Sau hơn 35 năm đổi mới, trong bối cảnh mới, để hóa giải nguy cơ mới và chớp lấy thời vận mới, đất nước càng mạnh bước và tự tin trên con đường đổi mới vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, dân tộc càng chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, vì nền độc lập, tự do và phát triển mạnh mẽ, nhân văn của Tổ quốc. Đây chính là thời khắc trong vị thế và sức mạnh Việt Nam độc lập, chúng ta càng phải hành động kiên định, độc lập và sáng tạo, vì đất nước hùng cường và nhân văn, dưới ngọn cờ Hồ Chí Minh.

VIỆT NAM HOÀN THÀNH SỨ MỆNH LỊCH SỬ VÌ MỘT THẾ GIỚI VĂN MINH TIẾN BỘ

Chưa bao giờ như hiện nay, công cuộc bảo vệ và phát triển, đổi mới toàn diện, đồng bộ đất nước lại đòi hỏi Đất nước ta, với tư cách là một bộ phận máu thịt của nhân loại tiến bộ, phải phát triển đất nước Việt Nam trở nên hùng cường và thấm đẫm nhân văn.

Tiếp tục kiên định, nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động, vì hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, Việt Nam hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình vì một thế giới văn minh và tiến bộ, với tinh thần Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Dĩ bất biến ứng vạn biến”; “Không tách rời sợi dây liên hệ với thế giới và không gây thù oán với một ai!”.

Càng gìn giữ vững chãi nền độc lập, thống nhất, càng phải chủ động hội nhập quốc tế một cách đa dạng và tự chủ; đó là con đường sống và phát triển của Dân tộc Việt Nam.

Đó là một trong hai cái cánh của Việt Nam trên lộ trình độc lập dân tộc và hội nhập thế giới làm nên địa vị, sức mạnh và uy tín Việt Nam trên trường quốc tế.

Chào mừng 77 năm ngày Quốc khánh 2/9, nghi lễ thượng cờ cấp quốc gia được tổ chức tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội). Ảnh: Báo Nhân dân

Để tiếp tục đẩy mạnh công cuộc đổi mới toàn diện, đồng bộ, hệ quan điểm chỉ đạo mang tính nguyên tắc được khẳng định và khắc sâu tại Đại hội XIII của Đảng: “Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định đường lối đổi mới của Đảng; kiên định các nguyên tắc xây dựng Đảng để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”¹.

Cốt lõi của quan điểm đó gồm 4 nhân tố, là sự kết hợp khoa học giữa nền tảng tư tưởng chính trị, mục tiêu lý tưởng, đường lối của Đảng với tinh thần không ngừng đổi mới, sáng tạo tuân theo các tính quy luật và quy luật phát triển tất yếu một cách độc lập, cụ thể và sinh động.

Kiên định giữ vững các nguyên tắc chỉ đạo đó, đòi hỏi Đảng phải trung thành một cách độc lập, sáng tạo và sự độc lập, sáng tạo một cách thật sự trung thành. Nếu không kiên định đứng vững trên nền tảng tư tưởng chính trị là chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thì nguy cơ mất phương hướng chính trị, không thể thực hiện lý tưởng và con đường xã hội chủ nghĩa đúng đắn, càng không thể thực thi đổi mới, sáng tạo và cụ thể, vì chủ nghĩa xã hội.

Và, ngược lại, càng muốn tiến hành thành công công cuộc đổi mới với quy mô mới, tốc độ mới và chất lượng mới, càng phải trở về, bảo vệ và phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh một cách độc lập, sáng tạo và thành tâm ở trình độ mới, mở ra cơ hội làm phong phú và phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đóng góp vào kho tàng lý luận cách mạng thế giới từ và bằng thực tiễn xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam.

Toàn cảnh lễ kỷ niệm 77 năm Quốc khánh 2/9, tối 31/8/2022. Ảnh: HẢI NGUYỄN (Báo Lao động).

Trong khi kiên định những vấn đề có tính nguyên tắc, mang ý nghĩa sống còn, nền tảng tư tưởng chính trị của Đảng là chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; đường lối đổi mới; những nguyên tắc trong công tác xây dựng Đảng, phải luôn luôn đổi mới, phát triển sáng tạo một cách phù hợp với thực tiễn. Đó là phương châm “dĩ bất biến ứng vạn biến”.

Kiên định mà không phát triển sáng tạo, thì không thể thành công, vô hình cô lập hóa sự kiên định, tước đi sức sống vốn có của sự kiên định. Nếu rơi vào vô nguyên tắc, càng rất dễ rơi vào chủ nghĩa xét lại, “đổi màu”, thậm chí chệch hướng và không thể cứu vãn được.

