Ban quản lý KKT Đông Nam Nghệ An quản lý 20.776,47 ha đất tự nhiên, thuộc các địa phương: Diễn Châu, Nghi Lộc, Hưng Nguyên, thị xã Hoàng Mai, thị xã Cửa Lò, thành phố Vinh và 6 KCN. Tại đây, có khoảng 50.000 người lao động, trong đó có hơn 30.000 người lao động làm việc tại 6 KCN tập trung.

Theo khảo sát mới đây của Ban quản lý KKT Đông Nam Nghệ An về tình hình phát triển đảng, tổ chức chính trị xã hội tại 106 doanh nghiệp trong KKT Đông Nam và 6 KCN, có 19 doanh nghiệp có tổ chức cơ sở đảng, 79 doanh nghiệp có tổ chức công đoàn cơ sở và 13 doanh nghiệp có tổ chức Đoàn. Trong 19 doanh nghiệp có tổ chức cơ sở đảng, nhiều doanh nghiệp, số lượng đảng viên chỉ từ 5-10 người, số đảng viên là công nhân lao động cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh Nghệ An cho biết, đơn vị này có 6 tổ chức cơ sở đảng và 4 chi bộ trực thuộc Đảng ủy cơ sở nằm trong KKT Đông Nam và các KCN. Hai năm qua, có 2 tổ chức cơ sở đảng không kết nạp được đảng viên đó là Chi bộ Công ty CP Khí công nghiệp Nghệ An và Công ty CP Cơ khí Vinh. Trong 9 tháng năm 2022, chỉ có 2 doanh nghiệp phát triển được đảng viên, đó là Công ty CP May Minh Anh – Nghệ An (11 đảng viên) và Công ty CP Bia Hà Nội – Nghệ An (1 đảng viên).

Từ đầu năm đến nay, Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh đã phối hợp với Ban quản lý KKT Đông Nam, Công đoàn KKT Đông Nam tuyên truyền, vận động thành lập tổ chức cơ sở đảng tại một số doanh nghiệp nhưng mới chỉ được 1 doanh nghiệp đồng ý và hiện đang hoàn thiện thủ tục.

Đồng chí Ngô Đình Viện – Phó Bí thư Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh Nghệ An chia sẻ, KKT Đông Nam và các KCN của tỉnh có nhiều doanh nghiệp nhưng tổ chức cơ sở Đảng trong doanh nghiệp còn ít và tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng ủy Khối doanh nghiệp tỉnh cũng ít. Công tác tuyên truyền, vận động thành lập tổ chức cơ sở đảng, phát triển đảng viên là công nhân lao động tại khu vực này rất khó khăn, trong khi đây là lực lượng nòng cốt trong xây dựng và phát triển Đảng.

Tại KCN Nam Cấm (huyện Nghi Lộc) có 41 doanh nghiệp nhưng chỉ có 10 doanh nghiệp có tổ chức cơ sở đảng (2 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng ủy Khối doanh nghiệp, 2 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng bộ huyện Nghi Lộc và 6 chi bộ đảng trực thuộc Đảng bộ các Tổng Công ty đóng trên địa bàn).

Đồng chí Đinh Thị Hạnh – Phó Ban Tổ chức Huyện ủy Nghi Lộc cho biết, Đảng bộ huyện có 1 tổ chức cơ sở đảng nằm trong KKT Đông Nam (Chi bộ Công ty CP Đầu tư và Kinh doanh Bãi Lữ) và 2 tổ chức cơ sở đảng nằm trong KCN Nam Cấm (Chi bộ Công ty CP Khoáng sản Á Châu, Chi bộ Công ty CP Lương thực vật tư nông nghiệp Nghệ An). Trong đó, có 2 tổ chức cơ sở đảng 3 năm nay không phát triển được đảng viên.

“Việc thành lập tổ chức cơ sở đảng và phát triển đảng viên trong KCN Nam Cấm rất khó khăn. Mới đây, Ban Tổ chức Huyện ủy Nghi Lộc đã phối hợp với Ban quản lý KKT Đông Nam để tiếp cận, bước đầu trao đổi với lãnh đạo Công ty TNHH Điện tử BSE Việt Nam về việc thành lập tổ chức cơ sở đảng nhưng không khả thi. Các doanh nghiệp trong KCN vừa khó tiếp cận, lại chưa mặn mà với việc thành lập tổ chức cơ sở đảng, chủ doanh nghiệp chưa là đảng viên nên rất khó trong việc tuyên truyền, vận động” – Đồng chí Hạnh chia sẻ.

Qua trao đổi với một số tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng bộ các Tổng Công ty đóng trên địa bàn KCN Nam Cấm như: Công ty TNHH Nhựa Thiếu niên tiền phong miền Trung, Công ty TNHH MTV Sơn Hà Nghệ An, Công ty TNHH Thương mại Habeco Miền Trung, Công ty CP Nhật Thăng MNT7, các đơn vị đều có chung đánh giá là khó phát triển đảng viên ngay ở khối hành chính văn phòng, đối với công nhân lao động trực tiếp càng khó hơn và chỉ tiêu đề ra hằng năm về phát triển đảng viên cơ bản chưa đạt được.

