Đề thi khó hay kỳ thi khó?

Cụ thể, môn Toán, đề thi gồm 22 câu hỏi trong thời gian 90 phút, được chia thành ba phần. Nội dung chủ yếu xoay quanh kiến thức lớp 12, trong đó nhiều câu hỏi mang tính tích hợp cao. Nhiều thí sinh cho biết đề thi dài, yêu cầu tư duy phân tích, lập luận, gây áp lực lớn về thời gian làm bài. Giáo viên dự đoán phổ điểm sẽ rơi vào khoảng 5,5 - 6 điểm; số bài thi đạt từ 8 điểm trở lên không nhiều.

Môn Tiếng Anh được đánh giá là khó nhất trong nhiều năm trở lại đây. Đề thi gồm 40 câu trắc nghiệm làm trong 50 phút. Tuy số lượng câu hỏi giảm so với trước, nhưng bài đọc hiểu dài, sử dụng nhiều từ vựng học thuật với chủ đề như nông nghiệp số, môi trường, tiêu dùng bền vững… Nhiều giáo viên cho rằng đề thi đạt mức B2-C1 theo Khung tham chiếu châu Âu, vượt quá chuẩn B1 quy định trong chương trình phổ thông. Dự báo phổ điểm phổ biến từ 4-5,5 điểm, thí sinh đạt từ 8 điểm trở lên chiếm tỷ lệ thấp.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết đề thi được xây dựng theo hướng đánh giá năng lực thực chất. Đồng thời, bộ khẳng định sẽ tiếp tục rà soát, lắng nghe phản hồi để điều chỉnh phù hợp trong các kỳ thi sau.

Những tranh cãi vẫn tiếp tục được “thêm dầu vào lửa” khi đề thi tiếng Anh được hot TikToker người Úc đem ra làm và khẳng định: những quốc gia dùng tiếng Anh là tiếng mẹ đẻ cũng rất khó để làm hết được đề. Chưa kể, các thí sinh được điểm cao IELTS cũng vào làm thử và thừa nhận đề khó ngang thậm chí hơn IELTS.

Rất dễ để chỉ trích những người ra đề. Nhưng cũng nên hiểu (chỉ cần hiểu về mặt thông tin chứ không cần cảm thông hay đồng tình) rằng kỳ thi THPT đang ở dạng kỳ thi 2 trong 1. Kỳ thi vừa để lấy điểm tốt nghiệp vừa để dùng làm điểm xét tuyển Đại học. Bởi vậy, đề cần cân đối được giữa việc đảm bảo cho học sinh trình độ trung bình có thể đỗ và lại phải có tính sàng lọc cho các thí sinh xuất sắc.

Những năm qua, đề thi thường thiên hướng cho nhóm học sinh trung bình nhiều hơn. Nên sẽ xảy ra chuyện 30 điểm 3 môn vẫn trượt Đại học. Vì đề quá dễ cho các học sinh học tốt và không đủ phân loại. Còn đề hiện tại, có vẻ như lại đang theo hướng ngược lại: đề cao việc phân loại và không đủ đơn giản cho thí sinh học lực trung bình.

Về lý thuyết, người ra đề phải cân bằng được cả hai nhóm này. Nhưng có vẻ, đó là nhiệm vụ bất khả thi. Bởi thực tế những câu hỏi có từ học thuật không tốt cho việc thi xét đầu ra bậc trung học nhưng lại có ích cho các sinh viên Đại học tương lai. Nếu các em chuẩn bị tốt vốn từ học thuật, nó sẽ là hành trang hỗ trợ các em rất nhiều trên con đường học hỏi ở bậc cao hơn.

Và theo tôi, vấn đề không phải ở đề thi mà ở kỳ thi. Tình huống 2 trong 1 đang cho thấy những bất cập mà nói nhiều tới độ “biết rồi khổ lắm nói mãi” nhưng mỗi năm lại phát sinh thêm vấn đề khi cố xử lý vấn đề cũ.

Theo tôi, kỳ thi nên bỏ không phải là kỳ thi Đại học mà là kỳ thi tốt nghiệp THPT. Các dữ liệu suốt nhiều năm vừa qua, tỉ lệ đỗ tốt nghiệp các năm đều gần như tuyệt đối. Và chuyện một kỳ thi gánh hai nhiệm vụ sẽ còn phát sinh nhiều vấn đề không phải riêng chuyện đề thi.

Bởi nếu chỉ nhìn đề thi là đề thi thì năm sau đề lại dễ, lại “mưa điểm 10” lại điểm chuẩn 30 rồi lại tranh cãi vòng vòng về những con số trớ trêu. Và những sự mệt mỏi đó, không đáng phải xảy ra!

Nếu đồng tình với góc nhận định trong bài viết Đề thi khó hay kỳ thi khó?, bạn có thể mời tác giả Mỹ Anh một “ly cà phê” thông qua Ví MoMo bằng cách ấn vào nút “Buy me a coffee” ở bên dưới hoặc quét mã QR “Buy me a coffee” Hoặc bạn cũng có thể tặng “ly cà phê” cho tác giả Mỹ Anh bằng cách chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản của Tạp chí Lao động và Công đoàn, số tài khoản: 118000001631, Ngân hàng Vietinbank chi nhánh Hà Nội. Lưu ý, trước khi chuyển tiền, bạn đọc vui lòng gõ nội dung: “Tặng cà phê cho tác giả Mỹ Anh”. Đọc cà phê tối, tặng “cà phê” là chương trình của Tạp chí Lao động và Công đoàn. Khi đọc các bài viết trên mục Cà phê tối, nếu bạn đọc đồng cảm với góc nhìn của tác giả thì có thể mời người đó một “ly cà phê”. Mỗi “ly cà phê” trị giá 23.000 đồng (1 USD).