Vì vậy, kiên định phải gắn liền và song hành với vận dụng, phát triển sáng tạo; vận dụng và phát triển sáng tạo phải gắn chặt và đứng vững trên nền móng kiên định những vấn đề có tính nguyên tắc phù hợp với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thế giới.

Nó đòi hỏi không chỉ sự kết tinh và phát triển toàn diện nội lực đất nước đủ mạnh sau nhịp 35 năm, tạo dựng nền tảng cho sự hội nhập và phát triển mới, mà còn chủ động không ngừng thâu thái tất cả các ngoại xung lực, hướng tới sự phát triển mạnh mẽ và bền vững, tương dung với xu thế phát triển của thế giới đương đại đang vận động và phát triển một cách đa dạng nhưng thống nhất một cách phức tạp khôn lường.

Hơn lúc nào hết, tối thiểu trong tầm nhìn 2045, khát vọng Độc lập - Tự do - Hạnh phúc - Thống nhất - Hùng cường chính là tầm nhìn chiến lược phát triển quốc gia phải trở thành giá trị tiền đề của hệ giá trị phát triển Việt Nam, trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và tinh hoa thời đại.

LỢI ÍCH QUỐC GIA DÂN TỘC LÀ TỐI CAO

Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII ra mắt Đại hội sáng 1/2/2021. Nguồn: baodantoc.vn

Lịch sử dựng nước và giữ nước Việt Nam cũng là lịch sử kiến tạo, tiếp biến, thâu hóa và phát triển phong phú tinh hoa, linh hồn, giá trị và bồi đắp tư chất văn hóa Việt Nam; là sự thâu thái, trầm tích, hội tụ, hiển hiện và tự biểu hiện vị thế, sức mạnh, uy tín dân tộc Việt Nam văn hiến độc lập, thống nhất, bản sắc và hiện đại một cách toàn diện và độc đáo trong khu vực và trên toàn thế giới.

Con đường tới Độc lập, Tự do, Thống nhất của Đất nước được xây nên bằng mồ hôi, được rửa sạch và giữ gìn bằng máu của lớp lớp đồng bào, qua ngàn thế hệ tự cổ chí kim phù hợp với xu thế phát triển của thời đại!

Vì thế, suốt mấy ngàn năm qua, chúng ta hiểu và quyết hành động với niềm tin rằng, kẻ nào chà đạp lên chân lý tất bị chân lý chà đạp! Sức mạnh tinh thần quật khởi, ý chí độc lập và thống nhất quốc gia luôn là mạch ngầm sôi sục chảy trong huyết quản mỗi người dân Việt, thấm đẫm từng tấc đất núi sông Tổ quốc, kết tinh thành khí phách Việt Nam độc lập, tự do!

Và, toàn thể dân tộc ta nối đời xây đắp mối hữu nghị lân bang hay bảo vệ bằng mọi giá tình hòa hiếu với các dân tộc khắp bốn bể, năm châu, nhưng quyết không mơ hồ, hay càng không ảo tưởng về một một nền độc lập giả hiệu mơ hồ nào đó mà buông lơi quyền bảo vệ lãnh thổ thiêng liêng vô giá, càng không run sợ trước bất cứ sức ép hay sự đe dọa nào của bất cứ ai, áp chế từ bất cứ phía nào! Đó là Quốc sỉ Việt Nam!

Với lợi ích quốc gia dân tộc là tối cao, “độc lập có nghĩa là chúng tôi điều khiển lấy mọi công việc của chúng tôi, không có sự can thiệp ở ngoài vào”, như Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn. Và, từ lịch sử càng cho chúng ta một bài học lớn về giá trị của độc lập không có nghĩa là tự cô lập mình, tự mình khép kín; và bằng mọi giá kiên quyết bảo vệ nền độc lập đó, quyết không bị chi phối hay bị lệ thuộc từ bất cứ phía nào về chính trị hay kinh tế… Không thể dung nạp và chấp nhận tầm nhìn thiển cận, tư duy cục bộ, càng không thể dung thứ tình trạng cát cứ, “sứ quân”, khoanh vùng… trong sự phát triển thống nhất của Tổ quốc.

Chúng ta càng hiểu rằng, khi “một dân tộc không tự lực cánh sinh mà cứ ngồi chờ dân tộc khác giúp đỡ thì không xứng đáng được độc lập”. Nghĩa là, “mỗi một người dân phải hiểu: Có tự lập mới độc lập, có tự cường mới tự do”.