Theo ghi nhận của phóng viên, trong KKT Đông Nam và các KCN, công tác phát triển đảng viên cơ bản đạt chỉ tiêu ở 7 doanh nghiệp được cổ phần hóa từ doanh nghiệp Nhà nước trước đây đã có tổ chức cơ sở đảng, còn đối với doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp FDI đều rất khó khăn.

Đồng chí Lê Thị Duyên – Phó Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Mavin Austfeed Nghệ An (KCN Nam Cấm) thành thật lắc đầu khi chia sẻ về việc thành lập tổ chức cơ sở đảng tại Công ty. Theo đồng chí Duyên, một số lần đoàn công tác của Ban quản lý KKT Đông Nam và Công đoàn KKT Đông Nam đã trực tiếp xuống doanh nghiệp để tuyên truyền, vận động nhưng chưa nhận được sự thống nhất từ doanh nghiệp. Bởi điều chủ doanh nghiệp quan tâm hàng đầu là hoạt động sản xuất kinh doanh, lợi nhuận và ổn định quan hệ lao động. Họ lo ngại việc thành lập tổ chức cơ sở đảng sẽ mất thời gian làm các thủ tục, việc sinh hoạt đảng ảnh hưởng đến thời gian sản xuất kinh doanh, rồi có khi phải hỗ trợ kinh phí hoạt động liên quan,...

Còn đồng chí Nguyễn Đăng Mạnh - Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Sangwoo Việt Nam (KCN VSIP) cho biết, qua một vài lần thăm dò ý kiến của ông chủ nước ngoài về việc thành lập tổ chức cơ sở đảng thì thấy họ chưa quan tâm, cho rằng không cần thiết, không mang lại lợi ích cho doanh nghiệp. Trước đó, tổ chức Công đoàn cũng mất nhiều thời gian để có thể vận động thành lập tại đây. Cũng theo đồng chí Mạnh, các ông chủ nước ngoài thường sẽ hỏi rất nhiều vấn đề về tại sao phải có tổ chức đó và lợi ích đem lại thế nào, nếu cán bộ công đoàn, đảng viên trong Công ty không đủ khả năng sẽ khó giải đáp, thuyết phục được họ.

Qua trao đổi, một số cán bộ công đoàn cũng chia sẻ, Công đoàn KKT Đông Nam cũng giao chỉ tiêu cho các công đoàn cơ sở về việc phát hiện, bồi dưỡng đoàn viên công đoàn ưu tú cho Đảng xem xét, kết nạp nhưng hầu như không đạt chỉ tiêu này vì rất khó thực hiện.

Không chỉ khó khăn trong việc vận động thành lập mới tổ chức cơ sở đảng, mà ngay cả khi tại doanh nghiệp đã có tổ chức cơ sở đảng, việc tuyên truyền, vận động, bồi dưỡng kết nạp đảng viên đối với công nhân lao động cũng rất khó khăn.

3 năm qua Chi bộ Nhà máy Sản xuất bột đá VNT (KCN Nam Cấm) không kết nạp thêm được đảng viên nào. Ông Phạm Văn Quyết – Giám đốc Nhà máy cho biết, hoạt động của Chi bộ còn hạn chế bởi đồng chí Bí thư xin nghỉ không làm Bí thư, hai đồng chí đảng viên còn lại thì đang trẻ, chưa có kinh nghiệm. Vai trò của chi bộ đảng và đảng viên trong nhà máy còn mờ nhạt, chất lượng sinh hoạt đảng còn hạn chế. Công nhân lao động chưa mặn mà đối với việc vào Đảng. Nhiều công nhân thường xuyên thay đổi công việc, dẫn đến khó khăn trong công tác bồi dưỡng, kết nạp đảng.

Công nhân lao động chia sẻ về việc vào Đảng. Video: ML.

Đối với chủ doanh nghiệp đã khó, đối với công nhân lao động cũng có nhiều lý do để họ chưa muốn vào Đảng. Chị Nguyễn Thị Phương, công nhân Công ty CP Minh Trí Vinh (KCN Bắc Vinh) trả lời rằng “Tôi làm công nhân, chỉ mong công ty có nhiều đơn hàng, tôi có sức khỏe để đi làm đủ công, có thu nhập ổn định để lo cho gia đình. Tôi không phấn đấu gì nhiều và không có nguyện vọng vào Đảng”.

Cùng chung nhìn nhận đó, anh Nguyễn Văn Hải, công nhân Công ty TNHH Royal Foods Nghệ An (KCN Nam Cấm) chia sẻ “Đối với tôi thì việc phấn đấu vào Đảng cũng tốt, mẹ tôi cũng là đảng viên nhưng tôi ngại vào Đảng vì phải làm các thủ tục, rồi sinh hoạt, họp hành và nạp đảng phí. Dù không là đảng viên nhưng tôi cũng luôn cố gắng phấn đấu vươn lên trong cuộc sống”.

