Khi lịch sử là câu chuyện của phương pháp dạy và học
Văn hóa - Xã hội - 19/02/2023 14:29 MỸ ANH
Cụ thể, Thứ trưởng Độ chia sẻ về việc thêm môn Lịch sử trong kỳ thi này: "Đến năm 2025 sẽ có sự điều chỉnh nhưng các thầy, cô yên tâm, Bộ sẽ đưa ra phương thức lựa chọn đảm bảo, dù học 8 môn bắt buộc là Toán, Ngoại ngữ, Ngữ văn, Lịch sử, Giáo dục quốc phòng - an ninh, Thể chất, Hoạt động trải nghiệm và Nội dung giáo dục địa phương. Thi tốt nghiệp sẽ tập trung vào bốn môn bắt buộc là Toán, Văn, Lịch sử và Ngoại ngữ".
Ông Độ cũng nói rõ rằng đây mới chỉ là phương án dự kiến. Các môn thi năm 2025 sẽ được tham khảo thêm ý kiến chuyên gia trước khi trình lên Chính phủ phê duyệt.
Dù mới chỉ là dự kiến, song việc Lịch sử trở thành môn thi bắt buộc trong kỳ thi tốt nghiệp THPT có nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều người nhiệt thành ủng hộ phương án này. Bởi, Lịch sử trở thành môn học bắt buộc thì việc thành môn thi bắt buộc cũng là hợp tiến trình. Đồng thời, những ý kiến ủng hộ cho rằng việc bắt buộc thi môn Lịch sử sẽ đòi hỏi học sinh đầu tư nhiều hơn vào môn này. Qua đó, các em sẽ hiểu hơn về cội nguồn dân tộc.
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến tỏ ra không đồng tình đưa môn Sử vào kỳ thi tốt nghiệp THPT. Bởi từ quy chế thi những lần trước, khi Bộ sẽ chỉ định môn thi từng năm, Lịch sử luôn là nỗi ám ảnh của học sinh.
Quá nhiều những ví dụ về việc này. Nào là học sinh xé đề cương môn Lịch sử vứt trắng sân trường ăn mừng khi năm đó, Lịch sử không phải môn thi tốt nghiệp Bộ chỉ định. Nào là số lượng điểm 0, số lượng điểm dưới trung bình của môn Lịch sử cao kỷ lục so với các môn học còn lại…
Những nỗi ám ảnh với môn Lịch sử của một bộ phận học sinh là có thật. Và nhìn vào điểm số của môn thi này với các môn khác, nỗi sợ môn Sử không phải mang tính cá biệt một vài trường hợp.
Có một vấn đề được nhắc lại rất nhiều, đó là cách dạy và thi môn Lịch sử hiện tại. Học sinh không phải không thích lịch sử mà nhiều học sinh ghét môn Lịch sử dạy ở nhà trường. Đó là những con số vô hồn, là những mốc ngày tháng khô cứng. Khi kiểm tra cũng là cuộc thử thách trí nhớ nhiều hơn là cảm nhận lịch sử, tư duy luận về lịch sử.
Trong khi đó, lịch sử thực chất thú vị và bổ ích hơn rất nhiều. Đó là những câu chuyện sinh động, là những cách tiếp cận, phương pháp tư duy cởi mở về tiến trình lịch sử đầy phức tạp và đa dạng. Lịch sử nếu được dạy khác, thi khác, đó không phải là môn học khô khốc hay “không kích thích phát triển tư duy mà là thuộc lòng” như mọi người nói.
Ngược lại, lịch sử khơi mở rất nhiều phương pháp tư duy, tiếp cận cũng như kiến giải các sự kiện đặt trong diễn trình lịch sử. Ở đó, lịch sử không phải “môn học chết” bởi những con số, phương pháp luận cố định, học thuộc lòng mà đó là môn học đầy khám phá, sáng tạo trong các chiều hướng tiếp cận.
Và vì thế, việc bắt buộc học hay bắt buộc thi môn Lịch sử không phải phương án giải quyết triệt để tình trạng lười học sử, sợ sử trong nhà trường. Vấn đề nằm ở cách học, cách thi để môn học trở nên sinh động, các nhân vật, câu chuyện quá khứ gắn bó với học sinh như nó vốn là.
Cách đây mấy ngày, Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa tổ chức tọa đàm với chủ đề "ChatGPT, trí tuệ nhân tạo (AI) - lợi ích và thách thức đối với giáo dục". Trong tọa đàm, các chuyên gia đầu ngành đều nêu hướng tiếp cận cởi mở với những thách thức và những cơ hội của AI với công việc dạy học và vai trò người thầy.
Và rõ ràng, thời buổi AI là thời buổi của tư duy đặt câu hỏi chứ không phải tư duy trí nhớ, nhất là trí nhớ học thuộc lòng. ChatGPT sẽ trả lời được những sự kiện và cả những con số rất rõ ràng.
Nhưng điều quan trọng là tư duy tổng quát và đặt những câu lệnh đúng để AI trở thành công cụ thực sự cho quá trình học và phát triển chứ không phải là “phao cứu nguy” trước những đề bài vốn chỉ cần trích dẫn số liệu.