Chúng ta phải tự mình trở nên hùng mạnh. Đó là phương lược bảo vệ và phát triển nền độc lập, tự do của Tổ quốc từ xa và vững chãi. Đó là nghệ thuật phát triển sự độc lập sáng tạo, tự chủ và tự quyết trong sự thống nhất trong đa dạng của thế giới, của chúng ta trên con đường vươn tới hùng cường.

Nếu không như thế, thì tầm nhìn và những quyết sách chính trị chiến lược phát triển đất nước bị lệch lạc, thậm chí mất phương hướng; lợi ích chiến lược của dân tộc, của Nhân dân ta bị hạ thấp, thậm chí bị tước đoạt; thời cơ để đất nước cất cánh bị bỏ lỡ, thậm chí bị chìm đắm mãi mãi; vị thế dân tộc ta trên trường quốc tế bị tổn thương, bị hạ thấp… Đất nước vô hình sẽ rơi vào vòng nô lệ mới.

Đất nước độc lập. Đó là chân lý vô giá được trả bằng máu của hòa bình và thống nhất của dân tộc Việt Nam từ suốt mấy ngàn năm lịch sử dựng nước và giữ nước. Đó là thách thức tồn vong phải được hóa giải bằng danh dự, phẩm giá, sức mạnh, uy tín và khí phách của dân tộc Việt Nam: Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Đó là quyền quốc gia thiêng liêng không ai, không một lực lượng nào có thể mù lòa làm vấy bẩn và cả gan xâm phạm được.

Nhưng nước độc lập, nhất định Nhân dân phải được hưởng quyền tự do một cách tự nhiên và tất yếu. Nếu nước độc lập mà Nhân dân không hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì, như chính Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định ngay từ ngày 17/10/1945. Không có sự độc lập và hùng cường, chúng ta càng không thể nói tới hạnh phúc vô giá của Nhân dân. Đó là danh dự Việt Nam!

Đó cũng là hoài bão trọng đại, một sự nghiệp vẻ vang, một động lực to lớn nhưng vô cùng khó khăn, gian khổ và cả sự hy sinh, song sẽ làm nên vị thế, sức mạnh và uy tín của nước Việt Nam, nguồn sinh lực vô biên, tiềm tàng bên trong bảo đảm vị thế và sự trường tồn của dân tộc ta trong quá trình hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và hiệu quả, trong thế giới ngày nay.

Do đó, hơn lúc nào hết, hiện nay, phải nắm chắc lợi ích quốc gia dân tộcvà hạnh phúc Nhân dân làm tối cao trên lộ trình hội nhập quốc tế. Theo đó, tự chủ - tự quyết - tự lập với tinh thần, bản lĩnh, khí phách Việt Nam hòa quyện và thể hiện trong sứ mệnh mỗi con người Việt Nam chính là sức mạnh dân chủ, tự do và pháp quyền, làm nên sức mạnh và danh dự Việt Nam.

Chỉ có như thế, chúng ta mới tự mình trở nên hùng mạnh và văn minh. Đó là con đường phát triển mạnh mẽ và bền vững, tự khẳng định mình trước thế giới và chính mình tạo ra cơ hội đóng góp phát triển thế giới một cách chủ động, hài hòa và xứng đáng.

THÂU TÓM TINH HOA THẾ GIỚI LÀM ĐỘNG LỰC KHÔNG NGỪNG ĐỂ NÂNG CAO VỊ THẾ, SỨC MẠNH, UY TÍN ĐẤT NƯỚC

Thâu hóa tinh hoa trên thế giới làm động lực không ngừng nâng cao vị thế, sức mạnh, uy tín đất nước. Ảnh minh họa (Nguồn: baochinhphu.vn).

Chưa bao giờ như ngày nay, nhân loại đang sống và phát triển trong một “thế giới phẳng” và không phẳng, do đó, một mặt không ngừng thống nhất, nhưng mặt khác lại vô cùng đa dạng tới mức khác biệt, với tốc độ ngắn hạn chưa từng có, thậm chí biến đổi tới mức khôn lường.

Trong điều kiện toàn cầu hóa hiện nay, các quốc gia, dân tộc ngày càng tùy thuộc lẫn nhau và quyền dân tộc, quyền độc lập tự do ngày càng phát triển không ngừng. Các quốc gia dân tộc đều có quyền quyết định thể chế chính trị và lựa chọn con đường phát triển của mình một cách phù hợp và tự do.

Điều đó càng cho thấy giá trị thời đại tỏa sáng trong giá trị của mỗi quốc gia dân tộc một cách tất yếu, thống nhất trong đa dạng của thế giới ngày nay mà tinh thần độc lập, tự quyết Việt Nam là sự thâu thái, hàm chứa, dự báo và thể hiện sinh động tự nhiên xu thế phát triển không thể đảo ngược của các quốc gia dân tộc trên thế giới, không gì xâm phạm và cả gan sỉ nhục hay xâm phạm được.

