Chỉ còn hơn 1 tháng nữa là tới Tết Nguyên đán, các doanh nghiệp tại các khu công nghiệp - chế xuất (KCN-CX) Hà Nội đã và đang lên phương án về mức thưởng Tết cho công nhân lao động (CNLĐ). Đây cũng là vấn đề đang được người lao động đặc biệt quan tâm, sau một năm nhiều biến động do tác động của đại dịch Covid-19. Xoay quanh vấn đề này, chúng tôi có cuộc phỏng vấn nhanh với đồng chí Đinh Quốc Toản - Chủ tịch Công đoàn Các KCN-CX Hà Nội.

PV: Thưa ông, thời điểm hiện tại, CNLĐ đang rất quan tâm đến vấn đề thưởng Tết. Công đoàn KCN-CX Hà Nội có kế hoạch gì trong việc đảm bảo tiền thưởng Tết cho CNLĐ?

Đồng chí Đinh Quốc Toản: Tháng 11 vừa qua, Công đoàn Các KCN-CX Hà Nội cũng đã ban hành văn bản để hướng dẫn công đoàn cơ sở phối hợp với người sử dụng lao động chăm lo cho CNLĐ trước, trong và sau Tết Nguyên đán. Văn bản này đã gửi tới tất cả các công đoàn cơ sở và các doanh nghiệp trong các KCN-CX Hà Nội.

Các công đoàn cơ sở cũng đã phối hợp với chủ sử dụng lao động để trước hết là xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2021, trong đó đặc biệt quan tâm đến các phúc lợi cho CNLĐ như tiền lương, các khoản phụ cấp, trợ cấp, tiền thưởng Tết.

PV: Hiện nay các doanh nghiệp thuộc các KCN-CX Hà Nội đã có kế hoạch thưởng Tết chưa?

Đồng chí Đinh Quốc Toản: Các doanh nghiệp hầu hết vẫn đang trong giai đoạn đàm phán. Tuy nhiên cũng có một số ít doanh nghiệp đã công bố mức thưởng Tết cho NLĐ rồi.

Có doanh nghiệp đảm bảo mức độ tiền thưởng bằng năm ngoái, hoặc tiền lương tăng theo chỉ số CPI, hoặc có doanh nghiệp tăng tùy theo xếp loại A, B, C của NLĐ. Tôi thấy rằng đó cũng là tín hiệu tích cực, thể hiện sự cố gắng của doanh nghiệp.

PV: Trong bối cảnh khó khăn chung do dịch bệnh Covid-19, thưởng Tết năm nay có gì khác so với những năm trước, thưa ông?

Đồng chí Đinh Quốc Toản: Năm 2020 là năm ảnh hưởng nặng nề do đại dịch Covid-19, cho nên nhiều doanh nghiệp phải tổ chức giãn cách xã hội theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, lại có những doanh nghiệp mà NLĐ giảm việc, hoặc mất việc làm. Công đoàn Các KCN-CX Hà Nội cũng đã hướng dẫn các công đoàn cơ sở thực hiện các quy định của pháp luật để bảo vệ quyền lợi cho NLĐ, trong đó có tiền lương do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, rồi các khoản phụ cấp, trợ cấp khác.

Về vấn đề thưởng Tết, hiện nay các công đoàn cơ sở trong các KCN-CX Hà Nội cũng đã làm việc cụ thể với ban lãnh đạo công ty. Có những công ty tổ chức đối thoại, thương lượng tới 3-4 lần, và chưa có hồi kết.

Năm nay, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, phần lớn các doanh nghiệp trong KCN-CX Hà Nội rất quan tâm, cố gắng có khoản thưởng Tết để giữ chân NLĐ. Có những công ty giữ được mức thưởng Tết như năm ngoái, cũng có những công ty sẽ giảm, bên cạnh đó là tiền lương và các khoản trợ cấp khác. Nhưng một số công ty kinh doanh có hiệu quả vẫn điều chỉnh tăng lương cho NLĐ theo chỉ số CPI của Chính phủ, đồng thời duy trì mức thưởng Tết cho NLĐ bởi đã được đưa vào thỏa ước lao động tập thể. Thậm chí có doanh nghiệp thưởng Tết còn cao hơn năm ngoái.