Muốn môn Lịch sử trở lại giá trị đích thực của nó cũng như thích nghi với bối cảnh AI, dù thi bắt buộc hay tự chọn, cách dạy, cách ra đề, cách chấm bài buộc lòng thay đổi. Đó là trách nhiệm của những người làm giáo dục cũng như mệnh lệnh của thời đại.
MỸ ANH
Nếu đồng tình với góc nhận định trong bài viết, bạn có thể mời tác giả Mỹ Anh một "ly cà phê" thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR. "Buy me a coffee" Hoặc bạn cũng có thể tặng "ly cà phê" cho tác giả Mỹ Anh bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội. Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: "Tặng cà phê cho tác giả Mỹ Anh". Đọc cà phê tối, tặng "cà phê" là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục Cà phê tối, nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một "ly cà phê". Mỗi "ly cà phê" trị giá 23.000 đồng (1 USD). |
Khi trường học “bị thương”, “chữa lành” bằng cách nào?
Con số 55% học sinh có biểu hiện “em cảm thấy cô đơn” và 69% có biểu hiện “em cảm thấy thất vọng, buồn rầu ... |
Tin cùng chuyên mục
Cà phê tối - 22/04/2024 16:21
Vàng, chứng khoán và tiền trong dân
Trước cơn sốt giá vàng vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, Ngân hàng Nhà nước đã tung ra đấu thầu hơn 11 tấn vàng nhưng phải hủy vì không đủ doanh nghiệp dự thầu!
Cà phê tối - 15/04/2024 11:53
Lên TV mua cũng không có nhà giá rẻ!
Hàng loạt chủ trương đã được công bố; rất nhiều quyết tâm đã được đưa ra và không ít chính sách hỗ trợ công nhân, viên chức và người lao động thu nhập chưa cao mua nhà xã hội - giá rẻ nhưng thực tế thì nhiều nơi có lên TV mua cũng chưa có nhà!
Cà phê tối - 08/04/2024 10:56
Tiền bắt đầu chảy…
Trong vòng một tuần qua, ít nhất 6 ngân hàng thương mại đã tăng lãi suất trở lại sau gần 1 năm các nhà băng đồng loạt giảm lãi xuống đến mức hiếm thấy!
Cà phê tối - 07/04/2024 13:00
Thanh âm AI
Chat GPT cùng hàng loạt ứng dụng sử dụng trí tuệ nhân tạo AI đã thay đổi rất nhiều cách con người tiếp nhận thông tin. Dù muốn hay không, chúng ta đã và đang chứng kiến sự thay đổi, soán chỗ âm thầm của AI trong mọi lĩnh vực của đời sống hàng ngày - ngay từ quán phở đầu ngõ.
Cà phê tối - 02/04/2024 14:32
Qua rồi thời “Hà Nội cái gì cũng rẻ”!
Theo dữ liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số sinh hoạt theo không gian (SCOLI) năm 2023 về giá hàng hóa, dịch vụ ở Hà Nội đắt đỏ nhất cả nước. Không chỉ giá cả, chất lượng sống của Thủ đô cũng có nhiều điều đáng suy ngẫm.
Cà phê tối - 31/03/2024 17:24
Tìm thầy hay tìm tướng?
Sau khi VFF cùng ông Troussier đạt được đồng thuận về chấm dứt hợp đồng ngay sau trận thua của tuyển Việt Nam trên sân Mỹ Đình. Câu hỏi lớn nhất đặt ra lúc này: Ai sẽ thay thế ông thầy người Pháp?
Kinh tế - Chính sách
Cổ phiếu VFS sau ngày đầu hứng khởi
Giữ quận Hoàn Kiếm và tinh thần của Hà Nội
Không thừa thế xông lên để “gậy ông đập lưng ông”
Ba con số thiếu chủ ngữ
Khi công nhân “bàn luận” với Chủ tịch Quốc hội
Văn hóa - Xã hội
Mong ước đầu năm học
Tính cách của Nguyễn Thanh Long và số phận của ông Nguyễn Trường Sơn 1
Nghĩ về một ngày lễ lớn của lực lượng Công an Nhân dân
Oppenheimer và cách kể một câu chuyện lịch sử
300 ngàn thí sinh và lựa chọn không vào đại học
Môi trường - Sức khỏe
Ai đã đặt tên cho dòng sông?
Vụ bắt cóc 20 giây
Tang thương Phố Núi
Bằng chứng F
Vụ sạt lở do… “nhân tai”
- Vụ 7 công nhân tử vong ở Yên Bái: Dấu hỏi về huấn luyện và an toàn vận hành
- Đi tìm kho báu của U23 Việt Nam
- Masan High-Tech Materials: Khi văn hóa công ty tạo nên gắn kết lâu dài
- Gần 7.400 vụ tai nạn lao động xảy ra trong năm 2023
- Hà Nội: Công ty Ricoh Imaging tuyển lượng lớn lao động phổ thông đi làm ngay