đổi với PV Tạp chí Lao động và Công đoàn về công tác cán bộ của Đảng. Video: HÀ AN

------------

Kỳ 4: Tính thời sự trong tư tưởng Hồ Chí Minh về xử lý cán bộ đảng viên