PV: Như ông đã nói, thực tế có những doanh nghiệp tăng lương nhưng giảm thưởng Tết, lại cũng có doanh nghiệp không tăng tiền lương, phụ cấp trong khi tiền thưởng Tết cũng giảm. Liệu quyền lợi của NLĐ có bị ảnh hưởng?

Đồng chí Đinh Quốc Toản: Vấn đề thưởng Tết trong các khu công nghiệp cũng có đủ bức tranh. Về vấn đề trên, chúng tôi đã họp Ban chấp hành và đã bàn thảo, đưa ra các giải pháp, đồng thời tổ chức các cuộc họp tại các khu công nghiệp để nắm bắt tình hình thực tế, cùng nhau bàn giải pháp tháo gỡ.

Chúng tôi đã hướng dẫn tới công đoàn cơ sở và NLĐ rằng hãy làm một bài toán, tính tổng thu nhập của cả năm ngoái với tổng thu nhập cả năm nay để đưa ra sự so sánh. Chẳng hạn có những doanh nghiệp gặp khó khăn thực sự, doanh thu chỉ đạt 80% so với năm ngoái, thì hãy tính tiền lương, thưởng Tết tương ứng với mức độ 80% thì có thể chấp nhận được. Nếu doanh nghiệp khó khăn thực sự, doanh thu giảm, mà đòi hỏi lương, thưởng Tết phải bằng năm ngoái thì không hợp lý. Cần đảm bảo quyền lợi cho NLĐ, song phải trên tinh thần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp, và chia sẻ với những khó khăn của doanh nghiệp.

Mặt khác, khi làm bài toán đó, công đoàn cơ sở cũng có căn cứ thương lượng với người chủ sử dụng lao động, trong trường hợp doanh nghiệp có doanh thu tăng so với năm trước, thì họ không có lý do gì lại giảm lương, thưởng cho NLĐ.

PV: Không loại trừ khả năng có những doanh nghiệp lợi dụng tình hình khó khăn chung do dịch bệnh Covid-19 để cắt giảm vấn đề lương, thưởng Tết cho công nhân lao động. Công đoàn Các KCN-CX Hà Nội có kế hoạch như thế nào để kiểm soát, bảo vệ quyền lợi cho NLĐ?

Đồng chí Đinh Quốc Toản: Công đoàn Các KCN-CX Hà Nội luôn chỉ đạo sâu sát các công đoàn cơ sở, và chỉ đạo anh em cán bộ công đoàn chuyên trách ở cấp trên trực tiếp cơ sở rằng, cán bộ công đoàn là người phục vụ NLĐ và phục vụ đội ngũ cán bộ công đoàn cơ sở. Chúng tôi đã có các nhóm zalo, facebook để liên kết tổ chức công đoàn cơ sở, đồng thời thông qua đó nắm bắt tâm tư nguyện vọng của anh em. Bên cạnh đó, chúng tôi còn gọi điện trực tiếp hướng dẫn công đoàn cơ sở.

Doanh nghiệp nào lợi dụng Covid-19 mà giảm lương, thưởng Tết của NLĐ thì chắc chắn chúng tôi sẽ là người đầu tiên phải xuống làm việc với công đoàn cơ sở và lãnh đạo doanh nghiệp để phân tích cho họ hiểu được rằng, hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả, đi đôi với việc đảm bảo thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ đối với nhà nước cũng như chăm lo tốt hơn đời sống NLĐ.

Còn đối với những đơn vị khó khăn thực sự, chúng tôi sẽ tuyên truyền vận động NLĐ chia sẻ, thông cảm cùng vượt qua. Đại dịch Covid-19 là một đại dịch đặc biệt, hầu hết NLĐ chưa trải qua bao giờ. Họ cũng có thời gian nghỉ giãn cách, hưởng 70% lương do người chủ sử dụng lao động chi trả. Trong lúc khó khăn như vậy, đó cũng là thiện chí của doanh nghiệp. NLĐ hầu hết cũng thấu hiểu, chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp, chứ không phải ai cũng đòi hỏi bằng được, và đòi hỏi vô lý khoản thưởng Tết.

Xin cảm ơn ông!