Chúng ta đón lấy sự vận động của thế giới, hội nhập quốc tế chủ động, độc lập, hiệu quả và thâu hóa tinh hoa trên thế giới làm động lực không ngừng nâng cao vị thế, sức mạnh, uy tín đất nước.

Tiếp tục kiên định chính sách đối ngoại nhằm mục đích hòa bình, bảo vệ nền độc lập và thống nhất của Tổ quốc từ sớm, từ xa; đồng thời, chủ động và tích cực cùng cộng đồng quốc tế nỗ lực ngăn ngừa mọi xung đột khu vực và toàn cầu, chủ động góp phần giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế.

Nói cách khác, với phương châm: Không tách rời sợi dây nối với thế giới, tôn trọng mọi sự khác biệt và không gây thù oán với một ai, càng kiên định, nhất quán với đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện và sâu rộng, Việt Nam càng có cơ hội hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình vì một thế giới văn minh và tiến bộ!

Việt Nam nêu cao và tôn trọng, không ngừng góp phần tranh đấu và bảo vệ nền độc lập, tự do, thống nhất chân chính - quy luật phát triển và tồn tại một cách tự nhiên và nhân văn của các quốc gia dân tộc - vì một thế giới hòa bình, thống nhất và thịnh vượng.

Hơn bao giờ hết, trong bất cứ hoàn cảnh nào, toàn dân tộc không ngừng hun đúc, tôi luyện sự kiên định ý chí độc lập, tự chủ, tự quyết, tự lập và tin cậy song hành với giữ gìn và nêu cao tinh thần quốc tế, nhằm phát huy cao độ năng lượng nội sinh của đất nước. Ấy chính là bảo vệ và phát triển nền độc lập chân chính. Nội lực quốc gia dân tộc luôn giữ vai trò quyết định. Nghĩa là tự mình phải trở nên hùng mạnh trên con đường hội nhập quốc tế, với tư cách là một quốc gia thực sự độc lập.

Trong mọi hoàn cảnh, luôn phải “lấy tự lực cánh sinh làm gốc để ứng phó với mọi phát triển của tình hình; dù tình hình ấy thuận lợi hay gay go thì ta vẫn chủ động”, vì mọi sự phụ thuộc, lệ thuộc đều dẫn đến việc đánh mất quyền độc lập dân tộc, quyền tự do và sự hạnh phúc của Nhân dân. Tự lực, tự cường là tiền đề của độc lập, tự do và là điều kiện tiên quyết để phát triển các quan hệ quốc tế bình đẳng, cùng có lợi trên con đường hội nhập thế giới.

Đồng thời, thâu thái sức mạnh ngoại sinh từ thế giới, kết hợp truyền thống với hiện đại từ trong mỗi con người Việt Nam bất khuất, nhân văn, thủy chung, nhân ái, chan hòa một cách không xa lánh, không kỳ thị, không bắt chước, không rập khuôn nhằm phát triển nhu cầu xây dựng đất nước hóa thành bản lĩnh bất diệt bảo vệ Tổ quốc, vì sự phát triển của đất nước hùng cường, vì sự trường tồn của dân tộc Việt Nam.

Vì thế, hiện nay, hơn lúc nào hết, Đoàn kết - Hài hòa - Hội nhập và Thủy chung trong dân tộc và trên lộ trình chủ động hội nhập quốc tế thấm đẫm tinh thần nhân văn là phẩm giá quan trọng của hệ giá trị Việt Nam, vì lợi ích quốc gia tối thượng trong hành xử trước thế giới và vì thế giới.

Đó là mạch nguồn bất diệt làm nên gương mặt, cốt cách, khí phách, sức mạnh và uy tín của dân tộc Việt Nam trường tồn cùng nhân loại. Và, đó cũng chính là sự khẳng định vị thế, sức mạnh và uy tín lãnh đạo, cầm quyền của Đảng trong vai trò tiếp tục lĩnh nhiệm sứ mệnh cao cả và thiêng liêng một cách vẻ vang dẫn dắt công cuộc đổi mới toàn diện, đồng bộ, với hệ giá trị Việt Nam, làm nên triết lý phát triển Việt Nam mạnh mẽ và bền vững đồng hành với thế giới; khẳng định mạnh mẽ, sinh động một Việt Nam với khát vọng hùng cường, nhân văn, vì một thế giới hòa bình, thống nhất, hôm nay và tương lai.

Chú thích:

¹ Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Sđd, t.I, tr. 109

² Nguyễn Phú Trọng: Một số vấn đề về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2022, tr. 27.