Kinh tế toàn cầu vững vàng phát chỉ báo về nhiều đợt nâng lãi suất mới

Kinh tế toàn cầu đang có những dấu hiệu vững vàng, kết quả các cuộc khảo sát trong tuần này cho thấy tăng trưởng kinh tế hồi phục trên diện rộng bất chấp việc lãi suất cho vay tăng cao, giá thực phẩm và năng lượng tăng mạnh, đây là dấu hiệu cho thấy các ngân hàng trung ương sẽ cần nhiều thời gian hơn so với kỳ vọng để có thể đưa được lạm phát về mức kiểm soát.

Số liệu từ Mỹ, Trung Quốc và châu Âu cho thấy các nền kinh tế khu vực đã phục hồi đáng kể tính từ đầu năm 2023, trái ngược hoàn toàn với dự báo từ Ngân hàng Thế giới và nhiều chuyên gia kinh tế khác về việc kinh tế toàn cầu sẽ hướng đến năm tăng trưởng yếu nhất trong nhiều thập kỷ trở lại đây.

Sự vững vàng này có thể thuyết phục người đứng đầu các ngân hàng trung ương rằng họ cần phải nâng lãi suất chủ chốt lên mức cao hơn nữa để hạ nhiệt giá cả, như vậy sẽ tiếp tục “dội nước lạnh” vào nền kinh tế hiện vốn đang tăng trưởng quá nóng. Kết quả, tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ thấp hơn trong năm nay và sang cả năm 2024, vốn từng được coi như năm phục hồi.

Chỉ báo quan trọng của các ngân hàng trung ương chính là thị trường việc làm, hiện vốn đang trong tình trạng thiếu nhân lực tại nhiều nơi trên thế giới. Các nhà hoạch định chính sách kinh tế đã không ngừng nhìn vào thị trường lao động để có xem dấu hiệu về khả năng thất nghiệp tăng cao, số lượng giờ làm giảm và mức lương chững lại, tất cả những yếu tố này có thể làm hạ nhiệt nhu cầu và làm giảm áp lực giá cả, thế nhưng dường như mọi chuyện vẫn khá mơ hồ.

“Chúng ta đã chứng kiến các ngân hàng trung ương nâng lãi suất. Hy vọng ở đây là với thêm vài lần nâng lãi suất nữa, mọi chuyện như vậy đã đủ. Nếu không có kịch bản này, lãi suất sẽ còn được điều chỉnh tăng cao hơn nữa”, chuyên gia kinh tế tại tổ chức Moody’s Investors Service – ông Madhavi Bokil nói.

Dấu hiệu gần đây cho thấy tăng trưởng cao hơn kỳ vọng từng được nhắc đến trong kết quả khảo sát tình hình các nhà máy trên khắp thế giới thực hiện bởi S&P Global.

Tháng 2/2023, sản lượng sản xuất toàn cầu tăng trưởng lần đầu tiên trong 7 tháng, đặc biệt sản xuất phục hồi mạnh tại Trung Quốc nơi mà giới chức đã gỡ bỏ biện pháp hạn chế đi lại để kiểm soát COVID-19. Kết quả các cuộc khảo sát tương tự của các nhà cung cấp dịch vụ trên khắp thế giới cho thấy tăng trưởng lên mạnh, đặc biệt tại Trung Quốc và châu Âu.

Lạm phát dường như cũng dai dẳng hơn so với kỳ vọng.

Tại Mỹ, lạm phát duy trì ở ngưỡng cao, chi tiêu và thu nhập của người dân tăng vọt trong tháng 1/2023, theo Bộ Thương mại Mỹ công bố. Chỉ số lạm phát mà Fed ưa thích, chỉ số chi tiêu cá nhân, so với cùng kỳ năm trước tăng 5,4% trong tháng 1/2023. Trong khi đó, chi tiêu của người tiêu dùng Mỹ tăng ước tính 1,8% trong tháng 1/2023, mức tăng theo tháng cao nhất trong gần 2 năm. Mức lương của người lao động tăng 0,9% trong tháng 1/2023, cao gấp đôi tốc độ của tháng liền trước đó.

Châu Âu đã khởi đầu năm 2023 với nguồn năng lượng dồi dào và dường như sẽ không rơi vào suy thoái kinh tế như theo dự báo của nhiều chuyên gia trước đó khi mà giá năng lượng tăng cao sau khi Nga – Ukraine leo thang.

Sự phục hồi của Trung Quốc đã giúp làm tăng sản lượng các nhà máy tại nhiều khu vực của châu Á. Dù vậy, nhiều chuyên gia kinh tế vẫn thận trọng một phần bởi những bất ổn liên quan đến việc quá trình phục hồi của kinh tế Trung Quốc sẽ hỗ trợ cho phần còn lại của châu lục nhiều và nhanh như thế nào.

Việc loại bỏ đi các biện pháp kiểm soát đại dịch COVID-19 sẽ chỉ có lợi cho tiêu dùng, đặc biệt với những nước như Thái Lan vốn khá phụ thuộc vào khách Trung Quốc, theo chuyên gia kinh tế tại tổ chức Natixis tại Hồng Kông – bà Trinh Nguyen.