Tại dãy trọ của ông Lương Đình Vĩnh, xóm 11, xã Nghi Xá, huyện Nghi Lộc có hơn 20 công nhân lao động làm việc tại KCN Nam Cấm đang ở trọ. Tại đây, trao đổi với một số công nhân về việc vào Đảng, họ đều cho rằng không mặn mà bởi điều họ quan tâm là việc làm, thu nhập, đi làm về thì lo nghỉ ngơi để tiếp nối công việc và việc vào Đảng phù hợp hơn với người lao động khối cơ quan hành chính nhà nước.

Ông Lương Đình Vĩnh – chủ nhà trọ cũng trăn trở chia sẻ: “Công nhân lao động ở trọ, họ đi làm suốt ngày, chi bộ nơi cư trú không thể nắm bắt để tuyên truyền, vận động, bồi dưỡng kết nạp đảng. Tại những công ty công nhân làm việc thì chưa có tổ chức cơ sở đảng nên họ cũng không được vận động, bồi dưỡng. Cái khó nữa là bản thân công nhân cũng chưa mong muốn phấn đấu để vào Đảng”.

Trao đổi về công tác phối hợp tuyên truyền, vận động thành lập tổ chức cơ sở đảng, giới thiệu, bồi dưỡng kết nạp đảng viên là công nhân lao động trong các doanh nghiệp tại KKT Đông Nam và các các KCN, đồng chí Vương An Nguyên – Chủ tịch Công đoàn KKT Đông Nam Nghệ An cho biết, mặc dù Công đoàn KKT Đông Nam đã rất tích cực phối hợp với Ban quản lý KKT Đông Nam hướng dẫn, đôn đốc cán bộ công đoàn cơ sở và cán bộ hành chính các doanh nghiệp trong việc thành lập tổ chức cơ sở đảng và phát triển đảng viên nhưng tình hình chuyển biến chậm do có nhiều khó khăn, trở ngại từ nhận thức của người sử dụng lao động và người lao động, họ chưa mặn mà.

Đánh giá về công tác thành lập tổ chức cơ sở đảng, phát triển đảng viên là công nhân lao động tại các doanh nghiệp trong KKT Đông Nam và các KCN của tỉnh, đồng chí Nguyễn Văn Thông – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Nghệ An cho rằng chưa tạo được sự chuyển biến, đột phá. Nguyên nhân nằm ở 3 vấn đề, thứ nhất là chủ doanh nghiệp và người lao động chưa mặn mà; thứ hai là chưa có cơ chế, chính sách phù hợp để khuyến khích doanh nghiệp ủng hộ; thứ ba là một số quy định hiện hành về công tác xây dựng tổ chức cơ sở đảng ở các doanh nghiệp chưa phù hợp…

“Đi cùng với những nguyên nhân nêu trên thì còn những nguyên nhân từ chính các cấp ủy đảng. Đó là việc chỉ đạo, triển khai thực hiện công tác thành lập tổ chức cơ sở đảng, phát triển đảng viên tại một số địa phương, đơn vị chưa thực sự quyết liệt, thiếu thường xuyên; công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách về thành lập tổ chức cơ sở đảng, phát triển đảng viên đến các doanh nghiệp còn hạn chế. Hình thức, nội dung tuyên truyền chưa sáng tạo, đa dạng, chưa phù hợp với đặc thù của từng doanh nghiệp” - Đồng chí Nguyễn Văn Thông nói.

Ngoài ra, phương thức hoạt động của tổ chức cơ sở đảng trong một số doanh nghiệp còn lúng túng nhưng chưa có giải pháp phù hợp để đáp ứng với yêu cầu, nhiệm vụ của công tác xây dựng Đảng trong tình hình mới. Công tác đôn đốc, kiểm tra, giám sát của cấp ủy cấp trên cơ sở tại các cấp ủy cơ sở chưa thường xuyên.

Một số tổ chức cơ sở đảng, đoàn thể trong doanh nghiệp chưa phát huy được vai trò cầu nối. Có những khó khăn, vướng mắc trong công tác phát triển đảng viên chậm được quan tâm, tháo gỡ như: Vấn đề thời gian dành cho việc tham gia các lớp bồi dưỡng, hội họp, thời gian sinh hoạt của tổ chức với việc đảm bảo giờ giấc lao động của doanh nghiệp.

Đồng chí Nguyễn Văn Thông cũng cho rằng yếu tố quyết định việc thành lập tổ chức cơ sở đảng, phát triển đảng viên trong doanh nghiệp là sự ủng hộ của chủ doanh nghiệp. Khi chủ doanh nghiệp nhận thức thấu đáo sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cấp uỷ đảng thành lập tổ chức cơ sở đảng tại doanh nghiệp, sau đó là coi trọng hoạt động của tổ chức cơ sở đảng, coi trọng đảng viên và quan tâm phát triển đảng viên. Chủ doanh nghiệp đồng thuận thì công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, bồi dưỡng kết nạp đảng cho công nhân lao động cũng bớt khó khăn.

Kỳ 2: Nhận thức của doanh nghiệp: Yếu tố quyết định công tác thành lập tổ chức đảng